Brody (obwód lwowski)

kościół katolicki, 1920

Plik:Brody2.png

granica z Rosją, 1909

Plik:Brody3.png

kościół katolicki, 1909

Brody (ukr. Броди), wcześniej Lubicz, obecnie miasto w zachodniej Ukrainie w obwodzie lwowskim nad Suchowólką; 17 tys. mieszkańców (2006). Do 1939 roku - miasto powiatowe w województwie tarnopolskim. Do 1918 roku - miasto powiatowe w Królestwie Galicji i Lodomerii w Austro-Węgrzech powiat brodzki graniczący z cesarstwem rosyjskim a następnie z ZSRR. Do 1772 województwo ruskie, ziemia lwowska, powiat brodzki.

Historia

Po raz pierwszy osada wzmiankowana w roku 1441 jako mała osada należąca do dóbr oleskich, będących w rękach Sieniawskich ( lub Sienieńskich z Sienna), później Koniecpolskich. W roku 1580 kupił je Stanisław Żółkiewski, wojewoda ruski, ojciec sławnego hetmana, który umiał docenić znaczenie strategiczne tego miejsca położonego na uczęszczanym szlaku handlowym z Rusi na Podole i Wołyń. Wystarał się u króla Stefana Batorego o przywilej nadający w roku 1584 Brodom prawa miejskie, pod urzędową nazwą Lubicz. Nazwa ta pochodziła od herbu Żółkiewskich, jednak już w pierwszej połowie XVII w. używano starego określenia a mianowicie Brody. W roku 1629 miasto nabył hetman Stanisław Koniecpolski. Hetman rozbudował Brody, czyniąc z nich potężną fortecę, ale zadbał także o ich rozwój gospodarczy osadzając Żydów i Ormian.

W roku 1648 Chmielnicki zdobył miasto a następnie je spalił, jednak do właściwej cytadeli Koniecpolskiego nie udało mu się dostać. Dopiero z początkiem XVIII w. w czasie wojny III wojny północnej, została ona zajęta przez Rosjan. Miasto należało już w tedy do Potockich, którzy przejęli je z rak królewicza Jakuba Sobieskiego.

położenie na mapie województwa tarnopolskiego w roku 1939

Po I wojnie światowej, w roku 1920 podczas wojny polsko-bolszewickiej okolice miasta były widownią zaciętych walk z konną armią Budionnego, która poniosła w ich wyniku ogromne straty.

Po zajęciu Brodów przez Niemców w roku 1941 miejscowych Żydów czekała zagłada, w ten sposób miasto straciło 30% swych przedwojennych mieszkańców. W latach 1943 – 1944 ofiarami licznych mordów, dokonywanych w okolicy przez ukraińską dywizję SS Hałyczyna padło kilka tysięcy Polaków.

Holocaust

• Getto

Zabytki

W XVII wieku hetman Stanisław Koniecpolski wzniósł tam twierdzę typu nowoholenderskiego, rozbudował i ufortyfikował miasto.

Osoby związane z Brodami

• Brody są miejscem urodzin jednego z najwybitniejszych pisarzy starej Austrii - Józefa Rotha, który urodził się w 1894 r., inni znani :
• Israel Baal Szem Tow
• Jacques Mieses
• Daniel Abraham Yanofsky, (*1925), szachista
• Joseph Ludwig Raabe, (*1801), matematyk
• Berl Broder (Berl Margulis), kantor
• Adolph Baller, muzyk
• Nachman Krochmal
• Josip Brodski, rosyjski poeta,noblista, poeta, rodzina pochodziła z Brodów
• Zygmunt Freud, twórca psychoanalizy, rodzina żony pochodziła z Brodów

Pobliskie miejscowości

• Toporów
• Łopatyn
• Olesko
• Busk