Wybory prezydenckie na Haiti w latach 2010–2011

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Wybory prezydenckie na Haiti odbyły się w latach 2010–2011. W drugiej turze wyborów walczył muzyk i piosenkarz Michel Martelly oraz Pierwsza dama Morlande Manigart. Wybory wygrał Michel Martelly zdobywając 67,57% głosów (konkurentka Morlande Manigart zdobyła 31,74%)[1]. Poprzednim prezydentem był René Préval, który przedłużył swój urząd o trzy miesiące w celu stabilizacji sytuacji na Haiti[1]. Frekwencja podczas drugiej tury wyborów przekroczyła 20%[2].

Kandydaci[edytuj | edytuj kod]

Łącznie wystartowało 38 kandydatów, z czego dziewiętnastu zaakceptowała Tymczasowa Komisja Wyborcza (zaakceptowane kandydatury pogrubiono)[3][4][5]:

Swój udział w wyborach zapowiadał także muzyk Wyclef Jean[6]. Ostatecznie Komisja Wyborcza odrzuciła kandydaturę muzyka, nie podając powodu odrzucenia kandydatury[3]. Podejrzewano, że kandydaturę odrzucono z powodów formalnych (aby wziąć udział w wyborach prezydenckich na Haiti, należy mieszkać co najmniej 5 lat w państwie, zaś sam Wyclef Jean od wielu lat mieszkał w Stanach Zjednoczonych)[3]. Wyclef Jean nie zgodził się z decyzją, ale uszanował ją oraz wezwał swoich zwolenników do uszanowania decyzji[7]. Wkrótce po odrzuceniu kandydatury, Wyclef Jean wynajął prawnika, który złożył w haitańskim sądzie odwołanie od decyzji tymczasowej rady wyborczej[3].

20 sierpnia 2010 roku Tymczasowa Rada Wyborcza ogłosiła listę 19 kandydatów, którzy mogą ubiegać się o prezydenturę w wyborach[3].

Przebieg głosowania[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza tura[edytuj | edytuj kod]

Wybory odbyły się w napiętej atmosferze, krótko po trzęsieniu ziemi i epidemii cholery. Opozycja oskarżyła rząd o fałszowanie głosów i niedopuszczenie do udziału w głosowaniu duże liczby wyborców. 12 kandydatów podpisało się pod wspólnym oświadczeniem potępiającym sposób przeprowadzenia wyborów oraz nawoływała ich zwolenników do manifestacji przeciwko rządowi, urzędującemu prezydentowi René Prévalowi i Tymczasowej Komisji Wyborczej[8]. Jude Célestin (popierany przez Partię Jedności) nie poparł oświadczenia[8]. Komisja Wyborcza przyznała się do problemów z listami uprawnionych do głosowania, ale oświadczyła, że wybory będą kontynuowane[8].

Naruszenia przy wyborach oraz sytuacja z jednolitym stanowiskiem wielu kandydatów do urzędu prezydenta (co zdaniem obserwatorów stawiało pod znakiem zapytania ich prawomocność) skłoniły do dyskusji obserwatorów wyborów (głównie ambasadorów USA, Kanady, Francji i Unii Europejskiej) i Organizacji Państw Amerykańskich[8].

I tura odbyła się 28 listopada 2010 roku, zaś wyniki poznano 8 grudnia[9][10]. Po zamknięciu lokali wyborczych po pierwszej turze wyborów, w Port-au-Prince i Cap-Haitien na ulice wyszło tysiące ludzi z portretami kandydatów, skandując ich nazwiska[8]. Do drugiej tury wyborów dostali się początkowo Mirlande Manigart (zajmując pierwsze miejsce, zdobywając 31% głosów) oraz Jude Celestin (wspierany przez rząd)[9]. Zakwestionowano nie przejście do II tury muzyka Michaela Martelly'ego, gdzie doszło do fałszowania głosów na korzyść Celestina[9]. Zwolennicy muzyka wywołali zamieszki, blokując ulice barykadami[10]. W Port-au-Prince policja użyła gazów łzawiących do rozproszenia tłumów[8]. Do protestów doszło także w Cap-Haitien oraz w Les Cayes[10]. W celu opanowania sytuacji, urzędujący prezydent René Préval poprosił Organizację Państw Amerykańskich o zbadanie procesu wyborczego[9]. OPA wydała raport, który nie został opublikowany[9].

Wyniki z Do drugiej tury oficjalnie dostali się: muzyk i piosenkarz Michel Martelly (głoszący gruntowną zmianę prowadzenia polityki Haiti oraz poprawę warunków życia ofiar trzęsienia ziemi) oraz Pierwsza dama Mirlande Manigart[1].

Druga tura[edytuj | edytuj kod]

Ze względu na brak oficjalnych wyników z I tury, planowana II tura z 16 stycznia 2011 roku nie odbyła się[9]. Oficjalnie wyniki I tury ogłoszono 3 lutego 2011 roku, zaś II turę przeprowadzono 20 marca[11].

Po ogłoszeniu wyników, zwolennicy Martelly'ego wyszli na ulice, manifestując poparcie dla nowego prezydenta[1]. Zagraniczny obserwatorzy obawiali się ponownego wybuchu przemocy w kraju, lecz nie doniesiono o starciach zwolenników kandydatów[1]. Frekwencja podczas drugiej tury wyborów przekroczyła 20%[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Piosenkarz prezydentem Haiti. tvn24.pl, 2011-04-05. [dostęp 2015-10-23]. (pol.).
  2. a b Piosenkarz Michel Martelly będzie prezydentem Haiti. Pokonał pierwszą damę. polskieradio.pl, 2011-04-05. [dostęp 2015-10-23]. (pol.).
  3. a b c d e Sylwia Mróz: Gwiazda hip-hopu nie rezygnuje z prezydentury. polskieradio.pl, 2010-08-22. [dostęp 2015-10-23]. (pol.).
  4. 2010 List Of Candidates For President Of Haiti. belpolitik.com. [dostęp 2015-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-16)]. (ang.).
  5. REPUBLIC OF HAITI PRESIDENTIAL ELECTION OF 2010–2011. psephos.adam-carr.net. [dostęp 2015-10-23]. (ang.).
  6. Małgorzata Kucharska: Wybory prezydenckie po haitańsku. polskieradio.pl, 2015-08-05. [dostęp 2015-10-23]. (pol.).
  7. Sylwia Mróz: Sławny raper nie zostanie prezydentem Haiti. polskieradio.pl, 2010-08-21. [dostęp 2015-10-23]. (pol.).
  8. a b c d e f Wybory prezydenckie na Haiti: kandydaci protestują. wprost.pl, 2010-11-29. [dostęp 2015-10-23]. (pol.).
  9. a b c d e f Kamila Staszak, Marta Mizuro, Michał Cyrankiewicz, Paweł Majewski, Piotr Litka: Wybory prezydenckie na Haiti - druga tura odwołana. rp.pl, 2011-01-16. [dostęp 2015-10-23]. (pol.).
  10. a b c Radosław Różycki: Haiti: zamieszki po I turze wyborów. polskieradio.pl, 2010-12-08. [dostęp 2015-10-23]. (pol.).
  11. en.people.cn/90001/90777/90855/7273565.html. en.people.cn. [dostęp 2015-10-23]. (ang.).