Toussidé
21°02′24″N 16°28′12″E/21,040000 16,470000 Zdjęcie satelitarne z 1992 r. Kierunek północny znajduje się na dole | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
3315[1] m n.p.m. |
| Wybitność |
1722 m |
| Pierwsze wejście | |
| Dane wulkanu | |
| Typ wulkanu | |
Położenie na mapie Czadu  | |
| 21°02′24″N 16°28′12″E/21,040000 16,470000
| |
Toussidé (fr. Pic de Toussidé, arab. Ra’s Tūsīdī) – stratowulkan w północno-zachodnim Czadzie, w masywie Tibesti. Ma wysokość 3315 m n.p.m., a jego minimalna deniwelacja względna jest równa 1722 metrom[1].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Masyw Toussidé ma powierzchnię 6000 km². Jego podłoże zbudowane jest głównie z łupków prekambryjskich na wschodzie i piaskowców paleozoicznych na zachodzie. Powierzchnia pokryta jest przez ignimbryt z okresu plejstocenu. Na szczycie wulkanu znajduje się wiele fumaroli. Najprawdopodobniej niedawno zastygłe trachitowe i trachyandezytowe strumienie lawy zajmują w przybliżeniu powierzchnię 200 km² i sięgają nawet 25 km na zachód od szczytu. Największa kaldera, Trou au Natron ma 1000 metrów głębokości i 8000 metrów szerokości. Mniejsze wulkany Ehi Timi i Ehi Sosso oraz krater Doon Kidimi o szerokości 1,5 km znajdują się we wschodniej części masywu Toussidé[3].
W pobliżu wulkanu znajdują się źródła termalne oraz formacje solne. Dno kaldery pokryte jest grubą warstwą soli natronowej[4].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W holocenie prawdopodobnie nie występowały erupcje tego wulkanu. Ostatnia, większa erupcja mogła nastąpić 10 000 lat temu[3]. Tysiące lat temu kalderę Trou au Natron wypełniało głębokie jezioro. Z czasem jezioro wyparowało, pozostawiając jasny osad[4].
Po raz pierwszy masyw Tibesti wraz ze szczytem Toussidé zbadał w 1869 r. niemiecki podróżnik i badacz Gustav Nachtigal[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Africa Ultra-Prominences. peaklist.org. [dostęp 2017-12-22]. (ang.).
- ↑ a b Jean Chapelle: Nomades noirs du Sahara : les Toubous. Paryż: L'Harmattan, 1982. ISBN 978-2-85802-221-2.
- ↑ a b Tarso Toussidé. volcano.si.edu. [dostęp 2017-12-22]. (ang.).
- ↑ a b The Tibesti Mountains. explore-chad.org. [dostęp 2017-12-22]. (ang.).