Władysław Pręgowski
Data i miejsce urodzenia |
25 lipca 1911 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
13 grudnia 1985 |
doktor nauk medycznych | |
Specjalność: choroby płuc, gruźlica | |
Alma Mater |
Wydział Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego (1937) |
Doktorat |
1950 – medycyna |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia |
Akademia Medyczna w Białymstoku |
Odznaczenia | |
|
Władysław Pręgowski (ur. 25 lipca 1911 w Warszawie[1], zm. 13 grudnia 1985 w Białymstoku) – polski lekarz, naukowiec, nauczyciel akademicki oraz działacz społeczny.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie lekarskiej[1]. Ojciec, Piotr Pręgowski, był neurologiem i psychiatrą oraz działaczem społecznym i politycznym.
W 1937 roku ukończył studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego[1]. Został zatrudniony jako asystent Kliniki Neurologicznej w Szpitalu Gruźliczym przy ulicy Płockiej w Warszawie[1]. W czasie II wojny światowej walczył w stopniu podporucznika będąc lekarzem w 3 batalionie 71 pułku piechoty w Zambrowie[1]. We wrześniu 1939 trafił do niewoli niemieckiej, z której uciekł[1]. Ponownie pojmany został osadzony w Stalagu IA w Tylży[1], gdzie jako lekarz obozowy opiekował się jeńcami francuskimi i belgijskimi. Za działalność polityczną i sabotażową został przeniesiony do Oflagu II C w Woldenbergu bez prawa do wykonywania zawodu lekarza obozowego[1].
Po wyzwoleniu obozu w 1945 pracował jako lekarz i ordynator w kilku placówkach służby zdrowia[1]: w Rogoźnie, Szamotułach, Poznaniu, Zielonej Górze i w Zakopanem, specjalizując się w zakresie chorób wewnętrznych. Na Oddziale Chirurgii Płuc w Zakopanem, pod kierunkiem prof. W. Rzepeckiego, specjalizował się w leczeniu gruźlicy płuc[1] a jego praca pt. Znaczenie ruchomości śródpiersia w odmie leczniczej stała się podstawą do uzyskania stopnia doktora medycyny w 1950 w Akademii Medycznej w Lublinie[1] oraz mianowania dyrektorem Sanatorium Przeciwgruźliczego w Bystrej Śląskiej[1].
Zdobył specjalizację II stopnia w zakresie interny i chorób płuc[1]. W 1956 został mianowany kierownikiem Kliniki Gruźlicy Płuc Akademii Medycznej w Białymstoku (1956-1980)[1]. W roku akademickim 1957-1958 spędził kilka miesięcy w Instytucie Pasteura w Paryżu jako stypendysta Fundacji im. J. Potockiego. Wkrótce potem otrzymał stopień naukowy i stanowisko docenta[1] Akademii Medycznej w Białymstoku oraz stanowisko Kierownika Katedry i Kliniki Gruźlicy Płuc.
Przez 6 lat pełnił obowiązki specjalisty krajowego w zakresie leczenia gruźlicy w szpitalach[1]. Był założycielem pierwszej w Polsce Poradni Antynikotynowej w Białymstoku. Od 1957 był członkiem korespondentem Francuskiego Towarzystwa Ftyzjatrycznego, a od 1973 przez dwie kadencje był członkiem Komisji Leczenia Międzynarodowej Unii Przeciwgruźliczej (organu WHO)[2]. Był promotorem 11 doktoratów[2]. W dorobku naukowym miał ok. 120 publikacji[2].
Należał m.in. do Towarzystwa Wiedzy Powszechnej[1], ZBOWiD-u (ze statusem kombatanta)[2], Stronnictwa Demokratycznego, Ligi Obrony Kraju oraz Automobilklubu Podlaskiego.
Zmarł 13 grudnia 1985 w Białymstoku. Pochowany wraz z małżonką na cmentarzu Farnym w Białymstoku (ul. Wł. Raginisa 8).
Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[2]
- Medalem Komisji Edukacji Narodowej[2]
- Złotym Krzyżem Zasługi (1955)[3]
- Odznaka honorowa „Zasłużony Białostocczyźnie”[2]
- Odznaka „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” (1954)[4]
- Belgijski Krzyż Zasługi – za ratowanie jeńców belgijskich[2]
- Medal Pamiątkowy I Dywizji Grenadierów w Lotaryngii – za ratowanie jeńców francuskich[2]
- Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”[2]
Za działalność w służbie zdrowia, pracę naukową, dydaktyczną i społeczną otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia Akademii Medycznej w Białymstoku. Był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Ftyzjopneumonologicznego.
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Z małżeństwa z Danutą z domu Domagalską (1921-1998) miał troje dzieci: Piotra (ur. 1946), Jerzego (ur. 1947) oraz Zbigniewa (ur. 1951).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Jan Stasiewicz: Docent dr med. Władysław Pręgowski 1911 - 1985. Biuletyn nr 2/2018 - pismo Okręgowej Izby Lekarskiej. Wydawca: Okręgowa Rada Lekarska w Białymstoku.. [dostęp 2019-07-16].
- ↑ a b c d e f g h i j Wspomnienia pośmiertne: Doc. Dr. med. Władysław Pręgowski, PNEUM. POL. 1987, LV.5, s. 224-226.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1143
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 89, poz. 995
- Absolwenci Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego
- Urodzeni w 1911
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaczeni odznaką honorową „Zasłużony Białostocczyźnie”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi
- Polscy lekarze
- Wykładowcy Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku
- Zmarli w 1985
- Odznaczeni odznaką honorową „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”
- Odznaczeni medalem „Za udział w wojnie obronnej 1939”
- Wykładowcy Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego
- Ludzie urodzeni w Warszawie