Szewczenko (gromada)
| gromada | |||
| 1954–1973 | |||
.jpg)
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat |
1954–72: ustrzycki | ||
| Data powstania |
5 października 1954 | ||
| Data likwidacji |
1 stycznia 1973 | ||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1954) | |||
| |||
| Liczba reprezentantów | |||
| |||
Szewczenko / Gromada Lutowiska (zmiana nazwy w 1957 roku) – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.
Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].
Gromadę Szewczenko z siedzibą GRN w Szewczenku (od 1957 Lutowiska) utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie ustrzyckim w woj. rzeszowskim na mocy uchwały nr 35/54 WRN w Rzeszowie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Szewczenko, Skorodne, Chmiel i Smolnik ze zniesionej gminy Szewczenko w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 9 członków gromadzkiej rady narodowej[7].
Była to najdalej na południe wysunięta gromada Polski.
27 czerwca 1957 nazwę Szewczenka zmieniono na jego pierwotną nazwę – Lutowiska; odtąd także gromada figuruje w wykazach pod nazwą gromada Lutowiska (nazwę Szewczenko Lutowiska otrzymały w 1944 roku po przyłączeniu do ZSRR, w którego granicach pozostały do 1951 roku[8])[9].
31 grudnia 1961 do gromady Lutowiska włączono wsie Zatwarnica, Krzywe, Hulskie i Ruskie z gromady Polana w tymże powiecie[10].
1 listopada 1972, w związku ze zniesieniem powiatu ustrzyckiego, gromada weszła w skład nowo utworzonego powiatu bieszczadzkiego w tymże województwie[11].
Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[12]. 1 stycznia 1973 – tym razem w powiecie bieszczadzkim – reaktywowano gminę Lutowiska pod jej przedwojenną nazwą (w latach 1952-54 jako gmina Szewczenko)[13].
Zobacz też: Umowa o zmianie granic z 15 lutego 1951
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
- ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
- ↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
- ↑ Uchwała Nr 35/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu ustrzyckiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 18 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 41)
- ↑ Uchwała Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Ustrzykach Dolnych (punkt 20) z dnia 4 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 34)
- ↑ Dz.U. z 1951 r. nr 65, poz. 448
- ↑ M.P. z 1957 r. nr 51, poz. 322
- ↑ Uchwała Nr 20/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 14 września 1961 r. w sprawie zmian w podziale administracyjnym województwa rzeszowskiego; w ramach Obwieszczenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 25 listopada 1961 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu tejże uchwały (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 29 listopada 1961 r., Nr. 11, Poz. 55)
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 43, poz. 273
- ↑ Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
- ↑ Uchwała Nr XVIII/56/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 4 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie rzeszowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 grudnia 1972 r., Nr 16, Poz. 196)