Tadeusz Żuk-Skarszewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Żuk-Skarszewski
Wierzbięta
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1858
Kraków

Data i miejsce śmierci

22 stycznia 1933
Kraków

Narodowość

polska

Język

polski

Dziedzina sztuki

pisarz, publicysta

Ważne dzieła

Pustka, Rumak Światowida, Stanisław Wyspiański. Dzieła malarskie

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Tadeusz Żuk-Skarszewski (ur. 1858 w Krakowie lub w dworze rodzinnym w Przyszowej[1], zm. 22 stycznia 1933 w Krakowie) – polski pisarz i publicysta[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej w Małopolsce, jego ojcem był Faustyn Żuk-Skarszewski, notariusz i poseł, a matką An­na z Duninów Wąsowiczówna.

Odziedziczył część rodzinnego majątku w Przyszowej, lecz na podstawie dekretu dziedzictwa z dnia 2 IX 1905, brat Adam spłacił jego część i stał się jedynym właścicielem majątku[3]

Studiował filozofię i prawo na europejskich uniwersytetach, kolejno we Lwowie, Strasburgu i Wiedniu[4].

Był członkiem kabaretu Zielony Balonik[5].

Po ukończeniu studiów pracował jako dziennikarz. Od 1888 współpracował z petersburskim Krajem, gdzie publikował teksty na tematy literackie i dla którego przesyłał korespondencje z Londynu[6]. W 1918 był naczelnikiem biura prasowego Komisji Likwidacyjnej w Krakowie. Współpracował z Ilustrowanym Kuryerem Codziennym jako korespondent zagraniczny, a w latach 1921–1922 pisał felietony Widzi-mi-się. Kiedy w 1919 wyjechał do Paryża, na konferencję pokojową, w charakterze korespondenta prasy polskiej i informatora prasy zagranicznej w Ilustrowanym Kuryerze Codziennym zamieszczano jego Korespondencje z Paryża.

W latach 1920–1921 pracował na stanowisku dyrektora Polskiego Biura Informacyjnego w Nowym Jorku, gdzie był jednocześnie współtwórcą miesięcznika The Poland.

Podczas pobytu w Londynie w 1927 ożenił się z Angielką[3].

Po powrocie do kraju osiadł w Krakowie, zmarł 22 stycznia 1933. Pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera PAS 15-płd-po lewej Merunowicza)[7].

Drukiem wydał dwie własne powieści. Dokonał przekładu wielu utworów literatury angielskiej i amerykańskiej[8].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

  • Pustka. Opowieść na tle Kartaginy współczesnej. Powieść (1918)[10]
  • Rumak Światowida. Karykatura wczorajsza. Powieść (1919)[11]
  • Stanisław Wyspiański. 1867–1907. Studium wstępne w: Stanisław Wyspiański. Dzieła malarskie. Napisana wspólnie ze Stanisławem Przybyszewskim (1925)[12]

Przekłady[edytuj | edytuj kod]

  • Ch. Dickens: Noc wigilijna. Straszliwa historia o duchach i upiorach przez sławnego pisarza po angielsku spisana, a przez Wierzbiętę po polsku powtórzona. (1908)[13]
  • R. Hughes: Tajemnica bryły lodu (1928)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dariusz Gacek: Beskid wyspowy. Przewodnik. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Rewasz, 2012, s. 286. ISBN 978-83-62460-25-0.
  2. Skarszewski Tadeusz, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2019-03-31].
  3. a b Dwory i dworki na Limanowszczyźnie oraz ich właściciele w ostatnich dziesiątkach XIX w.. [dostęp 2019-03-30].
  4. Dawni pisarze polscy od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny. T. Tom czwarty S-T. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2003, s. 78. ISBN 83-02-07524-8.
  5. https://e-teatr.pl/files/programy/2014_05/63282/sto_lat_kabaretu_stary_teatr_krakow_2003.pdf
  6. Zenon Kmiecik. Uwagi o redakcji i prenumeratorach petersburskiego "Kraju" przed 1905 rokiem. „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego”. 7/1, s. 116, 1968. Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. ISSN 0035-7669. [dostęp 2022-03-16]. 
  7. Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2020-08-04].
  8. „Myśl Narodowa. Tygodnik Poświęcony Kulturze Twórczości Polskiej.”, 1933 R.13. [dostęp 2019-03-30]. 
  9. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 345 „za zasługi na polu pracy społecznej i propagandy polskiej zagranicą”.
  10. Tadeusz Żuk-Skarszewski, Pustka [online], polona.pl [dostęp 2020-05-28].
  11. Tadeusz Żuk-Skarszewski, Rumak Światowida : karykatura wczorajsza [online], polona.pl [dostęp 2020-05-28].
  12. Dzieła malarskie, Stanisław Wyspiański, Stanisław Przybyszewski i Tadeusz Żuk-Skarszewski]., polona.pl [dostęp 2020-05-28].
  13. Noc wigilijna : straszliwa historya o duchach i upiorach przez [...] Karola Dickensa po angielsku spisana a przez Wierzbiętę po polsku powtórzona. [online], Na s. tyt. pseud. tł., nazwa: Tadeusz Żuk-Skarszewski., polona.pl [dostęp 2020-05-28].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]