Teffi

Teffi
Nadieżdża Aleksandrowna Buczyńska
Data i miejsce urodzenia	21 maja 1872 ; Petersburg
Data i miejsce śmierci	6 października 1952 ; Paryż
Narodowość	rosyjska
Język	rosyjski
Dziedzina sztuki	literatura, poezja
	Multimedia w Wikimedia Commons

Teffi (właśc. Nadieżdża Aleksandrowna Buczyńska, de domo Łochwicka, ur. 21 maja 1872 w Sankt Petersburgu, zm. 6 października 1952 w Paryżu)^[1] – rosyjska prozatorka, poetka, felietonistka, autorka sztuk teatralnych, wspomnień podróżniczych, eseistka.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jej ojciec, Aleksandr Łochwicki był profesorem kryminalistyki, sławnym z błyskotliwości – wiele z jego żartów stało się popularnymi powiedzeniami. W jej domu rodzinnym ceniono literaturę, matka była wielką miłośniczką poezji^[2]. Starszy brat, Nikołaj Łochwicki (1867–1933), wybrał karierę wojskową, był generałem porucznikiem armii Imperium Rosyjskiego, walczył we Francji, był dowódcą armii w oddziałach adm. A. Kołczaka^[3]. Starsza siostra Teffi, Mira Łochwicka(inne języki) (1869–1905), została popularną poetką^[4]. Młodsza siostra, Warwara, publikowała krótkie szkice pod pseudonimem Miurgit, druga, Elena, była autorką wystawianych sztuk teatralnych^[2].

Jej mężem był polski arystokrata, absolwent prawa na Uniwersytecie Petersburskim, Władysław Buczyński. Nadieżda miała z nim trójkę dzieci: Walerię (ur. 1892), Jana i Elenę. W 1900 roku odeszła od męża, aby zajmować się swoją karierą literacką w Petersburgu^[5]

Debiutowała na łamach czasopism w 1901 roku, pod panieńskim nazwiskiem. Krótko później zaczęła używać pseudonimu Teffi^[5]. Współpracowała z pismami „Satyrikon” i „Nowyj Satyrikon” (od 1908), zdobywając ogromną popularność^[1]. Wiele czasopism zapraszało ją do współpracy, a jej sztuki wystawiano w teatrach i kabaretach^[5]. Jej pierwsza książka, Siedm ogni ukazała się w 1910, w tym samym roku opublikowała tom opowiadań i tekstów humorystycznych^[4]. Teffi była tak popularna, że jej powiedzenia weszły do powszechnego użytku, a jej pseudonimem nazwano perfumy i słodycze^[5].

Po rewolucji październikowej opuściła Rosję – udała się na Krym, a następnie w 1919 do Konstantynopola, skąd wyjechała do Paryża^[1]. W okresie emigracyjnym współpracowała z najlepszymi rosyjskimi czasopismami emigracyjnymi, tworzyła pierwszy rosyjski salon literacki w stolicy Francji i brała czynny udział w życiu kulturalnym^[5]. W opowiadaniach z tego okresu zajmowała się głównie opisywaniem losu Rosjan na emigracji. W 1921 opublikowała zbiór Czornyj irys, a rok później Tak żyli^[1]. Została pochowana, tak jak brat Nikołaj, na cmentarzu prawosławnym w Sainte-Geneviève-des-Bois^[6].

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

Opowiadania humorystyczne (1910)
I stało się tak (1912)
Dym bez ognia (1914)
Miniatury i monologi (1915)
Martwe zwierzę (1916)
Dzień wieczorny (1924)
Na obczyźnie (1927)
Tango śmierci (1927)
Księga czerwiec (1931)
Powieść awanturnicza (1931)
Wszystko o miłości (1946)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d WolfgangW. Kasack WolfgangW., Leksykon literatury Rosyjskiej XX wieku: od początku stulecia do roku 1996, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich Wyd., 1996, s. 646, ISBN 978-83-04-04285-8 [dostęp 2016-04-10] (pol.).
↑ ^a ^b Marina Ledkovskai︠a︡-Astman, CharlotteCh. Rosenthal CharlotteCh., Mary FlemingM.F. Zirin Mary FlemingM.F., Dictionary of Russian Women Writers, Greenwood Publishing Group, 1994, s. 640, ISBN 978-0-313-26265-4 [dostęp 2016-04-10] (ang.).
↑ Jonathan D.J.D. Smele Jonathan D.J.D., Civil war in Siberia. The anti-Bolshevik government of Admiral Kolchak 1918–1920, Cambridge University Press, 1996, s. 523–524, OCLC 657401847 (ang.).
↑ ^a ^b TadeuszT. Klimowicz TadeuszT., Przewodnik po współczesnej literaturze rosyjskiej i jej okolicach, 1917-1996, Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, 1996, ISBN 978-83-7091-026-6, OCLC 717334089 [dostęp 2016-04-10] (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Marina Ledkovskai︠a︡-Astman, CharlotteCh. Rosenthal CharlotteCh., Mary FlemingM.F. Zirin Mary FlemingM.F., Dictionary of Russian Women Writers, Greenwood Publishing Group, 1994, s. 641, ISBN 978-0-313-26265-4 [dostęp 2016-04-10] (ang.).
↑ Nadezhda Teffi na findagrave.com [online] [dostęp 2021-09-14] (ang.).

[:0-1] WolfgangW. Kasack WolfgangW., Leksykon literatury Rosyjskiej XX wieku: od początku stulecia do roku 1996, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich Wyd., 1996, s. 646, ISBN 978-83-04-04285-8 [dostęp 2016-04-10] (pol.).

[:1-2] Marina Ledkovskai︠a︡-Astman, CharlotteCh. Rosenthal CharlotteCh., Mary FlemingM.F. Zirin Mary FlemingM.F., Dictionary of Russian Women Writers, Greenwood Publishing Group, 1994, s. 640, ISBN 978-0-313-26265-4 [dostęp 2016-04-10] (ang.).

[Kolchak-3] Jonathan D.J.D. Smele Jonathan D.J.D., Civil war in Siberia. The anti-Bolshevik government of Admiral Kolchak 1918–1920, Cambridge University Press, 1996, s. 523–524, OCLC 657401847 (ang.).

[:2-4] TadeuszT. Klimowicz TadeuszT., Przewodnik po współczesnej literaturze rosyjskiej i jej okolicach, 1917-1996, Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, 1996, ISBN 978-83-7091-026-6, OCLC 717334089 [dostęp 2016-04-10] (pol.).

[:3-5] Marina Ledkovskai︠a︡-Astman, CharlotteCh. Rosenthal CharlotteCh., Mary FlemingM.F. Zirin Mary FlemingM.F., Dictionary of Russian Women Writers, Greenwood Publishing Group, 1994, s. 641, ISBN 978-0-313-26265-4 [dostęp 2016-04-10] (ang.).

[findagrave-6] Nadezhda Teffi na findagrave.com [online] [dostęp 2021-09-14] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]