1913 w polityce

1913

Wydarzenia polityczne w 1913 roku.

Styczeń[edytuj | edytuj kod]

16 stycznia – zmarł Oscar Sherman Gifford, amerykański polityk^[1].
17 stycznia – nowym prezydentem Francji został Raymond Poincaré^[2].
21 stycznia – nowym premierem Francji został Aristide Briand^[2].
22 stycznia - tureckie Zgromadzenie Narodowe (Dywan) decyduje się przyjąć warunki pokojowe Ligi Bałkańskiej^[3].
23 stycznia – w Stambule młodoturcy dokonali zamachu stanu. Władzę objęli działacze partii Jedność i Postęp^[2].
31 stycznia – zmarł George Swinton Legaré, amerykański polityk^[4].
Afonso Costa został premierem Portugalii^[5]^[6].

3 lutego – nowy rząd turecki przystąpił do kontrofensywy po cofnięciu wszystkich ustępstw terytorialnych wobec państw bałkańskich^[2].
18 lutego – zmarł George Lee, konfederacki oficer, adiutant prezydenta Jeffersona Davisa^[7].
19 lutego – w Meksyku doszło do zamachu stanu – władzę w kraju objął generał Victoriano Huerta^[2].
22 lutego – obalony przez Huertę prezydent Meksyku Francisco Madero został zamordowany^[2].

4 marca – Woodrow Wilson został zaprzysiężony na 28. prezydenta Stanów Zjednoczonych^[2].
6 marca - I wojna bałkańska: kapitulacja tureckiej twierdzy Yanya (Janina) przed wojskami greckimi^[8].
22 marca - wielkie mocarstwa proponują stronom I wojny bałkańskiej mediację i przedstawiają propozycje pokojowe^[9].
23 marca – urodził się Heinz Linge, oficer SS, kamerdyner Adolfa Hitlera i autor wspomnień o nim^[10].
28 marca – siły bułgarsko-serskie wkroczyły do Adrianopola^[2].

26 maja - Serbia oficjalnie zaproponowała Bułgarii nowy podział Macedonii^[11].
30 maja – w Londynie państwa bałkańskie i Turcja podpisały układ pokojowy. W jej wyniku Turcja straciła wszystkie terytoria europejskie (z wyjątkiem wschodniego kawałka Tracji). Grecja uzyskała Kretę, południową Macedonię i zachodnią Trację, Serbia otrzymała pozostałą część Macedonii i (do podziału z Czarnogórą) sandżak nowopazarski. Dzięki aktywności Włoch i Austro-Węgier przewidziano również zachowanie niepodległej Albanii^[2].

1 czerwca – Serbia i Grecja zawarły tajny układ wojskowy skierowany przeciwko Bułgarii^[2].
29 czerwca – Bułgaria wystąpiła przeciwko Rumunii i swym dotychczasowym sojusznikom – wybuchła II wojna bałkańska^[2].

1 lipca – Grecja i Serbia wypowiedziały wojnę Bułgarii^[2].
29 lipca – powstał Międzynarodowy Komitet Nadzoru, który miał przez 10 lat czuwać nad niepodległością Albanii^[2].

10 sierpnia – w Bukareszcie zawarto traktat pokojowy, kończący II wojnę bałkańską^[2].

30 września - w Istambule zawarto pokój pomiędzy Bułgarią a Turcją: Bułgaria traci część zdobyczy z I wojny bałkańskiej^[12].

17 października - w nocy z 17 na 18 października Austro-Węgry kierują wobec Serbii ultimatum żądające zaprzestania okupacji ziem albańskich pod rygorem wszczęcia wojny^[13].

↑ Gifford, Oscar Sherman, (1842-1913). bioguide.congress.gov. [dostęp 2017-12-12]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q Oxford Wielka Encyklopedia Świata. T. 20. Poznań: Oxford Educational, 2006, s. 59, 61. ISBN 83-7425-500-5.
↑ RobertR. Rabka RobertR., Macedonia - Epir - Albania 1912-1913, 2016, s. 228, ISBN 978-83-11-13963-3 .
↑ Legaré, George Swinton, (1869 - 1913). bioguide.congress.gov. [dostęp 2017-12-21]. (ang.).
↑ Afonso Costa, Politician. famousbirthdays.com. [dostęp 2017-10-26]. (ang.).
↑ Afonso Costa. arqnet.pt. [dostęp 2017-10-26]. (port.).
↑ George Washington Custis Lee. findagrave.com. [dostęp 2017-12-12]. (ang.).
↑ RobertR. Rabka RobertR., Macedonia - Epir - Albania 1912-1913, 2016, s. 128, ISBN 978-83-11-13963-3 .
↑ RobertR. Rabka RobertR., Macedonia - Epir - Albania 1912-1913, 2016, s. 233, ISBN 978-83-11-13963-3 .
↑ Heinz Linge. spartacus-educational.com. [dostęp 2017-12-21]. (ang.).
↑ RobertR. Rabka RobertR., Macedonia - Epir - Albania 1912-1913, 2016, s. 232, ISBN 978-83-11-13963-3 .
↑ RobertR. Rabka RobertR., Macedonia - Epir - Albania 1912-1913, 2016, s. 235, ISBN 978-83-11-13963-3 .
↑ RobertR. Rabka RobertR., Macedonia - Epir - Albania 1912-1913, 2016, s. 236, ISBN 978-83-11-13963-3 .
↑ Menelik II, Emperor(1844–1913). biography.com. [dostęp 2017-10-26]. (ang.).