Żołny
| ||
| Meropidae[1] | ||
| Rafinesque, 1815[2] | ||
 Przedstawiciel rodziny – żołna zwyczajna (Merops apiaster) | ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ptaki | |
| Podgromada | Neornithes | |
| Infragromada | ptaki neognatyczne | |
| Rząd | kraskowe | |
| Nadrodzina | Meropoidea | |
| Rodzina | żołny | |
| Rodzaje | ||
Żołny[3] (Meropidae) – rodzina ptaków z rzędu kraskowych (Coraciiformes). Charakteryzują się bardzo kolorowym ubarwieniem, smukłym ciałem i wydłużonymi środkowymi sterówkami. Wszystkie mają zakrzywiony do dołu dziób i ostro zakończone skrzydła. Większość gatunków występuje w Afryce, a pozostałe w południowej Europie, Madagaskarze, Nowej Gwinei i Australii[4].
Zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Odżywiają się latającymi owadami, w szczególności osami i pszczołami. Zwykle wyczekują na wystającej gałęzi i po zauważeniu zdobyczy, podlatują i chwytają ją w locie. W 20 niezależnych badaniach nad 16 gatunkami żołn, wykazano, że błonkoskrzydłe stanowią od 20 do 96% wszystkich zjadanych owadów, z tego pszczoły miodne stanowią jedną trzecią (Fry CH, 1992). Po schwytaniu zdobyczy, żołny usuwają przed zjedzeniem żądło i jad. Jeżeli owad, np. pszczoła usiądzie, nawet w bezpośrednim pobliżu żołny, ptak nie będzie próbował upolować owada. Żołny są "zaprogramowane" aby chwytać owady wyłącznie w locie.
Żołny są towarzyskimi ptakami, gniazdują kolonijnie. Tak jak pozostałe kraskowe, wykopują tunele w piaszczystej ziemi, w których składają 2-9 (w zależności od gatunku) białych jaj. Większość gatunków jest monogamiczna, potomstwem opiekują się oboje rodzice.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzajem typowym jest Merops. Do rodziny należą następujące rodzaje[3]:
- Nyctyornis
- Meropogon – jedynym przedstawicielem jest Meropogon forsteni – żołna purpurowogłowa
- Merops
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Meropidae, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ C. S. Rafinesque, 1815. Analyse de la nature, ou tableau de l'univers et des corps organisés. Palerme. L'Imprimerie de Jean Barravecchia., s. 224.
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P.Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Meropidae Rafinesque, 1815 - żołny - Bee-eaters (wersja: 2015-09-05). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2017-01-23].
- ↑ F. Gill, D. Donsker (red.): Todies, motmots, bee-eaters, hoopoes, wood hoopoes & hornbills (ang.). IOC World Bird List: Version 6.4. [dostęp 2017-01-23].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Paweł Mielczarek, Włodzimierz Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40, zeszyt specjalny, 1999.
- (ang.) Kingfishers, Bee-eaters and Rollers - A Handbook by C. Hilary Fry and Kathie Fry, illustrated by Alan Harris (1992) ISBN 0-7136-8028-8
