10 halerzy czechosłowackich (1953)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
10 halerzy
Ilustracja
Dane podstawowe
Emitent

 Czechosłowacja

Nominał

10 halerzy (10/100 Kčs)

Rocznik

1953, 1954, 1955, 1956, 1958

Emisja
Mennica

Mennica Leningradzka, Mennica Kremnica[1][2]

Nakład

ponad 375 000 000 szt.[1]

Data emisji

1 czerwca 1953

Data wycofania

31 grudnia 1977

Opis fizyczny
Masa

1,16[2][3]–1,18 g[1]

Średnica

22 mm[4]

Grubość

1,2 mm[4]

Materiał

aluminium

Rant

ząbkowany[4]

Stempel

zwykły[1][2][3]

Uwagi

moneta obiegowa

10 halerzy (cz. 10 haléřů, słow. 10 halierov) – czechosłowacka moneta obiegowa o nominale 10 halerzy bita w latach 1953–1958, jednak pozostająca w obiegu aż do roku 1977.

Wzór[edytuj | edytuj kod]

W centralnej części awersu umieszczono pochodzące z małego herbu Czechosłowacji godło państwowe – heraldycznego wspiętego lwa w koronie o podwójnym ogonie. Na jego piersi znajdował się herb Słowacjipodwójny krzyż na trójwzgórzu. Poniżej umieszczono rok bicia (zapisany zewnętrznie), zaś wzdłuż otoku inskrypcjęREPUBLIKA ČESKOSLOVENSKÁ” (zapisaną wewnętrznie)[1][4].

Rewers monety przedstawiał duży, zapisany arabskimi cyframi nominał pod pięcioramienną gwiazdą otoczony wieńcem gałązek lipowych, które u dołu przewiązane były wstęgą[1][4].

Nakład[edytuj | edytuj kod]

Podstawą prawną wprowadzenia monet nowego wzoru była ustawa z 30 maja 1953 r. o reformie walutowej[5]. Zgodnie z postanowieniami zarządzenia Ministra Finansów z tego samego dnia dziesięciohalerzowe monety bito z krążków o ząbkowanym rancie, grubości 1,2 i średnicy 22 mm[4]. Jedna sztuka ważyła 1,16[2][3]–1,18 g[1]. Wytwarzano je z aluminium[1], choć dokładny stop nie został zdefiniowany w żadnym akcie prawnym (według jednej z wersji był to stop Al96,65Mg3Mn0,35)[6]. Nie podano także autora wzoru monet[1], choć wskazuje się, że projekt powstał w Związku Radzieckim[6].

Pierwsze egzemplarze z 1953 roku powstały w mennicy w Leningradzie, jednak w trakcie tego samego roku produkcję przeniesiono do słowackiej Kremnicy (egzemplarze wytworzone w poszczególnych mennicach różnią się liczbą ząbków rantu – według odmiennych źródeł są to odpowiednio 133 i 125[2] lub 130 i 133 sztuki[1]). Monety o tym wzorze bito jedynie do roku 1958, po czym zastąpiono je wariantem z 1961 roku[1][7]. Oba typy uległy denominacji z końcem 1977 roku[8]. Łącznie wybito ponad 375 mln sztuk tych monet[1], z czego 160 mln w Leningradzie[1][2].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m Ľudovít Malinovský sr., ČSR 10 h 1953 Desať halierov [online], coins.lmsystem.sk [dostęp 2018-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-02] (słow.).
  2. a b c d e f Thomas Michael, Richard Giedroyc, 2018 Standard Catalog of World Coins 1901-2000, wyd. 45, Iola: Krause Publications, 2017, s. 682, ISBN 978-1-4402-4797-2.
  3. a b c Czechosłowacja 10 halerzy, 1953-1958 [online], ucoin.net [dostęp 2018-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-23] (pol.).
  4. a b c d e f Vyhláška ministra financí ze dne 30. května 1953 o vydání peněz vzoru 1953, „Sbírka zákonů”, č. 45/1953 Sb. (čá 27/1953), epravo.cz, 30 maja 1953 [dostęp 2018-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
  5. Zákon ze dne 30. května 1953 o peněžní reformě, „Sbírka zákonů”, č. 41/1953 Sb. (čá 25/1953), epravo.cz, 30 maja 1953 [dostęp 2018-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
  6. a b Michal Biľak, Miroslav Jízdný, Zberateľský katalóg mincí Československa 1980, wyd. II, Koszyce: Slovenská numizmatická spoločnosť, 1981, s. 77 (słow.). za: Ľudovít Malinovský sr., Zoznam sporných údajov o minciach [online], coins.lmsystem.sk [dostęp 2018-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-24] (słow.).
  7. Vyhláška ministra financí ze dne 18. listopadu 1961 o vydání bankovek po 10 Kčs, státovek po 5 Kčs a 3 Kčs a mincí po 1 Kčs a 10 haléřích nového vzoru, „Sbírka zákonů”, č. 131/1961 Sb. (čá 62/1961), epravo.cz, 28 listopada 1961 [dostęp 2018-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
  8. Vyhláška Federálního ministerstva financí ze dne 21. září 1977 o stažení mincí po 10 haléřích vzoru 1953 a vzoru 1961, „Sbírka zákonů”, č. 66/1977 Sb. (čá 22/1977), epravo.cz, 3 listopada 1977 [dostęp 2018-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).