Zamek w Rynie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
ilustracja, drobne merytoryczne
Linia 2: Linia 2:
| nazwa = Zamek w Rynie
| nazwa = Zamek w Rynie
| zabytek = 515 z 12.07.1961 oraz 4 z 9.02.1979
| zabytek = 515 z 12.07.1961 oraz 4 z 9.02.1979
| zdjęcie = POL Ryn 19.jpg
| zdjęcie = Zamek w Rynie z lotu ptaka.jpg
| opis zdjęcia = Zamek od przedzamcza
| opis zdjęcia = Zamek od wschodu
| państwo = Polska
| państwo = Polska
| miejscowość = [[Ryn]]
| miejscowość = [[Ryn]]
Linia 15: Linia 15:
| kondygnacje =
| kondygnacje =
| powierzchnia użytkowa =
| powierzchnia użytkowa =
| rozpoczęcie budowy = koniec XIV w.
| rozpoczęcie budowy = 1377
| ukończenie budowy =
| ukończenie budowy =
| przebudowy =
| przebudowy = 1394
| zniszczono =
| zniszczono =
| odbudowano =
| odbudowano =
Linia 35: Linia 35:


== Historia ==
== Historia ==
Zamek jest jednym z późniejszych obiektów zbudowanych przez Zakon Krzyżacki. Rozpoczęto budować go na miejscu wcześniejszej niewielkiej warowni na polecenie wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego [[Winrich von Kniprode|Winricha von Kniprode]] pod koniec [[XIV wiek]]u z przeznaczeniem na siedzibę [[konwent]]u i jako miejsce, z którego można było przeprowadzać ataki na wschód przeciwko Litwie. Jednakże po klęsce w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku zasięg budowy ograniczono do czworokąta murów z jednym budynkiem gotyckim wzdłuż wschodniego boku. Był krótko, bo tylko w latach 1394-1422 siedzibą [[komtur]]ów, później [[wójt]]ów krzyżackich. W 1455 roku zdobyty przez okolicznych chłopów, a następnie odzyskany przez Jerzego von Schliebena. Po [[1525]] zamek był siedzibą starostów księcia pruskiego. W 1667 roku zamek spalili Tatarzy. Na początku XIX wieku własność prywatna. Po odkupieniu, w [[1853]] przebudowany przez władze pruskie na [[Zakład karny|więzienie]]. Zamek spłonął w 1881 roku. Po 1945 roku zaadaptowano go na dom kultury, niewielkie muzeum i urząd miasta. Po 1990 roku władze miejskie pozbyły się zamku sprzedając go osobie prywatnej.
Zamek jest jednym z późniejszych obiektów zbudowanych przez Zakon Krzyżacki. Rozpoczęto budować go na miejscu wcześniejszej niewielkiej warowni na polecenie wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego [[Winrich von Kniprode|Winricha von Kniprode]] około 1377 roku z przeznaczeniem na siedzibę [[konwent]]u i jako miejsce, z którego można było przeprowadzać ataki na wschód przeciwko Litwie. Zamek miał mieć początkowo w obrębie prostokąta murów o wymiarach 44 x 52 metry dwa skrzydła: od południowego-wschodu i północnego wschodu, wkrótce jednak po zbudowaniu pierwszego budynku od południowego-wschodu do wysokości parteru i piwnicy pod drugi budynek, prace budowlane przerwano. Podjęto je znowu około 1393 roku z inicjatywy wielkiego mistrza [[Konrad von Wallenrode|Konrada von Wallenrode]], który chciał przeznaczyć zamek w Rynie na siedzibę nowego komturstwa dla swojego brata Fryderyka. Podniesiono wtedy parterowe skrzydło południowo-wschodnie budując nad nim kaplicę i inne niezbędne pomieszczenia. Jednakże po klęsce w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku zasięg budowy ograniczono do czworokąta murów z jednym budynkiem gotyckim wzdłuż wschodniego boku. Był krótko, bo tylko w latach 1394-1422 siedzibą [[komtur]]ów, później [[wójt]]ów krzyżackich. Po wybuchu Wojny trzynastoletniej w 1455 roku zdobyty przez okolicznych chłopów, a następnie odzyskany przez Jerzego von Schliebena, który pod zamkiem ich krwawo rozgromił. Po [[1525]] zamek był siedzibą starostów księcia pruskiego. Podczas szwedzkiego [[Potop]]u, w 1657 roku zamek spalili [[Tatarzy]]. Na początku XIX wieku własność prywatna. Po odkupieniu, w [[1853]] przebudowany przez władze pruskie na [[Zakład karny|więzienie]]. Zamek spłonął w 1881 roku. Po 1945 roku zaadaptowano go na dom kultury, niewielkie muzeum i urząd miasta. Po 1990 roku władze miejskie pozbyły się zamku sprzedając go osobie prywatnej.


== Architektura ==
== Architektura ==
Z czasów średniowiecza pochodzi jedno skrzydło, natomiast trzy pozostałe zbudowane w czasach nowożytnych. Zachowały się fragmenty pierwotnego gotyckiego założenia. m.in. [[wieża]] z [[klatka schodowa|klatką schodową]], fragmenty elewacji od wschodu zdobione w romby cegłą zendrówką i sklepienia piwniczne.
Z czasów średniowiecza pochodzi jedno skrzydło, natomiast trzy pozostałe zbudowane w czasach nowożytnych. Zachowały się fragmenty pierwotnego gotyckiego założenia. m.in. [[wieża]] z [[klatka schodowa|klatką schodową]], fragmenty elewacji od wschodu zdobione w romby cegłą zendrówką i sklepienia piwniczne. Dzisiejszy wjazd od południa został ukształtowany w czasa


== Stan obecny ==
== Stan obecny ==

Wersja z 10:06, 13 sie 2014

Zamek w Rynie
Symbol zabytku nr rej. 515 z 12.07.1961 oraz 4 z 9.02.1979
Ilustracja
Zamek od wschodu
Państwo

 Polska

Miejscowość

Ryn

Typ budynku

pierwotnie zamek, następnie więzienie, obecnie hotel

Styl architektoniczny

gotyk, neogotyk

Rozpoczęcie budowy

1377

Ważniejsze przebudowy

1394

Położenie na mapie Rynu
Mapa konturowa Rynu
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie powiatu giżyckiego
Mapa konturowa powiatu giżyckiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie gminy Ryn
Mapa konturowa gminy Ryn
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}

Zamek w Rynie – położony na wzniesieniu pomiędzy Jeziorem Ryńskim i Ołowskim, mieści się przy Placu Wolności.

Historia

Zamek jest jednym z późniejszych obiektów zbudowanych przez Zakon Krzyżacki. Rozpoczęto budować go na miejscu wcześniejszej niewielkiej warowni na polecenie wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego Winricha von Kniprode około 1377 roku z przeznaczeniem na siedzibę konwentu i jako miejsce, z którego można było przeprowadzać ataki na wschód przeciwko Litwie. Zamek miał mieć początkowo w obrębie prostokąta murów o wymiarach 44 x 52 metry dwa skrzydła: od południowego-wschodu i północnego wschodu, wkrótce jednak po zbudowaniu pierwszego budynku od południowego-wschodu do wysokości parteru i piwnicy pod drugi budynek, prace budowlane przerwano. Podjęto je znowu około 1393 roku z inicjatywy wielkiego mistrza Konrada von Wallenrode, który chciał przeznaczyć zamek w Rynie na siedzibę nowego komturstwa dla swojego brata Fryderyka. Podniesiono wtedy parterowe skrzydło południowo-wschodnie budując nad nim kaplicę i inne niezbędne pomieszczenia. Jednakże po klęsce w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku zasięg budowy ograniczono do czworokąta murów z jednym budynkiem gotyckim wzdłuż wschodniego boku. Był krótko, bo tylko w latach 1394-1422 siedzibą komturów, później wójtów krzyżackich. Po wybuchu Wojny trzynastoletniej w 1455 roku zdobyty przez okolicznych chłopów, a następnie odzyskany przez Jerzego von Schliebena, który pod zamkiem ich krwawo rozgromił. Po 1525 zamek był siedzibą starostów księcia pruskiego. Podczas szwedzkiego Potopu, w 1657 roku zamek spalili Tatarzy. Na początku XIX wieku własność prywatna. Po odkupieniu, w 1853 przebudowany przez władze pruskie na więzienie. Zamek spłonął w 1881 roku. Po 1945 roku zaadaptowano go na dom kultury, niewielkie muzeum i urząd miasta. Po 1990 roku władze miejskie pozbyły się zamku sprzedając go osobie prywatnej.

Architektura

Z czasów średniowiecza pochodzi jedno skrzydło, natomiast trzy pozostałe zbudowane w czasach nowożytnych. Zachowały się fragmenty pierwotnego gotyckiego założenia. m.in. wieża z klatką schodową, fragmenty elewacji od wschodu zdobione w romby cegłą zendrówką i sklepienia piwniczne. Dzisiejszy wjazd od południa został ukształtowany w czasa

Stan obecny

Obecnie Mazurskie Centrum Kongresowo-Wypoczynkowe "Zamek - Ryn" (hotel, restauracja, Centrum Rekreacji).

Zamek w Literaturze

U schyłku XIV wieku komturem na zamku był Konrad von Wallenrode, który zainspirował Adama Mickiewicza do napisania na zsyłce w Rosji przed 1828 rokiem poematu "Konrad Wallenrod".

Bibliografia

  • Polska: mapa zamków - Warszawa Wrocław: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera, 1995

 Linki zewnętrzne