Ustawka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Ustawka – starcie fizyczne dwóch grup ludzi bądź dwóch osób, zazwyczaj deklarujących przynależność do innych grup kibicowskich identyfikujących się głównie z klubami piłkarskimi, a także innych dyscyplin sportowych. Starcie zwykle oparte jest na określonych zasadach i odbywa się o ustalonej porze i w ustalonym miejscu.

Zjawisko pojawiło się w Polsce w drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych XX wieku, kiedy policja wspólnie z organizatorami meczów piłkarskich ograniczyła możliwość kontaktu kibiców przeciwnych drużyn na stadionie. Do większej liczby ustawek przyczyniły się również zmiany przepisów prawa i wydawane w związku z tym tzw. „zakazy stadionowe” (prawne uniemożliwienie kibicowi udziału w imprezie masowej – meczu sportowym). Ustawki są związane z tzw. chuliganami stadionowymi i animozjami pomiędzy fanklubami różnych drużyn sportowych – najczęściej piłkarskich. Ustawki są umawiane według różnych kryteriów:

  • liczby uczestników – np. pięciu na pięciu, dwudziestu na dwudziestu czy po czterdziestu uczestników, bądź też według formuły „banda na bandę” (w tego typu ustawce może brać udział nieograniczona liczba chuliganów; do takich dochodzi zazwyczaj w wypadku spotkania się grup kibiców przed lub po meczu).
  • narzędzi niedozwolonych w trakcie walki – np. wyłącznie na gołe pięści, czyli bez „sprzętu” (kije, łomy, łańcuchy, noże, kastety)[1].
  • wieku uczestników – niekiedy udział w ustawce uzależniony jest od wieku uczestników.

Typowa ustawka odbywa się bez broni, często stosowane są bandaże, którymi owija się dłonie, oraz ochraniacze na zęby. Ustawka ma miejsce najczęściej w ustronnym miejscu, a jedynymi świadkami starcia są obserwatorzy – również umówiona liczba osób z ekip biorących udział w umówionej bijatyce. W ustawce uczestniczą również obserwatorzy ekip postronnych, bywa także że wrogich względem uczestniczących, którzy zwracają uwagę na to, czy odbywa się ona zgodnie z przyjętymi zasadami[2]. Członkowie poszczególnych band filmują często przebieg starcia[3]. W walkach obowiązuje zazwyczaj zasada niekopania leżących, w chwili gdy nie przejawiają oni już ochoty do dalszej walki. Ustawka, w zależności od liczby osób w niej walczących uczestników, trwa do kilku minut. W przypadku gdy w walce bierze udział po 20 osób, bijatyka trwa średnio ok. minutę. Ustawka kończy się poddaniem walki przez pokonaną ekipę. W ustawkach biorą udział ekipy kibiców manifestujących przywiązanie zarówno do dużych, jak i do małych miast oraz klubów sportowych. Prowadzony jest także ranking udziału grup kibicowskich w ustawkach, ustalany wedle formuły zwycięstwo / remis / porażka[4].

Z punktu widzenia prawa ustawki są nielegalne i karalne, gdyż mogą stanowić podstawę dla czynu zabronionego z art. 158 Kodeksu Karnegobójki. Jednakże uczestnicy ustawek nie są aktywnie ścigani przez policję, o ile w ich trakcie nie dojdzie do poważnych uszkodzeń ciała, aczkolwiek Policja prowadzi działalność prewencyjną, starając się zapobiegać organizowaniu ustawek kibiców. Ustawka, z punktu widzenia osób biorących w niej udział, to honorowe spotkanie (starcie) dwóch grup kibicowskich.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Chuligańskie USTAWKI - WP Facet [online], facet.wp.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
  2. Kodeks pseudokibica, czyli chuligani na ustawce [online], www.wiadomosci24.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
  3. Studente [online], studente.pl [dostęp 2017-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2009-06-10].
  4. Ustawki - Szalikowcy.com - Ustawki, kibice, bójki, zadymy, fanatycy (Archive.org)