Adam Karwowski
Adam Karwowski w 1925 | |
Data i miejsce urodzenia |
22 marca 1873 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
lekarz dermatolog, wenerolog |
Narodowość |
polska |
Pracodawca | |
Rodzice |
Stanisław |
Małżeństwo |
Anna Łebińska (1900)[3] |
Dzieci |
Maria Ludwika (Dziembowska) |
Odznaczenia | |
Adam Ferdynand Karwowski z Karwowa h. Pniejnia (ur. 22 marca 1873 w Ostrowie Wielkopolskim, zm. 13 września 1933 w Poznaniu) – profesor dermatologii i wenerologii Uniwersytetu Poznańskiego, lekarz, pierwszy kierownik Kliniki Dermatologicznej Szpitala Miejskiego w Poznaniu (1921–1933)[1][2], pułkownik lekarz Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Stanisława Karwowskiego i Marii Pstrokońskiej. Uczył się w gimnazjum w Żeganiu i Głubczycach, gdzie zdał maturę z odznaczeniem[5]. Studiował medycynę na niemieckojęzycznych uczelniach w Würzburgu, Lipsku, Fryburgu, Monachium, Berlinie, Innsbrucku[5]. Stopień naukowy doktora uzyskał na Uniwersytecie Albrechta i Ludwika we Fryburgu, z predykatem summa cum laude[5]. Został lekarzem marynarki handlowej i w tej funkcji przebywał w Ameryce Południowej (Brazylia, Chile, Argentyna, Urugwaj) i Afryce (Madagaskar, Republika Natalii)[5]. Po powrocie do Europy studiował dermatologię we Wrocławiu, Fryburgu, Berlinie, Paryżu[5]. Pełnił funkcję sekundariusza w Zakładzie SS. Miłosierdzia w Poznaniu przez czas 1,5 roku, w 1915 został lekarzem naczelnym oddziału dermatologicznego w Szpitalu Miejskim w Poznaniu[5].
W trakcie I wojny światowej został powołany do Armii Cesarstwa Niemieckiego i służył jako ordynariusz wojskowego szpitala dermatologicznego[5]. W 1918 przebywał na froncie francuskim, a pod koniec tego roku został przetransportowany do Poznania z uwagi na ciężką chorobę[5]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 wstąpił do Wojska Polskiego, w którym został awansowany do stopnia majora lekarza, a następnie podpułkownika i mianowany naczelnikiem szpitala wenerycznego w Poznaniu, które to stanowisko pełnił od 1919 do 1921[5]. Równolegle do 1919 był naczelnym lekarzem oddziału skórnego w Szpitalu Miejskim w Poznaniu[5]
Od 1921 do śmierci kierował Kliniką Dermatologiczną Szpitala Miejskiego. Od tego roku wykładał choroby skórne i weneryczne na Uniwersytecie Poznańskim[5]. Na tej uczelni w 1922 habilitował się w zakresie chorób skórnych i wenerycznych, a w 1923 został profesorem nadzwyczajnym[5]. W 1923 została wydana publikacja Adama Karwowskiego pt. O mało dotąd znanych naskórkowych jamkach obrączkowych powstałych z objawami rumienia[6]. W 1925 na Zjeździe Lekarzy i Przyrodników Polskich w Warszawie wyraził swoją niechęć do polityki kas chorych[7].
Był redaktorem naczelnym „Nowin Lekarskich”, dziekanem Wydziału Lekarskiego UP, współzałożycielem Związku Lekarzy Państwa Polskiego, założycielem i prezesem Związku Lekarzy Zachodniej Polski, wiceprezesem i członkiem honorowym Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, członkiem honorowym Jugosłowiańskiego Towarzystwa Dermatologicznego, współtwórcą Związku Lekarzy Słowiańskich i Związku Dermatologów Słowiańskich[3].
Zmarł nagle 13 września 1933 podczas XIV Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich w Poznaniu[1][5]. 15 września 1933[5] został pochowany na cmentarzu św. Jana Vianneya w Poznaniu.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Krzyż Zasługi (22 grudnia 1928)[8][5]
- Order Korony Jugosłowiańskiej (Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców)[5]
- Wielki Oficer Orderu Świętego Sawy (Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców)[5]
- Komandor Orderu Świętego Sawy (Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców)[5]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Budynek przy ul. Skarbowej 9 (obecnie ul. Taczaka, siedziba Okręgu Wielkopolskiego Związku Lekarzy Państwa Polskiego), nazywany był Domem Lekarskim im. Adama Karwowskiego. W 1934 umieszczono na tym budynku tablicę pamiątkową (zniszczona)[3][9].
W 1973 na budynku Szpitala Miejskiego im. J. Strusia umieszczona została tablica upamiętniająca Adama Karwowskiego[3].
W Lesznie nazwisko rodziny Karwowskich zostało nadane jednej z ulic[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Klinika Dermatologiczna, s. 425; on-line: [1]
- ↑ a b Wydarzenia (s. 434). Kronika Miasta Poznania 4/1933. [dostęp 2012-07-16].
- ↑ a b c d e Andrzej Karwowski: Wielkopolska gałąź rodziny Karwowskich s. 244-246; on-line: [2]
- ↑ zmarła cztery miesiące po urodzeniu
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Śp. prof. dr. Adam Karwowski. „Dziennik XIV: Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich w Poznaniu”, s. 1-2, Nr 4 z 14 września 1933.
- ↑ O mało dotąd znanych naskórkowych jamkach obrączkowych powstałych z objawami rumienia. books.google.pl. [dostęp 2015-03-30].
- ↑ Zygmunt Wiśniewski: Lekarze w II Rzeczypospolitej (1) – Strach przed Krankenkasami w: Gazeta Lekarska 12/2005; on-line: link
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 296, poz. 727 „za wybitne zasługi, położone w powstaniu wielkopolskim”.
- ↑ Odsłonięcie tablicy: fot. w: Narodowe Archiwum Cyfrowe
- ↑ Ulica Karwowskich w: maps.google.pl
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Śp. prof. dr. Adam Karwowski. „Dziennik XIV: Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich w Poznaniu”, s. 1–2, Nr 4 z 14 września 1933.
- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski [red.]: Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 319–320. ISBN 83-01-02722-3.
- M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Publikacje Adama Karwowskiego w bibliotece Polona
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu we Fryburgu Bryzgowijskim
- Karwowscy herbu Pniejnia
- Ludzie urodzeni w Ostrowie Wielkopolskim
- Ludzie związani z Głubczycami
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Pochowani na Cmentarzu parafialnym św. Jana Vianneya w Poznaniu
- Podpułkownicy lekarze II Rzeczypospolitej
- Polacy – oficerowie armii Cesarstwa Niemieckiego
- Polacy – żołnierze Armii Cesarstwa Niemieckiego w I wojnie światowej
- Polacy odznaczeni Orderem Korony Jugosłowiańskiej
- Polacy odznaczeni Orderem św. Sawy
- Polscy dermatolodzy
- Polscy wenerolodzy
- Urodzeni w 1873
- Wykładowcy Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Zmarli w 1933