Wlotka murarkowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wlotka murarkowa
Cacoxenus indagator
Loew, 1858
Ilustracja
Imago
Ilustracja
Poczwarki C. indagator w gnieździe murarki ogrodowej
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

muchówki

Podrząd

muchówki krótkoczułkie

Rodzina

wywilżnowate

Podrodzina

Steganinae

Plemię

Gitonini

Podplemię

Gitonina

Rodzaj

Cacoxenus

Gatunek

Cacoxenus indagator

Synonimy
  • Domomyza cincta Rondani, 1856
  • Paragitona obscura Krober, 1912

Wlotka murarkowa[1] (Cacoxenus indagator) – gatunek kleptopasożytniczej muchówki z rodziny Drosophilidae[2]. Samice tego gatunku wchodzą do gniazd samotnych pszczół i składają w nich jaja[3]. Wylęgające się larwy pasożyta zjadają pyłek zebrany przez samicę pszczoły jako pokarm dla jej potomstwa. W zależności od liczby larw Cacoxenus znajdujących się w komórce gniazda, larwa gospodarza może przeżyć i osiągnąć o wiele mniejsze rozmiary, rozwijając się w miniaturowe imago, bądź zginąć[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Muchówka o ciele długości od 2,5 do 4 mm. Głowa jej ma szare czoło i zaopatrzona jest w szczecinki przyoczkowe. Na aristach czułków brak jest długich włosków. Tułów cechują szaro porośnięte śródplecze i tarczka. Skrzydła pozbawione są ciemnych kropek na wierzchołku, mają żyłkę subkostalną bez sierpowatego zakrzywienia za żyłką barkową i bardzo cienką lub całkiem zanikłą żyłkę kostalną na odcinku między żyłką radialną R4+5 a żyłką medialną M1+2. Odnóża są dwubarwne: biodra i uda czarne a golenie i stopy żółte. Czarny odwłok odznacza się delikatnym połyskiem[4].

Opuszczanie gniazda gospodarza[edytuj | edytuj kod]

Gniazda pszczół, na których pasożytuje Cacoxenus, są zamykane ściankami z błota, które muszą zostać skruszone, żeby dorosły osobnik mógł opuścić gniazdo. Larwy Cacoxenus mają silne żuwaczki, którymi mogą przegryzać się przez ścianki wewnątrz gniazda. Dorosłe osobniki, aby opuścić gniazdo, używają struktury na głowie zwanej ptilinum - elastycznego worka mogącego napełniać się hemolimfą. Opuszczająca gniazdo muchówka wciska głowę w szczeliny w ściance zamykającej gniazdo i pompuje hemolimfę do ptilinum, rozpychając szczelinę i krusząc ściankę. Jeśli w komórce znajduje się więcej osobników, wszystkie poszerzają tę samą szczelinę w ściance, dopóki nie będzie na tyle duża, by mogły przez nią wyjść[2].

Prawdopodobnie populacja wlotki murarkowej czekająca na możliwość spasożytowania gniazd murarki rogatej i ogrodowej.

Rozprzestrzenienie[edytuj | edytuj kod]

Owad znany z Hiszpanii, Andory, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Polski, Czech, Słowacji, Słowenii, Chorwacji, Ukrainy, Rumunii i Bliskiego Wschodu[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Cacoxenus indagator – Wlotka murarkowa [online], Insektarium, 25 kwietnia 2018 [dostęp 2021-06-03] (pol.).
  2. a b Erhard Strohm, How can cleptoparasitic drosophilid flies emerge from the closed brood cells of the red Mason bee?, „Physiological Entomology”, 1, 2011, s. 77–83, DOI10.1111/j.1365-3032.2010.00764.x, ISSN 1365-3032 [dostęp 2016-12-28] (ang.).
  3. a b Miloje Krunić i inni, The accompanying fauna of Osmia cornuta and Osmia rufa and effective measures of protection, „Bulletin of Insectology”, 58, 2005, s. 141-152.
  4. A.A. Shtakelberg: Family Drosophilidae. W: Keys to The Insects of The European Part of The USSR vol. V Diptera and Siphonaptera part II. G.J. Bei-Bienko, George C. Steyskal (red.). Leiden, New York, København, Koln: E.J. Brill, 1989.
  5. Acletoxenus formosus. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2018-06-30].