Ulica Wojska Polskiego w Sokołowie Małopolskim
| Sokołów Małopolski | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg) Zabudowa południowej pierzei, w centrum zabytkowy dom z 1904 r. pod numerem 16 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość |
1100 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Poprzednie nazwy |
ulica Leżajska | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Sokołowa Małopolskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu rzeszowskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Sokołów Małopolski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 50°13′41,0″N 22°07′32,9″E/50,228056 22,125806
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
_-_figura_%C5%9Bw._Onufrego.jpg)
Ulica Wojska Polskiego – ulica w Sokołowie Małopolskim. Przez większość historii znana pod nazwą „ulica Leżajska”.
Ulica współcześnie ma około kilometra długości. Rozpoczyna bieg od skrzyżowania z ulicą Rzeszowską przy południowo-wschodnim rogu rynku, po czym biegnie mniej więcej na wschód, kilkukrotnie lekko zakręcając. Kończy się skrzyżowaniem z ulicą Tysiąclecia, która współcześnie biegnie do granicy miasta i jej przedłużeniem jest droga do Leżajska. Ma status drogi gminnej[1].
Historia i nazwa[edytuj | edytuj kod]
Ulica Wojska Polskiego początkowo nosiła nazwę Leżajska, od miasta, ku któremu prowadziła. Znane są różne warianty zapisu tej nazwy, głównie „Leżańska”. Dwukrotnie pojawiła się wersja „Rozeńska”. Pierwsze zachowane potwierdzenie nazwy pochodzi z 1668 roku (w wersji „Rozeńska”). W XVII wieku przedłużeniem jej zabudowy za wałem miejskim były zgrupowania domów pod nazwą Przedmieście za Bramą Leżajską i Dalsze Przedmieście Leżajskie. Prawdopodobnie do któregoś z nich stosowana była również nazwa Przedmieście Jarosławskie (nawiązujące do Jarosławia). Po drugiej wojnie światowej nazwę ulicy zmieniono na „Wojska Polskiego”. Jest to jedyna znana zmiana nazwy tej ulicy (w czasie okupacji niemieckiej zachowano nazwę nawiązującą do Leżajska)[2].
Ważniejsze obiekty[edytuj | edytuj kod]
W latach 50. i 60. znaczną część zabudowy ulicy wpisano do ewidencji zabytków. Mimo to część z nich uległa całkowitemu zniszczeniu. W 1992 roku do rejestru zabytków wpisano układ urbanistyczny Sokołowa pod numerem A-1246. W jego ramach wymieniono historyczną zabudowę i wpisano dwadzieścia budynków (domów lub stodół) z numeracją ulicy Wojska Polskiego. Część z nich również już nie istnieje[3]. W 2005 roku w gminnej ewidencji zabytków umieszczono 23 obiekty pochodzące z XIX lub pierwszych dekad XX w. Cztery z nich to stodoły, jedna stajnia, a pozostałe to domy. Większość jest drewniana, a wiele opatrzono adnotacją o złym lub bardzo złym stanie[4].
Przy skrzyżowaniu z ul. Reymonta, niegdyś przy granicy miasta, znajduje się osiemnastowieczna, rokokowa figura św. Onufrego. Stylistycznie wiązana jest ze lwowską szkołą rzeźby Antoniego Osińskiego, ale nie jest znane jej rzeczywiste autorstwo. Jej fundatorami według tradycji mieli być sokołowscy kupcy[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Uchwała Nr XXXI/323/09 Rady Miejskiej w Sokołowie Młp. z dnia 29 września 2009 r. w sprawie zaliczenia drogi z terenu Gminy do kategorii dróg gminnych [online] [dostęp 2024-01-09].
- ↑ Ulic i przedmieść nazwy, [w:] Andrzej Dańczak, Monografia Sokołowa Małopolskiego, t. II, Sokołów Młp: Społeczny Komitet Wydania Monografii Sokołowa Małopolskiego, 1991, s. 27–33.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych - plik w formacie CSV [online], dane.gov.pl, 22 grudnia 2023 [dostęp 2024-01-09].
- ↑ Załącznik nr 1 Ewidencja zabytków architektury, budownictwa i archeologii (zweryfikowana przez UGiM w Sokołowie Młp. w wrześniu 2005 r.), [w:] Uchwała NR X/62/2011 Rady Miejskiej w Sokołowie Małopolskim z dnia 29 czerwca 2011 r. w sprawie uchwalenia „Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami Miasta i Gminy Sokołów Małopolski na lata 2011-2015” [dostęp 2024-01-09].
- ↑ Św. Onufry [online], Ziemia Sokołowska [dostęp 2024-01-09].