Synagoga w Opocznie
nr rej. A/113 z 28 lutego 2013 (decyzja uchylona)[1] | |
Widok sprzed 1990 | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Budulec |
murowana |
Data budowy |
koniec XVIII wieku |
Data likwidacji | |
Tradycja |
ortodoksyjna |
Obecnie |
fabryka okien |
Położenie na mapie Opoczna | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego | |
Położenie na mapie powiatu opoczyńskiego | |
Położenie na mapie gminy Opoczno | |
51°22′30″N 20°17′20″E/51,375000 20,289000 |
Synagoga w Opocznie – synagoga znajdująca się w Opocznie przy ulicy Janasa 13, nad rzeką Wąglanką.
Synagoga została zbudowana po pożarze miasta pod koniec XVIII w. Podczas II wojny światowej mało ucierpiała, miała tylko spalony dach. Po wojnie została przejęta przez Powiatowy Związek Gminnych Spółdzielni, z przeznaczeniem na magazyny zbożowe i budowlane. Ze względu na stan non stop niszczejącej synagogi w późniejszym okresie magazynów już w niej nie było.
W 1958 synagogę przebudowano na kino Tęcza, które funkcjonowało do lat 90. XX w. Podczas przebudowy m.in. zamurowano okna oraz usunięto czterofilarową bimę. W latach 90. XX w. przekazana Gminie Żydowskiej. Obecnie w rękach prywatnych, znajduje się w niej zakład przemysłowy[2][3].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Murowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta. Ściany zewnętrzne od poziomu parapetów podzielono parami lizen. Wysokie okna, w ścianie tylnej sali trzy. Nad oknami w każdym przęśle okulus. Na parterze, we wschodniej części, znajdowała się główna sala modlitewna na planie zbliżonym do kwadratu. W zachodniej części sień i izba, nad którymi mieścił się babiniec. Półkolista nisza w ścianie wschodniej służyła jako aron ha-kodesz. Wojnę przetrwała znaczna część wyposażenia synagogi, m.in. w bardzo dobrym stanie bima, którą zniszczono dopiero podczas adaptacji synagogi na kino. Zachował się wystrój zewnętrzny, a wewnątrz polichromowany strop, zasłonięty podwieszanym sufitem[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 55 [dostęp 2019-04-19] .
- ↑ a b Maria Piechotka i Kazimierz Piechotka: Bramy Nieba Bóżnice murowane na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata i Muzeum Historii Żydów Polskich POLINWarszawa, 2017, s. 475-476, język polski, ISBN 978-83-942344-2-3
- ↑ Synagoga.. www.opoczno.pl. [dostęp 2022-11-20].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Synagoga w Opocznie na portalu Wirtualny Sztetl