Kaplandka białoogonowa
| Mystromys albicaudatus[1] | |||
| (A. Smith, 1834) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
kaplandka białoogonowa | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[9] | |||
 | |||
Kaplandka białoogonowa[10] (Mystromys albicaudatus) – gatunek ssaka z podrodziny kaplandek (Mystromyinae) w obrębie rodziny malgaszomyszowatych (Nesomyidae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Kaplandka białoogonowa występuje w południowo-zachodniej i wschodniej Południowej Afryce i Lesotho[11].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1834 roku szkocki zoolog Andrew Smith nadając mu nazwę Otomys albicaudatus[2]. Holotyp pochodził z dystryktu Albany, w Prowincji Przylądkowej Wschodniej, w Południowej Afryce[12].
Jedyny żyjący przedstawiciel podrodziny Mystromyinae[12]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[11].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Mystromys: gr. μυστρον mustron „łyżka”, od μυστιλη mustilē „kawałek chleba wydrążony w kształcie łyżki”; μυς mus, μυος muos „mysz”[13].
- albicaudatus: łac. albus „biały”; caudatus „ogonowy”, od cauda „ogon”[14].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 116–199 mm, długość ogona 46–87 mm, długość ucha 18–28 mm, długość tylnej stopy 23–32 mm; masa ciała 49–111 g[15].
Tryb życia[edytuj | edytuj kod]
Kaplandka białoogonowa jest jedynym madagoszczurem żyjącym poza Madagaskarem. Prowadzi nocny tryb życia, a dzień spędza skryty w norze, którą opuszcza dopiero po zapadnięciu ciemności. Żywi się nasionami i innym pokarmem pochodzenia roślinnego. Jego ostry zapach prawdopodobnie powstrzymuje drobne drapieżniki, takie jak surykatki czy mangusty, od atakowania go, wiadomo jednak, że polują na niego sowy, a być może także inne ptaki drapieżne.
Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]
Kaplandka białoogonowa rozmnaża się zapewne przez cały rok. W miocie rodzi się zwykle od 4 do 5 młodych. Szczególną cechą tego gatunku jest tak silne przysysanie się noworodków do sutków matki, że ta może w ten sposób nosić młode ze sobą. Puszczają je dopiero po ukończeniu 3 tygodnia życia.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Mystromys albicaudatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b A. Smith. African Zoology. Part I. Mammalia. „South African Quarterly Journal”. 2 (2), s. 148, 1834. (ang.).
- ↑ J.A. Wagner. Gruppirung der gattungen der Nager. „Gelehrte Anzeigen der Königlich Bayerischen Akademie der Wissenschaften zu München”. 12 (54), s. 435, 1841. (niem. • łac.).
- ↑ M.H.C. Lichtenstein: Verzeichniss einer Sammlung von Säugethieren und Vögeln aus dem Kaffernlande : nebst einer Käfer-Sammlung, welche am 14ten März 1842 durch den Königl. gerichtlichen Auctions-Commissarius Rauch öffentlich meistbietend verkauft werden sollen. Berlin: Gedruckt in der Druckerei der Königlichen Akademie der Wissenschaften, 1842, s. 10. (niem.).
- ↑ O. Thomas & H. Schwann. The Rudd Exploration of South Africa.—II. List of mammals from the Wakkerstroom District, south-eastern Transvaal. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1905 (1), s. 137, 1905. (ang.).
- ↑ R. Broom. On some new Pleistocene mammals from limestone caves of the Transvaal. „South African Journal of Science”. 33, s. 766, 1937. (ang.).
- ↑ Broom 1948 ↓, s. 37, 38.
- ↑ Broom 1948 ↓, s. 38.
- ↑ N. Avenant i inni, Mystromys albicaudatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-06] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 233. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 334. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Mystromys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-06].
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 445, 1904. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
- ↑ S. Goodman & A. Monadjem: Family Nesomyidae (Pouched Rats, Climbing Mice and Fat Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 192–193. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- R. Broom. Some South African Pliocene and Pleistocene mammals. „Annals of the Transvaal Museum”. 21 (1), s. 1–38, 1948. (ang.).