1 korona czechosłowacka (1991)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
1 korona
Ilustracja
Dane podstawowe
Emitent

 Czechosłowacja

Nominał

1 Kčs

Rocznik

1991, 1992

Emisja
Mennica

Mennica Kremnica

Nakład

40 443 000 szt.[1]

Data emisji

1 kwietnia 1991

Data wycofania

 • 30 września 1993 C
 • 15 października 1993 S

Projektant

Miroslav Rónai (awers), Marie Uchytilová-Kučová (rewers)

Opis fizyczny
Masa

4 g

Średnica

23 mm

Grubość

1,6 mm

Materiał

brązal (Cu91Al8Mn1)

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły[1][2][3]

Uwagi

moneta obiegowa

1 korona (cz. i słow. 1 koruna) – czechosłowacka moneta obiegowa o nominale 1 korony bita w latach 1991–1992 i wycofana w roku 1993. Autorami projektu byli Miroslav Rónai oraz Marie Uchytilová-Kučová.

Wzór[edytuj | edytuj kod]

Zasadniczą część awersu zajmował herb Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej – w polu czwórdzielnym naprzemiennie ułożony czeski koronowany lew o podwójnym ogonie oraz słowackie trójwzgórze z krzyżem patriarszym. Powyżej zapisano skrót nazwy kraju („ČSFR”), u dołu zaś rok bicia. Po obu stronach tarczy herbowej wolne miejsce wypełniono lipowymi gałązkami. Oznaczenie projektanta Miroslava Rónaia – inicjał „R” – zamieszczono poniżej daty[2][4].

Na rewersie monety znalazła się przyklękająca postać kobieca prawą ręką sadząca lipowe drzewko. W drugiej dłoni trzyma łopatę oraz kolejne sadzonki. Po lewej stronie monety, powyżej drzewka umieszczono dużą arabską cyfrę 1 oznaczającą wartość nominalną. U dołu, wzdłuż krawędzi monety zamieszczono oznaczenie projektanta, inskrypcję „M•KUČOVÁ[4][5].

Nakład[edytuj | edytuj kod]

Moneta według projektu z 1991 roku stanowiła kolejną modyfikację korony z 1957. Zmiana wzoru awersu spowodowana była odejściem od socjalistycznej nomenklatury i symboliki po upadku komunizmu[6]. W zarządzeniu Banku Państwowego z dnia 14 lutego 1991 r. przewidziano, że nowe monety będą posiadały te same parametry fizyczne co wcześniejsze warianty, z uwzględnieniem jednak nowego herbu państwowego[4]. Tym samym zastosowanie miały tu wytyczne zawarte w zarządzeniu Ministra Finansów z 23 czerwca 1957 r. W konsekwencji korony bito krążków ważących 4 gramy (±1,5%; z 1 kilograma wytwarzano 250 sztuk). W cytowanym akcie prawnym ustalono także, że monety wywarzane będą z brązalu o składzie Cu91Al8Mn1. Dopuszczono odchylenia od wskazanej zawartości glinu (±1%) oraz manganu (±0,2%). Zarządzenie określiło także średnicę monety – 23 mm – oraz jej ząbkowany rant[5]. Grubość jednokoronowych monet wyniosła ok. 1,6 mm[2][3].

Bite w mennicy w Kremnicy[2] monety zostały wyemitowane wraz z pozostałymi nominałami, 1 kwietnia 1991 roku[4], stanowiąc kontynuację poprzednich wariantów z 1957[5] i 1961 roku[7]. Wyprodukowano zaledwie dwa roczniki w łącznej liczbie przekraczającej 40 mln sztuk[1][2]. Monety wzoru z 1991 uległy denominacji już po rozpadzie Czechosłowacji jednocześnie ze swoimi poprzednikami z 1957 i 1961 roku – w Czechach z końcem września[8] i na Słowacji w połowie października roku 1993[9].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Thomas Michael, Richard Giedroyc, 2018 Standard Catalog of World Coins 1901-2000, wyd. 45, Iola: Krause Publications, 2017, s. 691, ISBN 978-1-4402-4797-2.
  2. a b c d e Ľudovít Malinovský sr., ČSFR 1 Kčs 1991 Žena sadí lipu [online], coins.lmsystem.sk [dostęp 2019-08-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-03] (słow.).
  3. a b Czechosłowacja 1 korona, 1991-1992 [online], ucoin.net [dostęp 2019-08-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-14] (pol.).
  4. a b c d Vyhláška Státní banky československé ze dne 14. února 1991 o vydávání mincí po 1 haléři, 5 haléřích, 10 haléřích, 20 haléřích, 50 haléřích, 1 Kčs, 2 Kčs a 5 Kčs se stáním znakem České a Slovenské Federativní Republiky, „Sbírka zákonů”, č. 60/1991 Sb. (čá 13/1991), epravo.cz, 1 marca 1991 [dostęp 2019-08-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
  5. a b c Vyhláška ministra financí ze dne 23. července 1957 o vydání mincí 1 Kčs, „Sbírka zákonů”, č. 48/1957 Sb. (čá 24/1957), epravo.cz, 16 sierpnia 1957 [dostęp 2019-08-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
  6. Jaroslav Moravec, Sbohem padesátihaléři, sbohem dvacetikoruno! – část 1 [online], Narodowy Bank Czeski, 1 lipca 2014 [dostęp 2018-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
  7. Vyhláška ministra financí ze dne 18. listopadu 1961 o vydání bankovek po 10 Kčs, státovek po 5 Kčs a 3 Kčs a mincí po 1 Kčs a 10 haléřích nového vzoru, „Sbírka zákonů”, č. 131/1961 Sb. (čá 62/1961), epravo.cz, 28 listopada 1961 [dostęp 2019-08-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
  8. Vyhláška České národní rady ze dne 4. května 1993 o vydání mincí po 1 Kč vzoru 1993, o ukončení platnosti mincí po 1 Kčs a jejich výměně, „Sbírka zákonů”, č. 141/1993 Sb. (čá 38/1993), epravo.cz, 12 maja 1993 [dostęp 2019-08-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
  9. Vyhláška Národnej banky Slovenska z 10. septembra 1993 o stiahnutí mincí po 50 halieroch vzoru 1978, 1991 a mincí po 1 Kčs vzoru 1957, 1961 a 1991 z obehu, „Zbierka zákonov”, č. 211/1993 Z. z. (čá 55/1993), zakonypreludi.sk, 28 września 1993 [dostęp 2018-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (słow.).