Wybory parlamentarne w Serbii w 2020 roku
Serbia
 Ustrój i polityka Serbii Ustrój polityczny
Konstytucja
Władza ustawodawcza
Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
Wybory
Polityka zagraniczna
|
Wybory parlamentarne w Serbii w 2020 roku – wybory do Zgromadzenia Narodowego Republiki Serbii, liczącego 250 miejsc, odbyły się 21 czerwca 2020. Wybory zakończyły się zwycięstwem koalicji Aleksandar Vucić - Dla naszych dzieci (Александар Вучић — За нашу децу), skupionej wokół Serbskiej Partii Postępowej i Prezydenta RS Aleksandra Vučicia. Ta lista uzyskała ponad 60% głosów i 188 mandatów. Próg wyborczy przekroczyło 6 kolejnych komitetów wyborczych, w tym cztery reprezentujące mniejszości narodowe.
Ordynacja wyborcza[edytuj | edytuj kod]
Zgodnie z obowiązującą ordynacją wyborczą, wybór 250 posłów następuje w jednym okręgu wyborczym z zamkniętych list krajowych. Bierne i czynne prawo wyborcze przysługuje osobom, które najpóźniej w dniu wyborów ukończyły 18 lat. Mandaty rozdzielane są metodą D’Hondta pomiędzy komitety, które przekroczą próg wyborczy wynoszący 3% (obniżony w stosunku do poprzednich wyborów). Wymóg przekroczenia progu wyborczego nie dotyczy komitetów mniejszości narodowych.
Polityczne tło wyborów[edytuj | edytuj kod]
W maju 2019 roku Komisja Europejska w raporcie pt. Serbia 2019 skrytykowała atmosferę przed wyborami w Serbii, zwracając uwagę na brak wolności mediów w tym kraju. Stwierdziła również, że istnieje potrzeba stworzenia przestrzeni dla prawdziwej debaty międzypartyjnej i określenia warunków dla swobodnej działalności opozycji w parlamencie[1]. Od 2018 w Serbii trwają protesty antyrządowe skierowane przeciwko polityce partii rządzącej i wysuwające postulat przeprowadzenia wolnych i uczciwych wyborów[2]. W październiku 2019 odbyła się pierwsza runda międzypartyjnego dialogu z udziałem Parlamentu Europejskiego w Serbii, z inicjatywy Davida McAllistera, przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Europejskiego[3]. Główne ugrupowanie opozycyjne Savez za Srbiju odmówił uczestnictwa w rozmowach, uznając, że nie ma czasu na spełnienie ich postulatów dotyczących sprawiedliwych warunków wyborczych przed kwietniowymi wyborami[3]. W grudniu 2019 roku, po trzech turach dialogu, członkowie delegacji Parlamentu Europejskiego ogłosili, że warunki do przeprowadzenia sprawiedliwych i wolnych wyborów nie zostały ustalone.
Krytyce poddano także decyzję partii rządzącej o obniżeniu progu wyborczego z 5% do 3%, gdyż decyzja ta nie była konsultowana z głównymi partiami opozycyjnymi, a w warunkach bojkotu pozwoli na wejście do parlamentu niewielkich ugrupowań politycznych, tworzących wrażenie pluralistycznego parlamentu[4].
Przebieg wyborów[edytuj | edytuj kod]
Wybory parlamentarne miały początkowo odbyć się 26 kwietnia 2020 roku, ale z powodu ogłoszenia stanu wyjątkowego związanego z pandemią COVID-19 w Serbii wybory przełożono o dwa miesiące. Większość ugrupowań opozycyjnych zbojkotowało wybory, w tym główna koalicja partii opozycyjnych Savez za Srbiju (Савез за Србију), argumentując że w obecnej sytuacji nie ma możliwości przeprowadzenia wolnych i uczciwych wyborów. Bojkot spowodował, że frekwencja w wyborach była najniższa od 1990 roku (48,93% uprawnionych do głosowania). Głos oddało 3218763 wyborców, w tym 3100608 oddało głosy ważne. W tych warunkach Koalicja Dla naszych dzieci uzyskała dominującą większość w parlamencie uzyskując 188 mandatów. Centralna Komisja Wyborcza zdecydowała powtórzyć głosowanie w 234 komisjach wyborczych w dniu 1 lipca 2020, z uwagi na nieprawidłowości w liczeniu głosów[5].
Wstępne wyniki wyborów[5][edytuj | edytuj kod]
| Komitet Wyborczy | Liczba oddanych głosów | Procent oddanych głosów | Liczba Mandatów | |
|---|---|---|---|---|
| Aleksandar Vučić - Dla naszych dzieci | 1 953 998 | 60,65 | 188 | |
| Socjalistyczna Partia Serbii, Zjednoczona Serbia - Dragan Marković Palma | 334 333 | 10,38 | 32 | |
| Aleksandar Šapić - Zwycięstwo dla Serbii | 123 393 | 3,83 | 11 | |
| Związek Węgrów Wojwodiny | 71 893 | 2,23 | 9 | |
| Akademik Muamer Zukorlić- Partia Sprawiedliwości i Pojednania - Demokratyczna Partia Macedończyków | 32 170 | 1 | 4 | |
| Albańska Alternatywa Demokratyczna | 26 437 | 0,82 | 3 | |
| Partia Akcji Demokratycznej Sandżaku | 24 676 | 0,77 | 3 | |
| Za Królestwo Serbii - Ruch Odnowy Królestwa Serbii | 85 888 | 2,67 | 0 | |
| Dosta je bilo | 73 953 | 2,3 | 0 | |
| Miotła 2020 | 72 085 | 2,24 | 0 | |
| Serbska Partia Radykalna | 65 954 | 2,05 | 0 | |
| Ruch Wolnych Obywateli | 50 765 | 1,58 | 0 | |
| Pozostałe ugrupowania i partie | 185 063 | 9,48 | 0 | |
| Razem | 3 100 608 | 100 | 250 |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Serbia 2019 Report [online], ec.europa.eu [dostęp 2020-07-01] (ang.).
- ↑ Serbia: thousands rally in fourth week of anti-government protests [online], theguardian.com [dostęp 2020-07-01] (ang.).
- ↑ a b First EP-mediated dialogue in Serbia: Part of the opposition refuses to participate [online], europeanwesternbalkans.com [dostęp 2020-07-01] (ang.).
- ↑ Serbia to Lower Election Threshold for Parties in Spring Vote [online], bloomberg.com [dostęp 2020-07-01] (ang.).
- ↑ a b Понављање гласања 1. јула 2020. године [online], rik.parlament.gov.rs [dostęp 2020-07-01] (serb.).