Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego
 Shaheed Minar (Pomnik Męczenników) przed uniwersytetem w Dhace | |
| Dzień | |
|---|---|
| Typ święta | |
| Upamiętnia | |
| Znaczenie |
ochrona różnorodności językowej jako dziedzictwa kulturowego |
| Inne nazwy |
Międzynarodowy Dzień Dziedzictwa Językowego |
| Podobne święta |
:Europejski Dzień Języków, |
Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego (Międzynarodowy Dzień Dziedzictwa Językowego[1]) – coroczne święto obchodzone 21 lutego, które zostało ustanowione przez UNESCO 17 listopada 1999 roku. Jego data upamiętnia wydarzenia w Bangladeszu, gdzie w 1952 roku pięciu studentów uniwersytetu w Dhace zginęło podczas demonstracji w której domagano się nadania językowi bengalskiemu statusu języka urzędowego. Według UNESCO, niemal połowa z 6000 języków świata jest zagrożona zanikiem w ciągu 2-3 pokoleń. Od 1950 r. zanikło 250 języków[1]. Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego ma w założeniu dopomóc w ochronie różnorodności językowej jako dziedzictwa kulturowego.
Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego
| rok | temat |
|---|---|
| 2016 | Wysokiej jakości edukacja, język(i) nauczania a efekty edukacyjne[2] |
Obchody święta w Polsce
W 2012 roku w Polsce wystartowała kampania społeczna Ojczysty - dodaj do ulubionych zorganizowana przez Narodowe Centrum Kultury i Radę Języka Polskiego. Ma ona na celu podnoszenie świadomości językowej oraz kształtowanie poczucia odpowiedzialności za polszczyznę. [3][4]
21 lutego 2013 ruszyła nowa kampania społeczna: Język polski jest ą-ę. Jej celem jest obrona znaków diakrytycznych i przeciwdziałanie nieużywaniu charakterystycznych polskich liter. Akcję wspierają m.in. prof. Jerzy Bralczyk, Henryk Sawka i Jacek Bryndal, a patronuje jej Rada Języka Polskiego.[3]
Wydarzenia regionalne
W roku 2011 z okazji święta w Sejmiku Śląskim odbyła się konferencja "Dziyń rodnij mowy (śl.) [Dzień Języka Ojczystego], język regionalny, a język ojczysty".[5][6][7][8][9]
Poseł Marek Plura zaapelował do Ślązaków, żeby nie wstydzili się swojej mowy[7].
21 luty je dziyń rodnij mowy. Dló nos Ślónzoków takóm mowóm je naszo piykno ślónsko godka, kiero łod łojców, a starzików mómy dano. Redujmy sie nióm ze cołkigo serca bez tyn cołki dziyń, a godejmy po naszymu wszandy kaj jyny bydymy – we sklepie, we robocie, we kancylaryji, a nojbarzij dóma przi bajtlach, bo nima gańba godać po ślónsku nikaj!
Plura Marek Poseł ku Polskimu Syjmowi (śl.)
Tłumaczenie:
21 lutego to dzień mowy ojczystej. Dla nas Ślązaków taką mową jest nasz piękny język śląski, który przez rodziców i dziadków jest nam przekazany. Radujmy się nim z całego serca przez cały ten dzień mówiąc po naszemu wszędzie gdzie tylko będziemy – w sklepie, w pracy, w biurze, a najbardziej w domu z dziećmi, bo mówić po śląsku to nie wstyd!
W roku 2014 - przed świętem - Rada Górnośląska zaapelowała o przywrócenie językowej różnorodności Górnego Śląska poprzez - między innymi - prawne ustanowienie śląskiego języka regionalnego:[10][11][12]
Górny Śląsk przez stulecia był tyglem, w którym mieszały się kultury i języki ludów, które w tym regionie się osiedlały. Dzięki temu powstał tutaj społeczny model wielokulturowości, który właśnie w sferze językowej odcisnął największe znamię. Na ulicach górnośląskich miast i wiosek słychać było różnorakie języki, a posługujący się nimi mieszkańcy traktowali to zjawisko całkowicie naturalnie (...)
Członkowie Rady Górnośląskiej apelują o – zgodne z ratyfikowaną przez Polskę Europejską kartą języków regionalnych lub mniejszościowych – przywrócenie językowej różnorodności Górnego Śląska poprzez wspieranie znajdujących się w mniejszości etnolektów śląskiego, niemieckiego i czeskiego. Nastąpi to poprzez równe traktowanie wszystkich grup językowych, a to z kolei uwarunkowane jest prawnym ustanowieniem śląskiego języka regionalnego
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Międzynarodowy Dzień Dziedzictwa Językowego. Nasz świat, polska strona Włoch, 2013-02-18.
- ↑ 21 lutego: Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. [dostęp 2016-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-19)].
- ↑ a b Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego 2014 2014-02-21 ObliczaKultury.pl
- ↑ Dziś Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego 2012-02-21 Express-Miejski.pl
- ↑ W śląskości siła 25.02.2011 portalpolski.pl
- ↑ Śląska godka w Sejmie Śląskim na Dzień Języka Ojczystego 21-02-2011 InSilesia.pl
- ↑ a b Dzień Języka Ojczystego: Marek Plura apeluje do Ślązaków, by nie wstydzili się godki 21-02-2012 InSilesia.pl
- ↑ Ślabikórz niy dló bajtli i konferencja nt. gwary śląskiej (tekst + wideo) 2011-02-21 TVS
- ↑ Wywiad z posłem Markiem Plurą na temat języka śląskiego 2011-02-16 mmsilesia.pl
- ↑ Gŏdać niy jyno ôd świynta(śl.) (pol.)(Mowić po śląsku nie tylko od święta) 14 kwi Jaskółka Śląska
- ↑ Gŏdać niy jyno ôd świynta Jaskółka Śląska nr 3/2014 s. 11, w ŚBC
- ↑ Stanowisko Rady Górnośląskiej w związku z obchodami Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego 20 lutego 2014 konserwatyzm.pl
Bibliografia
- 21 lutego: Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. UNESCO, 2014. [dostęp 2014-05-09]. (pol.).