Ulica Szkolna w Katowicach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
ulica Szkolna
Śródmieście
Ilustracja
Budynek szkoły przy ulicy Szkolnej 5 (2022)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Długość

172 m[1]

Przebieg
światła 0m ul. Warszawska
135m ul. Teatralna
155m rzeka Rawa
172m ul. Stanisława Moniuszki
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Szkolna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Szkolna”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Szkolna”
Ziemia50°15′34,6″N 19°01′34,2″E/50,259622 19,026153

Ulica Szkolna w Katowicachulica w katowickiej dzielnicy Śródmieście, o długości 172 m[1]. Została wytyczona do lat osiemdziesiątych XIX wieku.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Ulica swoją nazwę wzięła od szkół, które się przy niej znajdują. 3 września 1939 przy ul. Szkolnej mieli kwaterę polscy obrońcy Katowic. W tym dniu około 30 hitlerowców starło się z oddziałami polskimi, broniącymi kościoła ewangelickiego przy ul. Warszawskiej. Po krótkiej walce Polacy rozbili przeciwnika, nie ponosząc ofiar w ludziach (dwóch Polaków było rannych)[2]. W dwudziestoleciu międzywojennym pod numerem 9 funkcjonowała koedukacyjna Szkoła Powszechna nr 6 im. M. Reja, a pod numerem 5 – koedukacyjna specjalna Szkoła Powszechna nr 8[3]. Pod numerem 7 zlokalizowana była świetlica Miejskiego Komitetu Lokalnego Funduszu Pracy[4].

W okresie Rzeszy Niemieckiej (do 1922) i w latach niemieckiej okupacji Polski (1939–1945)[5] ulica nosiła nazwę Schulstraße[6][7], w latach międzywojennych 1922–1939 i ponownie od 1945 ulica Szkolna[8].

Zabudowa znajdująca się przy ul. Szkolnej cechuje się jedną z najwyższych intensywności zabudowy w mieście (średnio 2,50)[9]. Ulicą kursują autobusy ZTM.

Na fasadzie budynku przy ul. Szkolnej 9 w 2003 umieszczono tablicę upamiętniającą profesora Józefa Pietera, współzałożyciela Uniwersytetu Śląskiego[10].

W marcu 2011 w rejonie ulicy zakończono wycinanie drzew przy Rawie[11].

Obiekty zabytkowe[edytuj | edytuj kod]

Przy ul. Szkolnej znajdują się następujące obiekty, objęte ochroną konserwatorską:

  • budynek Państwowego Banku Rolnego (ul. Warszawska 13, 14, ul. Szkolna 6[12]); został wpisany do rejestru zabytków 23 października 1989 (nr rej.: A/1389/89); bank istnieje na miejscu dawnej willi Grünfeldów, wzniesionej w 1900; w 1938 dokonano gruntownej przebudowy willi na potrzeby Państwowego Banku Rolnego według projektu architekta Mariana Lelewicza; willę przebudowano w stylu zbliżonym do modernizmu o formach funkcjonalizmu, choć z nieco bogatszymi elementami dekoracyjnymi[13];
  • budynek szkoły (ul. Szkolna 5), wzniesiony w latach sześćdziesiątych XIX wieku w stylu okrągłych łuków[14]; w 2023 roku mieściła się w nim Szkoła Podstawowa Nr 7 Specjalna w Katowicach[15];
  • gmach szkolny (ul. Szkolna 7/9), wzniesiony w latach siedemdziesiątych XX wieku, przebudowany po 1910; obiekt posiada cechy stylu historyzmu ceglanego, modernizmu i ekspresjonizmu[14];
  • kamienica mieszkalna (ul. Szkolna 8), wybudowana w drugiej połowie XIX wieku w stylu późnego klasycyzmu/historyzmu[14];
  • kamienica mieszkalna (ul. Szkolna 10), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[14].

Instytucje[edytuj | edytuj kod]

Przy ulicy Szkolnej swoją siedzibę mają[16]: prywatne szkoły języków obcych, przedsiębiorstwa wielobranżowe, Zespół Szkół Specjalnych nr 8 (Specjalna Szkoła Podstawowa nr 7, Specjalne Gimnazjum nr 25), Stowarzyszenie Alliance Française, Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych Uniwersytetu Śląskiego, Międzywydziałowe Indywidualne Studia Humanistyczne Uniwersytetu Śląskiego.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  2. Joanna Starnawska: Dzieje Katowic (1299−1945). Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1990, s. 53.
  3. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 117. ISBN 978-83-7729-021-7.
  4. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 120. ISBN 978-83-7729-021-7.
  5. Plan Katowic z 1942 roku. grytzka-genealogie.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. www.grytzka-genealogie.de [dostęp 2011-06-27]
  6. Straßenverzeichnis aller Straßen von Kattowitz. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-12)]. (niem.).
  7. Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. (niem.).
  8. Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice – Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 385. ISBN 83-85831-35-5.
  9. Urząd Miasta Katowice: Katowice – Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  10. Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 2011-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-10)]. (pol.).
  11. Nie ma drzew na Teatralnej. Widać Rawę w pełnej krasie www.katowice.naszemiasto.pl [dostęp 2011-06-27]
  12. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 51. ISBN 978-83-7729-021-7.
  13. Urząd Miasta Katowice: Wykaz obiektów chronionych poprzez wpis do rejestru zabytków. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  14. a b c d Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  15. Urząd Miasta Katowice: Szkoła Podstawowa Nr 7 Specjalna. bip.katowice.eu. [dostęp 2023-12-18]. (pol.).
  16. Spis firm na ulicy Szkolna w mieście Katowice. www.katalog.pf.pl. [dostęp 2011-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-05)]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996. ISBN 83-905115-0-9.
  • Katowice – Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.