Parafia Trójcy Przenajświętszej w Twereczu
 kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
Twerecz, 30163 rej. ignaliński |
| Data powołania | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Archidiecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół | |
| Filie |
kaplica w Wielkiej Wsi oraz kaplica w Raściunach |
| Proboszcz |
ks. Antanas Domeikis |
| Wezwanie | |
Położenie na mapie Litwy  | |
 55°18′47,5″N 26°36′04,2″E/55,313194 26,601167
| |
Parafia Trójcy Przenajświętszej w Twereczu (lt. Tverečiaus Švč. Trejybės parapija) – parafia rzymskokatolicka w Twereczu. Jest parafią w Dekanacie Ignalińskim archidiecezji wileńskiej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Źródła historyczne podają datę 21 lipca 1501 roku podpisania aktu fundacyjnego przez możnowładców Wieszgailos, a 24 lipca, osiedlenia w Twereczu Kanoników regularnych, zwanych "białymi augustianami"[1][2]. W 1501 roku zbudowano murowany kościół pod wezwaniem Trójcy Świętej. W 1622 roku Piotr Pac nadał kościołowi folwark Orszweta oraz wieś Kukucie, a jego żona w 1644 roku wieś Jauniškės. W 1662 roku wojewoda trocki Mikołaj Stefan Pac zbudował nowy murowany kościół oraz klasztor. W 1744 roku parafia leżała w dekanacie brasławskim diecezji wileńskiej[3]. W 1832 roku skasowany został klasztor Kanoników regularnych. W 1852 zbudowano nowy, drewniany kościół, na miejsce starego pochodzącego z 1501 roku. W 1862 roku odbudowano kościół po pożarze. W latach 1880-1885 proboszczem w Twereczu był ks. Jonas Burba, odprawiający nabożeństwa w języku litewskim. Dzięki jego staraniom w 1884 roku zaprojektowano nowy kościół, jednak władze nie wyraziły zgody na jego budowę. W drugiej połowie XIX wieku do Twerecza przydzielano księży nie mówiących po litewsku, jednak wikary K. Majewski poduczył się języka samodzielnie i ok. roku 1875 kazania wygłaszał w języku litewskim. W 1898 roku, kiedy na budowę kościoła nie była już potrzebna zgoda władz, inżynier B. Kokijevskis-Kozėla zaprojektował nowy, murowany kościół. Stary został zburzony w 1901 roku, a nabożeństwa odprawiano na plebanii. Dzięki staraniom proboszcza Antanasa Slapšysa-Slapšinskasa oraz ofiar wiernych w 1906 roku w Twereczu stanął nowy murowany kościół. Podczas I wojny światowej uszkodzone zostały wieże kościoła, ich remont trwał do 1925 roku. W dwudziestoleciu międzywojennym parafia leżała w dekanacie święciańskim archidiecezji wileńskiej[4]. Od 1928 roku na polecenie abp Romualda Jałbrzykowskiego nabożeństwa odbywały się tylko w języku polskim. Od 1932 roku organista Leon Bielinis (1882-1941) w okolicach Twerecza zbierał i spisywał pieśni ludowe. W 1951 roku proboszcz ks. Juozapas Karaliukas został aresztowany i był uwięziony przez 5 miesięcy.
Proboszczowie parafii[edytuj | edytuj kod]
| imię i nazwisko | daty urzędowania |
|---|---|
| Ks. Jonas Burba | 1880 - 1885 |
| Ks. Mykolas Masiulis | 1886 - 1892 |
| Ks. Antanas Slapšys-Slapšinskas | |
| Ks. Mykolas Prielgauskas | |
| Ks. Juozapas Karaliukas | 1948 - |
| Ks. Antanas Domeikis | 2010 - |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kanonicy regularni. W: Zygmunt Gloger: Encyklopedia staropolska ilustrowana. Warszawa: P. Laskauer i W. Babicki, 1901.
- ↑ HM - Portal wiedzy. pw.kasaty.pl. [dostęp 2015-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-23)].
- ↑ Spis parafii diecezji wileńskiej z 1744 roku. 2011-02-20. [dostęp 2015-09-24].
- ↑ dekanat Święciany (archidiecezja wileńska) [online], www.radzima.net [dostęp 2017-11-19] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Strona internetowa Archidiecezji wileńskiej. vilnensis.lt. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-25)].
- Kościół św. Trójcy na stronie internetowej welcometo.lt. pl.welcometo.lt. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-25)].