Żleb pod Czerwienicą
Żleb pod Czerwienicą – orograficznie lewe odgałęzienie Jaworzynki w polskich Tatrach Zachodnich, wcinające się pomiędzy Małą Kopę Królową i Kopę Magury. Nazwa pochodzi od czerwonych stoków Małej Kopy Królowej po prawej stronie żlebu[1]. Podawana w niektórych opracowaniach nazwa Żleb pod Czerwieńcem jest błędna[2]. Bardziej popularna nazwa tego żlebu to Stare Kopalnie. Pochodzi ona od tego, że dawniej wydobywano tutaj rudy żelaza[1]. Jest to długi żleb o krętym przebiegu; najpierw opada w kierunku północno-zachodnim, potem zachodnim, potem znów północno-zachodnim[3]. W górnej części tego żlebu w latach 1766–1871 drążono sztolnie, w których wydobywano rudę żelaza (limonit) i były to najwydajniejsze w Tatrach kopalnie. Rocznie wydobywano 300-400 ton rudy o zawartości 30–32% żelaza[4]. Jeszcze w latach 1930. widoczne były wejścia do tych sztolni, później jednak zostały zasypane[2].
Znajduje się tu kilkanaście jaskiń, m.in.: Dziura pod Jaskinią Magurską, Jaskinia Partyzancka I, Jaskinia Partyzancka II, Schronisko Jasne w Czubie Jaworzyńskiej, Schron nad Przełączką, Jaworzyńska Nyża pod Iglicą, Jaskinia w Czubie Jaworzyńskiej[5].
Ciekawa flora roślin. M.in. stwierdzono tutaj występowanie goryczuszki lodnikowej – bardzo rzadkiej rośliny, w Polsce występującej tylko w Tatrach i to w nielicznych tylko miejscach (ok. 10 w całych polskich Tatrach), a także rzadkiego w Polsce storczyka drobnokwiatowego[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Władysław Cywiński, Tatry. Kasprowy Wierch, t. 13, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2008, ISBN 83-7104-011-3.
- ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnicza „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4.
- ↑ Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
- ↑ Jaskinie, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [online], jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2016-06-25].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.