Strzechwowate
 Grimmia pulvinata | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Klasa | |
| Podklasa |
Dicranidae |
| Rząd | |
| Rodzina |
strzechwowate |
| Nazwa systematyczna | |
| Grimmiaceae Arn.[2] | |
Strzechwowate[3] (Grimmiaceae Arn.) – rodzina mchów (prątników) z rzędu strzechwowców. Obejmuje 9[2]–11[4] rodzajów z ok. 325 gatunkami spotykanymi na całym świecie[4]. Do polskiej flory należy 56 gatunków z tej rodziny[3]. Mchy te są kserofitami zasiedlającymi nagie, suche podłoża[4], zwykle piaski, skały, głazy i mury w nasłonecznionych miejscach[5].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Gametofit
- Rośliny niewielkie, do 4 cm wysokie[5], tworzące sporofity na szczytach wzniesionych łodyżek lub na szczytach bocznych odgałęzień[6]. Tworzą zwykle zwarte, mniej lub bardziej rozległe darnie o barwie oliwkowej do zielonoczarnej[4]. Łodyżki przeważnie wzniesione, czasem podnoszące się lub płożące, rozwidlające się dychotomicznie lub nieregularnie[4]. Listki wzniesione i przylegające do łodyżek lub ciasno zawijające się ku górze, często hyalinowe na końcu[6]. Jajowate, lancetowate, językowate do równowąskich[4], zwykle całobrzegie[6]. Liście perychecjalne, wspierające rodnie, niezróżnicowane lub odmienne od innych liści wegetatywnych[4].
- Sporofit
- Seta krótka lub długa, zwykle naga, rzadko brodawkowata. Zarodnia zwykle jajowata lub walcowata i prosto wzniesiona. Perystom zwykle obecny i pojedynczy, składający się z 16 ząbków, rzadko zredukowany. Czepek kapturkowaty, różnej długości (od przykrywającego tylko wieczko po sięgający za połowę zarodni), zwykle nagi, rzadziej brodawkowaty[4].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzina z rzędu strzechwowców Grimmiales M. Fleisch. z podklasy Dicranidae Doweld, klasy prątniki Bryopsida Rothm., podgromady Bryophytina Engler, gromady mchy Bryophyta Schimp.[2] Do rodziny w ujęciu Goffineta i in. należy 9 rodzajów[2]. W niektórych ujęciach w osobny rodzaj strzechewka Orthogrimmia wyodrębniane są gatunki przez Goffineta włączane do podrodzaju Grimmia subg. Orthogrimmia. Podobnie wyodrębniany bywa rodzaj litonerw Guembelia (≡ Grimmia subg. Guembelia) i strumieniowiec Hydrogrimmia[3][2].
Podrodzina subfam. Grimmioideae Brotherus in H. G. A. Engler and K. Prantl, Nat. Pflanzenfam. 215(I,3): 444. 1902
- Coscinodon Spreng. – siatkoząb
- Dryptodon Brid. – strzechwowiec
- Grimmia Hedw. – strzechwa
- Leucoperichaetium Magill
- Schistidium Bruch & Schimp. – rozłupek
Podrodzina subfam. Racomitrioideae Bednarek-Ochyra & Ochyra in R. Ochyra et al., Cens. Cat. Polish Mosses. 135. 2003
- Bucklandiella Roiv. – skalnik
- Codriophorus P. Beauv. – tępolistka
- Niphotrichum (Bednarek-Ochyra) Bednarek-Ochyra & Ochyra – szroniak
- Racomitrium Brid. – skalniczek
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-04-04] (ang.).
- ↑ a b c d e f g B. Goffinet, W.R. Buck, Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2021-04-04] (ang.).
- ↑ a b c d Ryszard Ochyra, Jan Żarnowiec, Halina Bednarek-Ochyra: Census Catalogue of Polish Mosses. Kraków: Polish Academy of Sciences, Institute of Botany, 2003, s. 25-27. ISBN 83-85444-84-X.
- ↑ a b c d e f g h i Roxanne I. Hastings, Ryszard Ochyra: Grimmiaceae Arnott. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-04-04].
- ↑ a b J. Mickiewicz, D. Sobotka: Zarys briologii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973, s. 110.
- ↑ a b c A.J.E. Smith: The Moss Flora of Britain and Ireland. Cambridge i in.: Cambridge University Press, 2004, s. 397. ISBN 978-0-521-54672-0.