Władysław Pręgowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław Pręgowski
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 lipca 1911
Warszawa

Data i miejsce śmierci

13 grudnia 1985
Białystok

doktor nauk medycznych
Specjalność: choroby płuc, gruźlica
Alma Mater

Wydział Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego (1937)

Doktorat

1950 – medycyna
Akademia Medyczna w Lublinie

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Akademia Medyczna w Białymstoku

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” Medal Komisji Edukacji Narodowej
Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” (1950–1986)

Władysław Pręgowski (ur. 25 lipca 1911 w Warszawie[1], zm. 13 grudnia 1985 w Białymstoku) – polski lekarz, naukowiec, nauczyciel akademicki oraz działacz społeczny.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie lekarskiej[1]. Ojciec, Piotr Pręgowski, był neurologiem i psychiatrą oraz działaczem społecznym i politycznym.

W 1937 roku ukończył studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego[1]. Został zatrudniony jako asystent Kliniki Neurologicznej w Szpitalu Gruźliczym przy ulicy Płockiej w Warszawie[1]. W czasie II wojny światowej walczył w stopniu podporucznika będąc lekarzem w 3 batalionie 71 pułku piechoty w Zambrowie[1]. We wrześniu 1939 trafił do niewoli niemieckiej, z której uciekł[1]. Ponownie pojmany został osadzony w Stalagu IA w Tylży[1], gdzie jako lekarz obozowy opiekował się jeńcami francuskimi i belgijskimi. Za działalność polityczną i sabotażową został przeniesiony do Oflagu II C w Woldenbergu bez prawa do wykonywania zawodu lekarza obozowego[1].

Po wyzwoleniu obozu w 1945 pracował jako lekarz i ordynator w kilku placówkach służby zdrowia[1]: w Rogoźnie, Szamotułach, Poznaniu, Zielonej Górze i w Zakopanem, specjalizując się w zakresie chorób wewnętrznych. Na Oddziale Chirurgii Płuc w Zakopanem, pod kierunkiem prof. W. Rzepeckiego, specjalizował się w leczeniu gruźlicy płuc[1] a jego praca pt. Znaczenie ruchomości śródpiersia w odmie leczniczej stała się podstawą do uzyskania stopnia doktora medycyny w 1950 w Akademii Medycznej w Lublinie[1] oraz mianowania dyrektorem Sanatorium Przeciwgruźliczego w Bystrej Śląskiej[1].

Zdobył specjalizację II stopnia w zakresie interny i chorób płuc[1]. W 1956 został mianowany kierownikiem Kliniki Gruźlicy Płuc Akademii Medycznej w Białymstoku (1956-1980)[1]. W roku akademickim 1957-1958 spędził kilka miesięcy w Instytucie Pasteura w Paryżu jako stypendysta Fundacji im. J. Potockiego. Wkrótce potem otrzymał stopień naukowy i stanowisko docenta[1] Akademii Medycznej w Białymstoku oraz stanowisko Kierownika Katedry i Kliniki Gruźlicy Płuc.

Przez 6 lat pełnił obowiązki specjalisty krajowego w zakresie leczenia gruźlicy w szpitalach[1]. Był założycielem pierwszej w Polsce Poradni Antynikotynowej w Białymstoku. Od 1957 był członkiem korespondentem Francuskiego Towarzystwa Ftyzjatrycznego, a od 1973 przez dwie kadencje był członkiem Komisji Leczenia Międzynarodowej Unii Przeciwgruźliczej (organu WHO)[2]. Był promotorem 11 doktoratów[2]. W dorobku naukowym miał ok. 120 publikacji[2].

Należał m.in. do Towarzystwa Wiedzy Powszechnej[1], ZBOWiD-u (ze statusem kombatanta)[2], Stronnictwa Demokratycznego, Ligi Obrony Kraju oraz Automobilklubu Podlaskiego.

Zmarł 13 grudnia 1985 w Białymstoku. Pochowany wraz z małżonką na cmentarzu Farnym w Białymstoku (ul. Wł. Raginisa 8).

Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Za działalność w służbie zdrowia, pracę naukową, dydaktyczną i społeczną otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia Akademii Medycznej w Białymstoku. Był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Ftyzjopneumonologicznego.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Z małżeństwa z Danutą z domu Domagalską (1921-1998) miał troje dzieci: Piotra (ur. 1946), Jerzego (ur. 1947) oraz Zbigniewa (ur. 1951).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q Jan Stasiewicz: Docent dr med. Władysław Pręgowski 1911 - 1985. Biuletyn nr 2/2018 - pismo Okręgowej Izby Lekarskiej. Wydawca: Okręgowa Rada Lekarska w Białymstoku.. [dostęp 2019-07-16].
  2. a b c d e f g h i j Wspomnienia pośmiertne: Doc. Dr. med. Władysław Pręgowski, PNEUM. POL. 1987, LV.5, s. 224-226.
  3. M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1143
  4. M.P. z 1954 r. nr 89, poz. 995