Nicolaus Obilman

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nicolaus Obilman
Ilustracja
Zwiastowanie
Narodowość

niemieckie

Dziedzina sztuki

malarstwo

Nicolaus Obilman – malarz czynny we Wrocławiu w latach 1453–1485.

Prawdopodobnie pochodził ze Śląska i terminował u Wilhelma Kalteysa z Akwizgranu[1]. Pierwsze wzmianki o artyście pochodzą z 1453, kiedy to 21 czerwca otrzymał prawa miejskie. Z informacji na temat jego majątku wiadomo, iż był osobą zamożną: w 1462 roku posiadał dom na Nowym Targu; 12 grudnia 1468 zakupił od starszych cechu malarzy i stolarzy dom na ulicy Łaciarskiej, będącego przednio własnością mistrza malarza Pawła Glasera[2]. W dokumentach jest wymieniany jeszcze w 1469 i 1470 roku. W latach 1468 i 1471 piastował urząd starszego cechu. W latach 1459–1474 prowadził własny warsztat, w którym pracowało 9 uczniów[1].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Ecce Home z poliptyku legnickiego
Pokłon Trzech Króli z poliptyku legnickiego

W jego pracach widać wpływy sztuki norymberskiej. Do najważniejszej pracy należy poliptyk, wykonany w 1466 roku do ołtarza głównego z kościoła św. Piotra i Pawła w Legnicy. Ołtarz, sygnowany, składał się z szesnastu scen ewangelicznych ukazanych po osiem na jednym skrzydle i z dużej nastawy ołtarzowej z trzema rzeźbami figuralnymi w części środkowej. W 1756 roku retabulum zostało przeniesione do jednej z naw lub kaplic bocznych. Przed rokiem 1855 ołtarz został rozdzielony. Do kolekcji barona Aleksandra Friedricha Wilhelma von Minutoli z Legnicy trafiły fragmenty nastawy ołtarzowej oraz rzeźby, które umieścił w zbiorach gromadzonych w pałacu w Biedrzychowicach koło Lubania. Po jego śmierci w 1887 roku, rzeźby trafiły do rąk jego córki, hrabiny von Pfeil, a następnie w 1925 roku zostały sprzedane Śląskiemu Muzeum Sztuk Pięknych we Wrocławiu. W 1876 roku muzeum nabyło również obrazy z poliptyku. Po wojnie, w 1946 roku, ołtarz wywieziono do Muzeum Narodowego w Warszawie[3].

  • Ołtarz z kościoła św. Piotra i Pawła w Legnicy (Poliptyk legnicki) – 1466, poliptyk, tempera na drewnie sosnowym i jodłowym[4][5]
    • Adoracja Dzieciątka - 182 x 152 cm, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa
    • Chrystus i Samarytanka
    • Chrystus w Ogrójcu
    • Ecce Homo
    • Hołd Trzech Króli
    • Kuszenie Chrystusa
    • Męczeństwo św. Fabiana i św. Sebastiana
    • Sąd Ostateczny
    • Święci Wawrzyniec, Wincenty z Saragossy, Jan Chrzciciel
    • Święci Zygmunt, Mikołaj i Szczepan
    • Święte Barbara, Katarzyna Aleksandryjska, Dorota
    • Święte Jadwiga Śląska, Elżbieta Węgierska, Maria Magdalena
    • Ukrzyżowanie
    • Zaśnięcie Matki Boskiej
    • Zmartwychwstanie
    • Zwiastowanie
    • Madonna z Dzieciątkiem - 205×68 cm. rzeźba, część środkowa, eksponowana w Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Wrocław[6]
    • Św. Paweł - 190×42 cm, rzeźba, część środkowa, eksponowana w Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Wrocław
    • Św. Piotr - 190×42 cm, rzeźba, część środkowa, eksponowana w Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Wrocław

Pozostałe prace:

  • Ołtarz Złotników - wykonany dla kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu, 1473, Muzeum Narodowe we Wrocławiu;
  • Ołtarz z kościoła Bożego Ciała - ok. 1475 fragmenty ołtarza znajdują się w Muzeum Archidiecezjalnym we Wrocławiu
  • Ołtarz Matki Boskiej Cielesnej - z kościoła św. Elżbiety, ok. 1480, Muzeum Narodowe w Warszawie (od 1946);
  • Figura św. Jadwigi - figurka wykonana dla cysterek trzebnickich, ok. 1460;
  • malowidła ścienne w zakrystii kościoła Dominikanów, 1476

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Ency 2006 ↓, s. 597.
  2. Witkowski 1997 ↓, s. 66.
  3. Jacek Witkowski, Gotycki ołtarz główny kościoła Świętych Piotra i Pawła w Legnicy, Legnica 1997, s. 11-12, 13, 24. za:Śląskie kolekcje
  4. Ołtarz ss. Piotra i Pawła na slaskiekolekcje.eu. [dostęp 2015-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-22)].
  5. Poliptyk Legnicki w Muzeum Narodowym
  6. Madonna z Dzieciątkiem ze św. Pawłem i Piotrem on-line

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]