Monaster Saharna
Widok ogólny | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Kościół | |
Eparchia | |
Typ monasteru |
męski |
Obiekty sakralne | |
Cerkiew |
Trójcy Świętej |
Cerkiew |
Narodzenia Matki Bożej |
Założyciel klasztoru |
mnich Bartłomiej |
Data budowy |
1798–1821 |
Data zamknięcia |
1964 |
Data reaktywacji |
1991 |
Położenie na mapie Mołdawii | |
47°41′42″N 28°57′56″E/47,695000 28,965556 |
Monaster Saharna – męski[1] klasztor prawosławny w miejscowości o tej samej nazwie, w jurysdykcji eparchii kiszyniowskiej Mołdawskiego Kościoła Prawosławnego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Kompleks klasztoru Saharna składa się z dwóch, pierwotnie odrębnych monasterów: wykutego w skałach klasztoru Zwiastowania i młodszego od niego, naziemnego monasteru Trójcy Świętej. Historia pierwszego z nich jest słabo zbadana, nieznany jest czas jego powstania i osoby twórców[2]. Klasztor Trójcy Świętej został natomiast założony przez schimnicha Bartłomieja zwanego Ciungu w 1776. W momencie, gdy Bartłomiej osiedlił się w Saharnie, skalny monaster był już opuszczony. Prawdopodobnie schimnich razem ze swoimi uczniami zamierzał odnowić w nim życie monastyczne, jednak przekonał się, że życie w pieczarach było bardzo utrudnione i w związku z tym postanowił wznieść w ich sąsiedztwie nowy klasztor. Według miejscowej legendy miejsce na jego budowę wskazała osobiście Matka Boża, objawiając się Bartłomiejowi[2]. Klasztor nie został ukończony przed śmiercią schimnicha w 1798. Po tej dacie kierownictwo wspólnoty objął ihumen Paisjusz[2]. W latach 1818–1821 wzniesiono główną cerkiew klasztorną pod wezwaniem Trójcy Świętej. Prawdopodobnie konsekrował ją metropolita mołdawski Beniamin. W 1837 w świątyni odnowiono ikonostas. W 1843 cały kompleks monasterski został odremontowany, zaś w 1857, pod kierunkiem przełożonego klasztoru Stefana, odnowiono zniszczony klasztor skalny. W 1883 zbudowano drugą cerkiew w stylu mołdawskim pod wezwaniem Narodzenia Matki Bożej[2]. Na początku XX w. klasztor był ponownie remontowany, zaś po 1918, w Rumunii, monaster zmieniono na klasztor żeński[2]. W 1957 przebywające w monasterze mniszki i posłusznice przewieziono do innych wspólnot, a klasztor Saharna oddano mnichom z monasteru Nowy Wałaam w Finlandii, którzy wyrazili chęć przeniesienia się do ZSRR[3].
W 1964 monaster został zamknięty i zaadaptowany na szpital psychiatryczny. Znajdujące się w głównej cerkwi ikony zostały z niej wywiezione i nie przetrwały, budowle sakralne uległy dewastacji. Restytucja wspólnoty miała miejsce w 1991. Do monasteru wróciło wówczas kilka mniszek, podjęto prace konserwatorskie i remontowe. Pierwotnych fresków w głównej cerkwi klasztornej nie udało się uratować, toteż Vladimir Lazar wykonał na ich miejscu nowe kompozycje. Do wnętrza cerkwi wstawiono również nowy ikonostas[2]. Na wyposażeniu obiektu sakralnego pozostaje szereg zabytkowych ikon z XVIII i XIX w. oraz cyprysowy krzyż z 1817[4].
Szczególną czcią na terenie restytuowanego monasteru otaczane są relikwie św. ihumena Makarego (Tincu), który na początku XX wieku był spowiednikiem tutejszej wspólnoty mniszej[4]. Pielgrzymi odwiedzają również źródło z wodą, której przypisuje się cudotwórcze właściwości[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Кишиневская епархия [online], patriarchia.ru [dostęp 2019-08-29] .
- ↑ a b c d e f Manastirea Saharna [online], www.crestinortodox.ro [dostęp 2016-10-19] .
- ↑ Роль Ново-Нямецкого монастыря в Молдавской Православной Церкви. Советский период 1944-1962 [online], www.noulneamt.md [dostęp 2017-01-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-16] .
- ↑ a b c Mănăstirea Saharna și izvorul cu „apă tămăduitoare” [online], ziarulnational.md [dostęp 2016-10-19] .