Wenera 15
| Inne nazwy |
4V-2 No. 860 |
|---|---|
| Zaangażowani | |
| Indeks COSPAR |
1983-053A |
| Rakieta nośna |
Proton K / D-1 |
| Miejsce startu | |
| Cel misji | |
| Orbita (docelowa, początkowa) | |
| Perycentrum |
1000 km[1] |
| Apocentrum |
65 000 km[1] |
| Okres obiegu |
1440 min[1] |
| Nachylenie | |
| Czas trwania | |
| Początek misji |
2 czerwca 1983 (02:38:39 UTC) |
| Wymiary | |
| Masa całkowita |
4000[1] kg |
Wenera 15 – kolejna radziecka sonda międzyplanetarna wystrzelona w ramach programu Wenera. Bliźniacza sonda Wenery 16, wystrzelonej pięć dni później.
Misja[edytuj | edytuj kod]
W dniu 2 czerwca 1983 roku z kosmodromu Bajkonur w Kazachstanie wystartowała Wenera 15 z zadaniem wejścia na orbitę planety Wenus. Po dwóch korektach lotu w dniach 10 czerwca i 1 października 1983 roku, dotarła 10 października 1983 roku do Wenus i zaczęła ją okrążać. Lot trwał 130 dni, a sonda przebyła odległość 350 mln km. W czasie lotu 69 razy nawiązywany był kontakt radiowy z próbnikiem w celu przejmowania wyników pomiarów zjawisk rejestrowanych w przestrzeni międzyplanetarnej i kontroli zainstalowanych urządzeń. Sonda poruszała się po bardzo wydłużonej orbicie biegunowej z perycentrum 1000 km i apocentrum 65 000 km, dokonując jednego obiegu planety raz na 24 godziny. Sonda przeprowadziła pomiary radarowe ukształtowania powierzchni Wenus i jej obszarów biegunowych oraz badania atmosfery. Sondowań radarowych dokonywała podczas przelotu nad perycentrum, które znajdowało się nad 60° północnej szerokości. W czasie jednego okrążenia otrzymywano obraz powierzchni Wenus szerokości około 150 km i długości 9000 km. Ponieważ Wenus w ciągu doby obraca się o półtora stopnia to za każdym okrążeniem sonda badała coraz to inny fragment planety. Stwierdzono występowanie na planecie powierzchni porytych wieloma kraterami oraz rozległymi spękaniami. Rozróżniono obiekty o średnicach nawet od 1,5 do 2 km[2].
Obok radiolokatorów bocznego oglądu na pokładzie sondy znajdowały się radiowysokościomierz oraz radiometr do pomiaru temperatury, skierowane prostopadle w dół. Zestaw tych urządzeń umożliwił sporządzenie mapy cieplnej planety.
Kartografowanie powierzchni[edytuj | edytuj kod]
Sonda umożliwiła dokładne ustalenie rzeźby znacznej części planety Wenus, osłoniętej szczelną warstwą obłoków, która uniemożliwia zastosowanie techniki fotograficznej. Wykonano to za pomocą radaru. Wysyłane z sondy fale radiowe pod kątem 80° do powierzchni planety odbijały się w różnych kierunkach w zależności od nachylenia w stosunku do poziomu miejsc, na które padały. Odbite fale radiowe odbierane na pokładzie stacji były poddawane obróbce komputerowej, a następnie przekazywane do Centrum Dalekosiężnej Łączności Kosmicznej AN ZSRR w Mieidwizich Ozierach, gdzie były poddawane dalszej analizie. W wyniku otrzymano plastyczny obraz powierzchni planety. Łącznie z sondą Wenera 16 skartografowano 60 mln km² powierzchni.
Rezultaty badań[edytuj | edytuj kod]
Stwierdzono występowanie pięciu zasadniczych rodzajów form urzeźbienia terenu:
- łańcuchów górskich
- wysokich płaskowyżów
- pagórkowatych wyżyn i nizin
- głębokich zapadlisk
- rozległych struktur kolistych
Zarejestrowano silne błyski, które, przypuszczalnie, spowodowane były wybuchami czynnych wulkanów. Oprócz miejsc o temperaturze wyższej niż średnia temperatura powierzchni planety, stwierdzono też miejsca znacznie chłodniejsze z nieznanych powodów.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Mark Wade: Venera 4V-2. Encyclopedia Astronautica. [dostęp 2013-09-30]. (ang.).
- ↑ „Astronautyka”. 132 (2), 1984. Wrocław: Ossolineum. ISSN 0004-623X.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Stanisław Robert Brzostkiewicz, Wenus -siostra Ziemi, Instytut Wydawniczy „Nasza Księgarnia”, Warszawa 1988 s.106-107 ISBN 83-10-09257-1
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Venera 15. [w:] NSSDC Master Catalog [on-line]. NASA. [dostęp 2013-09-30]. (ang.).
| Program Wenera (1961-1983) | |
|---|---|
| Program Wenera-D (2029-) |
|
