Wybory prezydenckie w Finlandii w 2024 roku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wybory prezydenckie w Finlandii w 2024 roku
Państwo

 Finlandia

Rodzaj

wybory prezydenckie

Data przeprowadzenia

28 stycznia 2024 (I tura)
11 lutego 2024 (II tura)

Podstawa prawna

Konstytucja Finlandii

Ordynacja wyborcza

Vaalilaki (714/1998)[1]

Głosowanie
poprzednie:
Wybory 2018 		następne:
Wybory 2030
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Finlandia
Godło Finlandii
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Finlandii
Ustrój polityczny
Konstytucja
Władza ustawodawcza
Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
Polityka zagraniczna

Wybory prezydenckie w Finlandii w 2024 roku – wybory, których pierwsza tura odbyła się 28 stycznia 2024, a druga 11 lutego tego samego roku. Urzędujący prezydent Sauli Niinistö nie mógł ubiegać się o reelekcję, ponieważ urząd prezydenta Finlandii ograniczony jest do dwóch kadencji. Żaden z kandydatów nie uzyskał ponad połowy głosów w pierwszej turze, dlatego przeprowadzono drugą, którą wygrał Alexander Stubb z 51,6% poparcia.

Kandydaci[edytuj | edytuj kod]

Zgodnie z fińską konstytucją tylko rodowici Finowie mogli kandydować w wyborach prezydenckich[2]. Każda partia reprezentowana w Eduskuncie mogła wystawić jednego kandydata. Niezależni i członkowie partii pozaparlamentarnych musieli zebrać przynajmniej 20 tysięcy podpisów od osób z prawem wyborczym[3]. Głosować mógł każdy obywatel Finlandii, który ukończył 18 lat[4]. Wszystkie partie obecne w parlamencie, z wyjątkiem Szwedzkiej Partii Ludowej, wystawiły lub poparły jednego z kandydatów[5]. Zarejestrowano 9 kandydatów[6]:

Oficjalni kandydaci
Imię i nazwisko Partia polityczna Funkcje
Mika Aaltola kandydat niezależny dyrektor Fińskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (od 2019)[7]
Li Andersson Sojusz Lewicy minister edukacji (2019–2020) i (2021–2023)[8], przewodnicząca Sojuszu Lewicy (od 2016)[9]
Sari Essayah Chrześcijańscy Demokraci minister rolnictwa i leśnictwa (od 2023)[10], przewodnicząca Chrześcijańskich Demokratów (od 2015)[11]
Pekka Haavisto kandydat niezależny (poparcie Ligi Zielonych)[12] minister spraw zagranicznych (2019–2023), minister rozwoju (2013–2014), minister środowiska (1995–1999)[13]
Jussi Halla-aho Partia Finów Przewodniczący Eduskunty (od 2023)[14], przewodniczący Partii Finów (2017–2021)[15]
Hjallis Harkimo Ruch Teraz przewodniczący Ruchu Teraz (od 2018)[16], poseł (od 2015)[17]
Olli Rehn kandydat niezależny (poparcie Partii Centrum) prezes Banku Finlandii (od 2018)[18], minister ds. gospodarczych (2015–2016)[19], europejski komisarz ds. gospodarczych i walutowych (2010–2014)[20], europejski komisarz ds. rozszerzenia (2004–2009)[21]
Alexander Stubb Koalicja Narodowa premier Finlandii (2014–2015), minister finansów (2015–2016), minister handlu zagranicznego i spraw europejskich (2011–2014), minister spraw zagranicznych (2008–2011)[22]
Jutta Urpilainen Socjaldemokratyczna Partia Finlandii europejska komisarz ds. partnerstwa międzynarodowego (od 2019), minister finansów (2011–2014), przewodnicząca Socjaldemokratycznej Partii Finlandii (2008–2014)[23]

I tura[edytuj | edytuj kod]

Głosowanie[edytuj | edytuj kod]

Według fińskiej ordynacji dniem wyborów jest czwarta niedziela stycznia, w szóstym roku kadencji urzędującego prezydenta[24] – w 2024 był to 28 stycznia. Od 17 do 23 stycznia 2024 roku istniała możliwość przedwyborczego oddania głosu w dowolnej komisji. Głosowanie przedwyborcze za granicą trwało od 17 do 20 stycznia 2024 roku[25]. Głos z wyprzedzeniem oddało 44,7% głosujących, a w dzień wyborów 30,3%. Wśród obywateli Finlandii mieszkających za granicą frekwencja wyniosła 16,1%[26]. Żaden kandydat nie zdobył ponad połowy głosów, dlatego konieczne było zorganizowanie II tury[24].

Wyniki I tury wyborów z podziałem na okręgi wyborcze i gminy

Wyniki[edytuj | edytuj kod]

Kandydat Partia polityczna Głosy %
Alexander Stubb Koalicja Narodowa 882 388 27,2
Pekka Haavisto kandydat niezależny 836 712 25,8
Jussi Halla-aho Partia Finów 615 802 19,0
Olli Rehn kandydat niezależny 496 759 15,3
Li Andersson Sojusz Lewicy 158 579 4,9
Jutta Urpilainen Socjaldemokratyczna Partia Finlandii 140 867 4,3
Sari Essayah Chrześcijańscy Demokraci 47 847 1,5
Mika Aaltola kandydat niezależny 47 467 1,5
Hjallis Harkimo Ruch Teraz 17 030 0,5
Głosy nieważne 9 095 0,3
Razem 3 252 546 100,0
Frekwencja 71,5
Źródło: Oikeusministeriö[27]

II tura[edytuj | edytuj kod]

Głosowanie[edytuj | edytuj kod]

Zgodnie z ordynacją wyborczą II turę zorganizowano w drugą niedzielę po pierwszej turze[24], czyli 11 lutego 2024 roku. Od 31 stycznia do 6 lutego ponownie istniała możliwość przedwyborczego oddania głosu. Głosowanie przedwyborcze za granicą trwało od 31 stycznia do 3 lutego[25]. Przed wyborami głos oddało 46,4% głosujących, a w dzień wyborów 24,3%. Za granicą frekwencja wyniosła 16,5%[28].

Wyniki II tury wyborów z podziałem na okręgi wyborcze i gminy

Wyniki[edytuj | edytuj kod]

Kandydat Partia polityczna Głosy %
Alexander Stubb Koalicja Narodowa 1 575 211 51,6
Pekka Haavisto kandydat niezależny 1 476 548 48,4
Głosy nieważne 20 570 0,7
Razem 3 072 329 100,0
Frekwencja 67,6
Źródło: Oikeusministeriö[29]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Election Act (714/1998). finlex.fi. [dostęp 2024-02-18]. (ang.).
  2. ↑ Konstytucja Finlandii. finlex.fi. [dostęp 2024-02-04]. (ang.).
  3. ↑ Eligibility and Nomination of Candidates. vaalit.fi. [dostęp 2024-02-14]. (ang.).
  4. ↑ Right to Vote and Compilation of the Voting Register. vaalit.fi. [dostęp 2024-02-14]. (ang.).
  5. ↑ Damian Szacawa: Wybory prezydenckie w Finlandii: Rosja i polityka bezpieczeństwa w centrum uwagi. ies.lublin.pl, 6 lutego 2024. [dostęp 2024-02-17]. (pol.).
  6. ↑ List of candidates in the Presidential Elections on 28 January 2024. tulospalvelu.vaalit.fi. [dostęp 2024-02-17]. (fiń.).
  7. ↑ History Finnish Institute of International Affairs. fiia.fi. [dostęp 2024-02-17]. (ang.).
  8. ↑ Li Andersson Eduskunta. eduskunta.fi. [dostęp 2024-02-14]. (fiń.).
  9. ↑ Matti Koivisto: Li Andersson voitti vasemmistoliiton jäsenäänestyksen uudesta puheenjohtajasta. yle.fi, 6 czerwca 2016. [dostęp 2024-02-14]. (fiń.).
  10. ↑ Sari Essayah Eduskunta. eduskunta.fi. [dostęp 2024-02-14]. (fiń.).
  11. ↑ Ilkka Ahtokivi: Sari Essayah kristillisdemokraattien puheenjohtajaksi. valtioneuvosto.fi, 28 sierpnia 2015. [dostęp 2024-02-14]. (fiń.).
  12. ↑ Pekka Haavisto. yle.fi. [dostęp 2024-02-04]. (ang.).
  13. ↑ Pekka Haavisto Eduskunta. eduskunta.fi. [dostęp 2024-02-14]. (fiń.).
  14. ↑ Jussi Halla-aho Eduskunta. eduskunta.fi. [dostęp 2024-02-04]. (ang.).
  15. ↑ Riikka Purra elected Finns Party leader. yle.fi, 14 sierpnia 2021. [dostęp 2024-02-17]. (ang.).
  16. ↑ NCP defector Harkimo co-founds new political movement. yle.fi, 21 kwietnia 2018. [dostęp 2024-02-17]. (ang.).
  17. ↑ Harry Harkimo Eduskunta. eduskunta.fi. [dostęp 2024-02-17]. (ang.).
  18. ↑ Johtokunnan puheenjohtaja Olli Rehn. suomenpankki.fi. [dostęp 2024-02-14]. (fiń.).
  19. ↑ Olli Rehn Eduskunta. eduskunta.fi. [dostęp 2024-02-14]. (fiń.).
  20. ↑ Who is who – Barroso Commission – European Commission. ec.europa.eu. [dostęp 2024-02-17]. (ang.).
  21. ↑ Członkowie Komisji Barroso (2004–2009). ec.europa.eu. [dostęp 2024-02-17]. (pol.).
  22. ↑ Alexander Stubb Eduskunta. eduskunta.fi. [dostęp 2024-02-17]. (fiń.).
  23. ↑ Jutta Urpilainen COMMISSIONER (2019–2024). ec.europa.eu. [dostęp 2024-02-17]. (ang.).
  24. ↑ a b c General information. vaalit.fi. [dostęp 2024-02-18]. (ang.).
  25. ↑ a b Schedule for the 2024 presidential election. vaalit.fi. [dostęp 2024-02-18]. (ang.).
  26. ↑ Presidential election 2024 – Voter turnout. tulospalvelu.vaalit.fi. [dostęp 2024-02-17]. (ang.).
  27. ↑ Presidential election 2024. tulospalvelu.vaalit.fi. [dostęp 2024-02-04]. (ang.).
  28. ↑ Presidential election 2024 – 2. round voter turnout. tulospalvelu.vaalit.fi. [dostęp 2024-02-17]. (ang.).
  29. ↑ Presidential election 2024 2. round results. tulospalvelu.vaalit.fi. [dostęp 2024-02-14]. (ang.).
Wybory w Finlandii
Wybory parlamentarne
Wybory do Parlamentu Europejskiego
Wybory prezydenckie
Referenda

Godło Finlandii

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wybory_prezydenckie_w_Finlandii_w_2024_roku&oldid=73100884”