Żołny
| Meropidae[1] | |||
| Rafinesque, 1815[2] | |||
 Przedstawiciele rodziny – żołny zwyczajne (Merops apiaster) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina |
żołny | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Merops Linnaeus, 1758 | |||
| Rodzaje | |||
| |||
Żołny[3] (Meropidae) – rodzina ptaków z rzędu kraskowych (Coraciiformes). Charakteryzują się bardzo kolorowym ubarwieniem, smukłym ciałem i wydłużonymi środkowymi sterówkami. Wszystkie mają zakrzywiony do dołu dziób i ostro zakończone skrzydła. Większość gatunków występuje w Afryce i Azji, a pozostałe w południowej i wschodniej Europie, na Madagaskarze, Nowej Gwinei, Nowej Brytanii i w Australii[4][5][6].
Zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Odżywiają się latającymi owadami, w szczególności osami i pszczołami. Zwykle wyczekują na wystającej gałęzi i po zauważeniu zdobyczy, podlatują i chwytają ją w locie. W 20 niezależnych badaniach nad 16 gatunkami żołn wykazano, że błonkoskrzydłe stanowią od 20 do 96% wszystkich zjadanych owadów, z tego pszczoły miodne stanowią jedną trzecią (Fry C.H., 1992). Po schwytaniu zdobyczy żołny usuwają przed zjedzeniem żądło i jad. Jeżeli owad, np. pszczoła usiądzie, nawet w bezpośrednim pobliżu żołny, ptak nie będzie próbował upolować owada. Żołny są przystosowane, aby chwytać owady wyłącznie w locie.
Żołny są towarzyskimi ptakami, gniazdują kolonijnie. Tak jak pozostałe kraskowe, wykopują tunele w piaszczystej ziemi, w których składają 2–9 (w zależności od gatunku) białych jaj. Większość gatunków jest monogamiczna, potomstwem opiekują się oboje rodzice.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzajem typowym jest Merops. Do rodziny należą następujące rodzaje[3]:
- Nyctyornis Jardine & Selby, 1830
- Merops Linnaeus, 1758
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Meropidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ C. S. Rafinesque, 1815. Analyse de la nature, ou tableau de l'univers et des corps organisés. Palerme. L'Imprimerie de Jean Barravecchia., s. 224.
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Meropidae Rafinesque, 1815 - żołny - Bee-eaters (wersja: 2019-10-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-11].
- ↑ D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Bee-eaters (Meropidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.meropi1.01. [dostęp 2020-10-11]. (ang.).
- ↑ Bee-eaters (Meropidae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2016-03-16]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-12-10]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- (ang.) Kingfishers, Bee-eaters and Rollers - A Handbook by C. Hilary Fry and Kathie Fry, illustrated by Alan Harris (1992) ISBN 0-7136-8028-8