Sittas
Sittas (grecki: Σίττας) – bizantyjski dowódca wojskowy w czasie rządów Justyniana. Sittas, Sitas lub Tzittas było najwyraźniej przezwiskiem; zapewne osobiste nazwa generała było Ursicius[1]. Nieznana jest jego data narodzin, został zabity w walce natomiast około 538 roku[2]. Nie wiadomo również zbyt wiele o jego pochodzeniu, historycy spekulują, że mógł być Gotem lub Trakiem, ale brakuje na to dowodów[3]. W czasie wojny iberyjskiej Sittas dowodził wojskami bizantyjskimi w Armenii. Zwyciężył Persów między innymi w bitwie pod Satalą. Sittas był mężem Komito, starszej siostry cesarzowej Teodory, miał więc powiązania z dynastią panującą.
Życie[edytuj | edytuj kod]
Sittas pojawia się w źródłach jako doryphoros, czyli członek straży Justyniana I. Następnie awansowany zostaje na maigstra militium per Orientem[3]. W 527 roku razem z Belizariuszem dokonuje inwazji na tereny Persarmenii, gdzie stacza kilka zwycięskich potyczek i bierze do niewoli wielu Ormian. Prawdopodobnie planował zająć cały teren marzbanatu, ale zostaje odparty przez dwóch wodzów ormiańskich: Aratiusza i Narsesa[3].
W 528 roku Sittas zostaje mianowany magistrem militium per Armeniam z zadaniem walki o resztę Armenii z Persami. Chcąc zyskać sobie poparcie nowych poddanych rekrutował do lokalnej administracji wielu Ormian[3]. Udało mu się także zatrzymać najazdy Makronów, jednego z wojowniczych plemion kaukaskich. Po klęsce nawrócili się oni na chrześcijaństwo i przeszli na służbę bizantyjską[3]. Udawało mu się także bronić bizantyjskiej Armenii przez najazdami Persów i plemion ormiańskich z Persarmenii.
W 530 roku Sittas awansuje na magistra militium praesentalis i tego samego roku razem z Doroteuszem zwyciężą Persów pod murami Teodozjopolis, zmuszając ich do wycofania się. Latem 530 roku Persowie powracają, tym razem omijają Teodozopolis i rozbijają obóz pod Satalą. Sittas wykorzystując podstęp pokonuje wojska Mir-Miroe i niemal całkowicie je rozbija. Po tej klęsce Persowie przestają być aktywni na froncie armeńskim a wielu wodzów z Persarmenii przechodzi na stronę Cesarstwa[3].
Po klęsce Belizariusza w bitwie pod Callinicum zastępuje go na stanowisku głównodowodzącego na terenie Mezopotamii[3]. W tym samym roku umiera szach Kawad I a jego syn Chosrow I Anoszirwan, zagrożony przez opozycję wewnętrzną, zawiera z Bizancjum pokój na mocy którego sytuacja terytorialna wraca do stanu sprzed wojny, ale Cesarstwo musi zapłacić duży trybut w złocie.
Za swoje zasługi w 535 roku dostaje tytuł patrycjusza[3]. Tego samego roku prowadzi kampanię przeciwko Bułgarom w Mezji, która kończy się jego zwycięstwem. W 536 roku zostaje podniesiony do rangi konsula. W 538 roku w Armenii dochodzi do buntu z powodu wysokich podatków. Sittas przybył na miejsce aby negocjować z buntownikami, ale porozumienia nie udało się osiągnąć. Stanął więc na czele wojsk bizantyjskich i ruszył przeciwko buntownikom. Zginął zabity przez wojska jednego z przywódców rebelii (Artabanesa lub Salomona)[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nicholas Adontz, The political conditions based on the Naxarar system, Lisbon: Galouste Gulbenkian Foundetion, 1970, s. 303.
- ↑ Timothy Venning, A Chronology of the Byzantine Empire, Houndmills, Basingstoke, Hampshire & New York, N.Y.: Palgrave Macmillan, 2006, s. 817.
- ↑ a b c d e f g h i Martindale John R., Jones A.H.M., Morris John, The Prosopography of the Later Roman Empire - Volume III, AD 527–641, Wydawnictwo Uniwersytetu Cambridge, 1992
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Greatrex Geoffrey, Lieu Samuel N. C.,The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars, Routledge, 2002
- Martindale John R., Jones A.H.M., Morris John, The Prosopography of the Later Roman Empire - Volume III, AD 527–641, Wydawnictwo Uniwersytetu Cambridge, 1992
- Prokopiusz z Cezarei, | Historia wojen księga I i II, tłumaczenie i edycja Henry Bronson