Paciornica jagodowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Paciornica jagodowa
Ilustracja
Owocnik (apotecjum na trzonku)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

patyczniaki

Rząd

tocznikowce

Rodzina

twardnicowate

Rodzaj

paciornica

Gatunek

paciornica jagodowa

Nazwa systematyczna
Monilinia baccarum (J. Schröt.) Whetzel
Mycologia 37(6): 672 (1945)

Paciornica jagodowa (Monilinia baccarum (J. Schröt.) Whetzel) – gatunek grzybów z rodziny twardnicowatych (Sclerotiniaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Monilinia, Sclerotiniaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1879 r. Joseph Schröter, nadając mu nazwę Rutstroemia baccarum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1945 r. Herbert Hice Whetzel, przenosząc go do rodzaju Monilinia[1]. Pozostałe synonimy:

  • Sclerotinia baccarum (J. Schröt.) Rehm 1885
  • Stromatinia baccarum (J. Schröt.) Boud. 1907[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Jasnoszare, czasem szaroróżowe pseudosklerocja występują w ściółce pod roślinami żywicielskimi. Wiosną tworzą się w nich jedno lub dwa apotecja. Są ciemnobrązowe, kopulaste o średnicy 6 mm., osadzone na ciemnobrązowym trzonie o wysokości 40–50 mm. Hymenium brązowe, cylindryczne, z ośmioma zarodnikami, 140–180 μm (średnio 170 μm) × 10 – 14 μm (średnio 13 μm). Askospory szkliste, elipsoidalne, 14,5–20,8 μm (średnio 17,3 μm) × 5,9–7,3 μm (średnio 6,6 μm). Parafizy nitkowate z przegrodami u podstawy i nierozgałęzione[3].

U anamorf Monilia baccarum od późnej wiosny do wczesnego lata obserwowano cytrynkowate, szkliste makrokonidia. Tworzą szaro-białą warstwę na wklęsłej stronie nowych pędów i liści. Mają rozmiar 19–28 μm (średnio 23,5 μm) × 14–21 μm (średnio 17 μm) i oddzielone są trzonkami o długości 3–4 μm. Kolonie na PDA i YEMEA rosną wolno i osiągają średnicę 50 mm w ciągu 21 dni. Tworzą białą grzybnię, na rewersie szarobrązową. W hodowli nie zaobserwowano makrokonidiów, tworzyły się natomiast na strzępkach kuliste, szkliste mikrokonidia o średnicy 2–3 μm[3].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie Monilinia baccarum głównie w Europie, poza nią podano tylko jedno stanowisko w Ameryce Północnej[4]. W Polsce podano kilka stanowisk[5].

Grzyb pasożytniczy, monofag, pasożytujący na borówce czarnej (Vaccinium myrtillus). Powoduje zamieranie nowo wschodzących pędów, które brązowieją i opadają. Na zainfekowanych roślinach owoce borówki stają się blade, suche, kurczą się, mumifikują i opadają na ziemię[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-08-09] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-08-09] (ang.).
  3. a b c Alenka Munda, Monilinia pathogens of cultivated and native Vaccinium species in Slovenia, „Acta agriculturae Slovenica”, 97 (2), 2011, s. 102,103, DOI10.2478/v10014-011-0005-9 [dostęp 2023-08-09] (ang.).
  4. Występowanie Monilinia baccarum na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-08-09] (ang.).
  5. Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, s. 81, ISBN 978-83-89648-46-4.