Stary Zamek w Grodnie

Stary Zamek w Grodnie

Stary Zamek w Grodnie
Państwo	Białoruś
Miejscowość	Grodno
Typ budynku	zamek rezydencyjny
Styl architektoniczny	manierystyczny
Architekt	Scoto z Parmy
Rozpoczęcie budowy	1398
Ważniejsze przebudowy	lata 80. XVI w.
Pierwszy właściciel	Stefan Batory
Położenie na mapie Białorusi Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}
Strona internetowa

{{Budynek infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt zdjęcia = | plan budynku = | współrzędne = | nazwa oryginalna = Nieznane pola: "sekundN", "sekundE", "stopniN", "minutE", "stopniE" oraz "minutN".

Zamek Stary na widoku Grodna z 1597

Plik:Stary Zamek2.jpg

Zamek za panowania Stefana Batorego

Stary Zamek – zamek królewski w Grodnie, miejsce sejmów walnych I Rzeczypospolitej.

Historia

Pierwszy obiekt obronny postawili książęta ruscy w XI wieku. W XIII w. Grodno wraz z zamkiem przeszło we władanie Litwy, od początku następnego stulecia stało się celem częstych ataków Krzyżaków. W 1391 r. zamek stał się jedną z głównych siedzib Witolda, który w 1398 r. wybudował murowany, gotycki zamek z pięcioma basztami. Obiekt ten w głównym zrębie zachował się do dnia dzisiejszego.

W 1445 r. wielki książę litewski Kazimierz IV Jagiellończyk przyjął tu poselstwo polskie oferujące mu koronę, a w 1492 r. zmarł w zamku.

Bardzo często przebywał tu król Polski Stefan Batory, który z Grodna uczynił faktyczną stolicę Rzeczypospolitej. Z inicjatywy króla zamek został przebudowany w stylu renesansowym przez włoskiego architekta Scoto z Parmy.

W 1655 r. zamek został doszczętnie zniszczony przez wojska moskiewskie. Odbudował go kanclerz wielki litewski i starosta grodzieński Krzysztof Zygmunt Pac. Od 1678 r. odbywał się w zamku co trzeci sejm zwyczajny Rzeczypospolitej. W 1708 r. został zniszczony przez Szwedów w czasie wojny północnej. Nigdy już nie powrócił do dawnej świetności. W XVIII w. zamek pozostawał ruiną.

W połowie tego stulecia wzniesiono Nowy Zamek, a stary przestał pełnić swoją funkcję. W XIX w. został przebudowany na rosyjskie koszary. Przebudowano m.in. salę sejmową i izbę poselską, rozebrano trzecią kondygnację.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został odremontowany z przeznaczeniem na muzeum - jego twórcą i kustoszem był Józef Jodkowski (1890–1950), wybitny polski archeolog, autor wielu prac o Grodnie i ziemi grodzieńskiej. W czasie II wojny światowej większość zbiorów zamku uległo rozkradzeniu. Zachował się m.in. oryginalny testament Tadeusza Kościuszki z 1817 r. prezentowany w muzeum.

Obecnie istnieją plany odbudowy zamku w formie z czasów panowania Stefana Batorego.

Bibliografia

• Grodno: miasto nad Niemnem, Kraków 2005, ISBN 83-89676-33-8

Zobacz też

• Nowy Zamek w Grodnie