Władysław Roman Sztolcman

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Władysław Roman Sztolcman (ur. 18 lipca 1873 w Warszawie, zm. 1 czerwca 1950 w Suchedniowie) – polski artysta, rysownik, dokumentalista i konserwator zabytków, miniaturzysta oraz projektant.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1886 roku ukończył gimnazjum Wojciecha Górskiego przy ul. Hortensja w Warszawie, w 1890 - średnią szkołę techniczną Jerzego Kühna przy ul. Składowej. W 1900 otworzył swoją pierwszą pracownię. Jego mistrzami w zawodzie byli m.in. Adrian Mikołaj Głębocki, Ludomir Franciszek Dymitrowicz oraz Jan Michał Strzałecki (1837/1838-1919), późniejszy teść. Ostatnie lata życia spędził w Suchedniowie[potrzebny przypis].

Zawodowo współpracował z wieloma kolekcjonerami i badaczami sztuki (m.in. Dominikiem Witke-Jeżewskim, Stanisławem Ursyn-Rusieckim, Michałem Federowskim), a także z organizacjami, jak Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości w Warszawie[1]. W 1909 został wyróżniony III nagrodą za projekt balustrady mostowej i słupów do lamp elektrycznych na budującym się na Wiśle w Warszawie moście miejskim[2].

Był jednym z najdłużej pracujących artystów dokumentujących zabytki polskiego dziedzictwa narodowego w pracowni Archiwum Ikonograficznego, instytucji kultury powstałej z inicjatywy Bronisława Gembarzewskiego w 1914 roku, przeniesionej w 1916 roku z siedziby TOnZP w Warszawie (kamienicy Baryczków) do Muzeum Narodowego m.st. Warszawy (ob. Muzeum Narodowe w Warszawie) i z czasem włączonej w strukturę tej instytucji. W ramach pracy w Archiwum Ikonograficznym tworzył głównie akwarele (ok. 2000), ale także fotografie. Był wszechstronnie uzdolniony, z pietyzmem i dokładknością oddawał na rysunkach akwarelowych materiał, kolor oraz konstrukcję kopiowanych przedmiotów. Do wykonania dokumentacji użyczał także swoich zbiorów (mebli, tkanin, złotnictwa)[3].

W. Sztolcman tworzył również miniatury na kości słoniowej[4], był także modelarzem, projektantem mebli, plakatów reklamowych, ekslibrisów[5]. Wyspecjalizował się też w konserwacji sztychów, obrazów, miniatur na kości słoniowej oraz płytkach metalowych[6]. Wykonywał makiety budynków oraz - może bardziej hobbistycznie - meble do domków dla lalek.

Prace jego autorstwa (rysunki, ekslibrisy, szkice, meble do domków dla lalek, kolekcjonowane przedmioty, materiały biograficzne) znajdują się m.in. w zbiorach Biblioteki Narodowej oraz muzeach: Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Wojska Polskiego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Krakowie, a także Muzeum Zabawek i Zabawy w Kielcach[potrzebny przypis].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ K. Mączewska, Efekt współpracy rysownika z kolekcjonerem – Władysława Sztolcmana rysunki rzemiosła artystycznego powstałe dla Dominika Witke-Jeżewskiego w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, [w:] Polskie kolekcjonerstwo rzemiosła artystycznego, red. Magdalena Białonowska, Monika Bryl, Anna Frąckowska, Warszawa: Stowarzyszenie Historyków Sztuki, 2018, s. 44-50.
  2. ↑ Ocena projektu konkursowego balustrady mostowej i słupów do lamp elektrycznych na budującym się na Wiśle w Warszawie moście miejskim [w:] Konkurs XXII Koła Architektów w Warszawie. Z protokołu z posiedzeń sądu konkursowego w sprawie oceny nadesłanych projektów balustrady mostowej i słupów do lamp elektrycznych na budującym się na Wiśle w Warszawie moście miejskim, „Przegląd Techniczny” 1909, Nr 5, s. 65
  3. ↑ K. Mączewska, Bronisława Gembarzewskiego „Archiwum Ikonograficzne” i jego rysownicy w latach 1914–1923/Bronisław Gembarzewski’s Iconographic Archive and Its Draughtsmen in the Years 1914–23, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie. Nowa seria/Journal of the National Museum in Warsaw. New series” 2018, nr 7 (43), s. 18 (zob. także s. 21, 34-35, 38, il. 3,5-6, 10-11, 16).
  4. ↑ Michał Federowski, Zbiory graficzne Dominika Witke-Jeżewskiego. Warszawa 1913, s. 100
  5. ↑ Por. reklama W. Sztolcmana w: „Kurier Warszawski”, 1904, R. 83, nr 261, s. 16.
  6. ↑ K. Mączewska, Efekt współpracy rysownika z kolekcjonerem – Władysława Sztolcmana rysunki rzemiosła artystycznego powstałe dla Dominika Witke-Jeżewskiego w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, [w:] Polskie kolekcjonerstwo rzemiosła artystycznego, red. Magdalena Białonowska, Monika Bryl, Anna Frąckowska, Warszawa: Stowarzyszenie Historyków Sztuki, 2018, s. 45

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Michał Federowski, Zbiory graficzne Dominika Witke-Jeżewskiego. Warszawa: Czcionkami A. Pęczalskiego i K. Marszałkowskiego, Erywańska 2/4, 1913.
  • Informacja o wystawie akwareli Władysława Sztolcmana w sali parterowej Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych: „Kurier Warszawski”, R. 98, 1918, nr 302.
  • Edward Chwalewik, Zbiory polskie. Archiwa, biblioteki, gabinety, galerie, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie w porządku alfabetycznym według miejscowości ułożone, t. 2, wyd. 2, popr. i uzup., Warszawa–Kraków 1927, s. 432.
  • Katarzyna Mączewska, Efekt współpracy rysownika z kolekcjonerem – Władysława Sztolcmana rysunki rzemiosła artystycznego powstałe dla Dominika Witke-Jeżewskiego w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, [w:] Polskie kolekcjonerstwo rzemiosła artystycznego, red. Magdalena Białonowska, Monika Bryl, Anna Frąckowska, Warszawa: Stowarzyszenie Historyków Sztuki, 2018, s. 44–50. ISBN 97993915503
  • Katarzyna Mączewska, Bronisława Gembarzewskiego „Archiwum Ikonograficzne” i jego rysownicy w latach 1914–1923/Bronisław Gembarzewski’s Iconographic Archive and Its Draughtsmen in the Years 1914–23, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie. Nowa seria/Journal of the National Museum in Warsaw. New series” 2018, nr 7 (43), s. 11–58. ISSN 0509-6939

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

  • Prace i materiały archiwalne W. Sztolcmana w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie – wersja cyfrowa na cyfrowe.mnw.art.pl
  • K. Mączewska, pokaz tematyczny: Wyposażenie rezydencji królewskich w Warszawie w 1915 roku na akwarelach i fotografiach w kolekcji MNW - wersja cyfrowa na cyfrowe.mnw.art.pl
  • K. Mączewska, pokaz tematyczny: „Skarbiec zabytków staropolskich” Dominika Witke-Jeżewskiego w akwareli Władysława Sztolcmana - wersja cyfrowa na cyfrowe.mnw.art.pl
  • Prace W. Sztolcmana w zbiorach Biblioteki Narodowej – wersja cyfrowa na Polona.pl
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Władysław_Roman_Sztolcman&oldid=72436841”