Saccobolus depauperatus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Saccobolus depauperatus
Ilustracja
Obraz mikroskopowy
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

kustrzebniaki

Rząd

kustrzebkowce

Rodzina

Ascobolaceae

Rodzaj

Saccobolus

Gatunek

Saccobolus depauperatus

Nazwa systematyczna
Saccobolus depauperatus (Berk. & Broome) E.C. Hansen
Vidensk. Meddel. Dansk Naturhist. Foren. Kjøbenhavn 59: 293 (1877) [1876]

Saccobolus depauperatus (Berk. & Broome) E.C. Hansen – gatunek grzybów z rodziny Ascobolaceae[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Saccobolus, Ascobolaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisali go w 1865 r. Miles Joseph Berkeley i Christopher Edmund Broome, nadając mu nazwę Ascobolus depauperatus. W 1877 r. Emil Christian Hansen przeniósł go do rodzaju Saccobolus[1]. Synonimy[2]:

  • Ascobolus depauperatus Berk. & Broome 1865
  • Ascobolus neglectus (Boud.) Gillet 1883
  • Ascobolus violascens var. neglectus (Boud.) Quél. 1886
  • Saccobolus neglectus Boud. 1869

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Askokarpy typu apotecjum o średnicy 180–300 μm, tworzące się na powierzchni podłoża pojedynczo lub gromadnie, z wąską podstawą. We wczesnych stadiach rozwoju są kuliste, później poduszeczkowate do półkulistych. Powierzchnia brudnobiała do bladofioletowej, gładka. Tarczka owocnika wypukła, biała, nakrapiana bladofioletowymi końcówkami wystających, dojrzałych worków. Hymenium grube. Hypotecjum słabo zarysowane, cienke, zbudowane z małych, bardzo zwartych, izodiametrycznych komórek. Wewnętrzna warstwa śekscypulum gruba, zbudowana z małych, kulistych komórek, warstwa zewnętrzna cienka, zbudowana z komórek o teksturze globulosa-angularis i wymiarach 7–11 × 5,5–10 µm z mało widocznym pigmentem. Parafizy cylindryczno-nitkowate, septowane, przewyższające worki, o szerokości 2,5–4 µm, ze szklistymi wakuolami, o szklistych, nie napęczniałych końcach. Worki 62–72 × 15,5–18,5 μm, 8-zarodnikowe, jednorzędowe, maczugowate, często z zakrzywionymi wierzchołkami, o ścianach w odczynniku Melzera barwiących się na ciemnoniebiesko. Osadzone są długim trzonku (ok. 14,5 μm) i mają wieczko. Askospory 11,5–14 × 5–7 μm, jednokomórkowe, elipsoidalno-wrzecionowate, nieco asymetryczne, z okrągłymi lub ściętymi wierzchołkami, w okresie dojrzałości fioletowobrązowe, gładkie lub drobno kropkowany. Tworzą zwarte skupiska o wymiarach 31,5–35 × 11,5–13,5 μm, zwykle otoczone cienką, szklistą, galaretowatą otoczką[3].

Saccobolus depauperatus jest podobny do Saccobolus versicolor, ten ostatni jednak ma większe apotecja i worki, askospory występują pojedynczo lub w skupiskach, a ekscypulum ma teksturę intricata. Między komórkami jest śluz powodujący, że owocniki wydają się białe[3].

Zasięg występowania i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Podano stanowiska Saccobolus citrinus w Ameryce Północnej i Południowej, w Europie, Australii i na Nowej Zelandii. Najwięcej stanowisk podano w Europie[4]. W Polsce podano wiele stanowisk[5].

Grzyb koprofilny rozwijający się na odchodach zwierząt roślinożernych[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-04-11] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2024-04-11] (ang.).
  3. a b P.G. Mungai i inni, Coprophilous ascomycetes in Kenya: Saccobolus species from wildlife dung, „Mycosphere”, s. 113, DOI10.5943/mycosphere/3/2/2 [dostęp 2024-04-11] (ang.).
  4. Występowanie Saccobolus depauperatus na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-04-11].
  5. a b Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, s. 113–116, ISBN 978-83-89648-46-4.