Marmur paryjski
Marmur paryjski (stgr. lychnites) – szlachetna odmiana białego marmuru charakteryzująca się najwyższą jakością, stosowana w rzeźbiarstwie.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Marmur paryjski charakteryzuje się jednolitym białym kolorem, najwyższą czystością i wyjątkową przejrzystością, która umożliwia przenikanie światła na głębokość 3,5 cm[1].
Protolitem był wapień, z którego w wyniku procesów metamorficznych powstał marmur[2]. Odmianę tworzą jednorodne, drobno- i średnioziarniste marmury złożone prawie wyłącznie z białych kryształów węglanu wapnia[2]; jest szczególnie podatny na obróbkę[3].
Nazwa pochodzi od miejsca wydobycia kamienia – greckiej wyspy Paros[2], gdzie wydobywano go na wschód od wioski Marati już w starożytności[1]. Wówczas stosowano nazwy gr. lychnites (od lychnos) lub łac. lygdinum (od lucerna) – nawiązujące do kaganków używanych w podziemnych tunelach przy wydobyciu kamienia[2][3].
Wykorzystywali go najwięksi rzeźbiarze starożytności: Fidiasz, Agorakritos, Praksyteles i Skopas[1]. Z marmuru paryjskiego wykonano wiele rzeźb, m.in. Wenus z Milo, Hermesa z małym Dionizosem i Nike z Delos[1]. Stosowano go również do wznoszenia wyjątkowych budowli, m.in. Skarbca Syfnijczyków czy świątyni Zeusa w Olimpii[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Antike Steinbrüche. [w:] www.paros.gr [on-line]. [dostęp 2019-07-05]. (niem.).
- ↑ a b c d Istituto Superiore per la Protezione e la Ricerca Ambientale: Marmo pario. [w:] www.isprambiente.gov.it [on-line]. [dostęp 2019-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-27)]. (wł.).
- ↑ a b Narbutt 2010 ↓, s. 54.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Małgorzata Narbutt. Grecja – kraj marmurów. „Nowy Kamieniarz”. 45, s. 52–58, 2010. [dostęp 2017-07-27]. (pol.).