Wilhelm Hołowiński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Wilhelm Hołowiński herbu Kostrowiec Odmienny (ur. ok. 1800, zm. po 1831) – marszałek szlachty powiatu owruckiego, powstaniec listopadowy, zesłaniec syberyjski.

Urodził się około 1800[1]. Był synem Piotra i Dominiki z domu Łęskiej[1]. Do 1831 był marszałkiem szlachty w powiecie owruckim[2][3][4][1][5].

Podczas powstania 1831 był dowódcą wojskowym i brał udział w walkach pod Potapowiczami, pod Waśkowiczami, pod Owruczem[2][3][6]. Został otoczony i ranny został wzięty do niewoli przez Rosjan[2][3].

Około sierpnia 1831 został uznany winnym złamania przysięgi na wierność poddanego (nie powiadomił rządu o organizowanym spisku) i czynnego udziału w tzw, spisku omskim[1], m.in. dowództwa napadu na Owrucz, gdzie przejęto siłą od Rosjan 15 tys. rubli, do czego się przyznał i został skazany przez sąd wojenny w osobie głównodowodzącego 1 Armią na karę śmierci przez rozstrzelanie i na konfiskatę majątku, po czym karę zamieniono na zesłanie do ciężkich robót i odebranie szlachectwa[7][1].

Skazany na karę pracy w Korpusie Syberyjskim w wymiarze 20 lat początkowo przebywał w guberni jenisejskiej przy pracach solnych[2][3][5]. Po nieudanej probie ucieczki trafił na dalsze tereny wschodnie na ziemi iłgińskiej (wzgl. iłgeńskiej) za Irkuckiem[2][3] do katorgi nerczyńskiej[5]. Zmarł w młodym wieku w trakcie odbywania kary[2]. Został znaleziony powieszony[3] (według niektórych źródeł było to samobójstwo[8][5]).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Społeczeństwo polskie i próby wznowienia walki zbrojnej w 1833 roku. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1984, s. 721.
  2. a b c d e f Eu-go Heleniusz: Wspomnienia lat minionych. T. II. Kraków: 1876, s. 265-266.
  3. a b c d e f Eu-go Heleniusz: Pamiątki polskie z różnych czasów. T. II. Kraków: 1882, s. 478.
  4. Michał Czajkowski: Pamiętniki Sadyka Paszy Michała Czajkowskiego. Lwów: 1898, s. 275.
  5. a b c d „Przegląd Wschodni”, Tom 1, 1991.
  6. Marian Dubiecki: Na kresach i za kresami. Wspomnienia i szkice. T. II. Kraków: 1914, s. 171, 295.
  7. Wiadomości krajowe. „Tygodnik Petersburski”. Nr 87, s. 616, 10 listopada 1831. 
  8. Michał Janik: Dzieje Polaków na Syberji. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze we Wrocławiu, 1991, s. 472.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Jerzy Klijanienko. Hołowiński herbu Hołowiński. In: Oleg Chorowiec. Herbarz Szlachty Wołyńskiej. Tom III. Radom 2014, str 137-152, ISBN 978-83-935076-2-7