Adam Rychtarski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Adam Rychtarski
Data i miejsce urodzenia

3 grudnia 1885
Olchowa

Data i miejsce śmierci

3 stycznia 1957
Łódź

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie

Dziedzina sztuki

malarstwo

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej
Grób Adama Rychtarskiego na Starym Cmentarzu w Łodzi

Adam Rychtarski (ur. 3 grudnia 1885 w Olchowej pod Kijowem, zm. 3 stycznia 1957 w Łodzi) – polski malarz.

Młodość[edytuj | edytuj kod]

Syn Romana (1851–1914) i Marii Teodozji z Geysmerów (1862–1936), brat Jerzego (1883–1896), Wandy po mężu Peretjatkowicz (1889–1973) i Barbary (1892–1896)[1]. W latach 1904–1909 studiował w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych pod kierunkiem prof. Konrada Krzyżanowskiego, następnie w latach 1909–1912 w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium u prof. Carla von Maara. Do wybuchu I wojny światowej kontynuował naukę w prywatnej Szkole Simona Hollośyego w Monachium. Uprawiał twórczość w zakresie malarstwa sztalugowego – kompozycje rodzajowe, akty, portrety, martwe natury i pejzaże – w technice olejnej. Bogatą działalność pedagogiczną rozpoczął w 1912 r. w Szkole Hollośynego w Monachium i na Węgrzech.

Okres międzywojenny[edytuj | edytuj kod]

Po powrocie do Polski został w 1919 r. asystentem w Szkole Malarstwa i Rysunku Konrada Krzyżanowskiego w Warszawie. W 1920 r. ochotniczo służył w Wojsku Polskim[2]. Po śmierci mistrza od 1922 r. aż do 1944 roku samodzielnie prowadził w Warszawie przy ul. Poznańskiej 23 Szkołę Malarstwa i Rysunku im. K. Krzyżanowskiego.

Lata 1944–56[edytuj | edytuj kod]

Po upadku powstania warszawskiego przeniósł się do Łodzi, gdzie w 1945 r. otworzył prywatne Studium Rysunku i Malarstwa przy ulicy Gdańskiej 96; w 1946 r. zostało ono przekształcone w Ognisko Kultury Plastycznej. Był zaangażowany w organizację Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Łodzi. Z początkiem roku akademickiego w 1946 r. objął tam stanowisko profesora rysunku i malarstwa. Od 1952 roku pełnił funkcję kierownika studium ogólnego tej Uczelni. W 1956 r. został mianowany profesorem zwyczajnym i samodzielnym pracownikiem nauki.

Zmarł 3 stycznia 1957 r. w Łodzi. Pochowany 7 stycznia 1957 r. na Starym Cmentarzu w Łodzi.

Udziały w wystawach[edytuj | edytuj kod]

  • 1907 – Wystawa warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych – Wilno.
  • 1922/23 – Salon doroczny Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych Warszawa (pozycja w Katalogu: 237, 238).
  • 1924 – Salon doroczny Warszawskiego Towarzystwa Artystycznego, Warszawa (pozycja w Katalogu: 89).
  • 1926 – Salon TZSP, Warszawa (Przewodnik TZSO nr 18, poz. 249).
  • 1927 – Salon TZSP Warszawa (Przewodnik TZSP nr 29, poz.285).
  • 1928 – Wystawa „Polskie Morze” Warszawa TZSP (pozycja w Katalogu 66)
  • 1929 – Wystawa sztuki na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu, Poznań (pozycja w Katalogu 1666–68)
  • 1930 – Wystawa morska TZSP w Warszawie (Przewodnik TZSP Nr 53, poz. 237–239)
  • 1931 – Wystawa zbiorowa artysty, Warszawa TZSP (Przewodnik TZSP nr 68, poz. 78–111)
  • 1932/33 – III Salon zimowy Instytutu Propagandy Sztuki, Warszawa (pozycja w Katalogu 124)
  • 1936 – Salon Plastyki Bloku Zawodowych Artystów Plastyków, Warszawa (pozycja w Katalogu 70)
  • 1937 – Wystawa jubileuszowa artysty, Warszawa Instytut propagandy Sztuki (pozycje w Katalogu od 76 do 132)
  • 1938 – X Salon malarstwo, grafika, rzeźba, Warszawa, Instytut Propagandy Sztuki (poz. w Katalogu 144–145)
  • 1946 – Wystawa prac członków ZPAP w Łodzi, Łódź, Instytut Propagandy Sztuki.
  • 1948 – IV doroczna wystawa prac członków ZPAP w Łodzi, Łódź, OPS (poz. w katalogu 104–105).
  • 1955 – Wystawa prac plastyków łódzkich 1945–1955 ,Łódź OPS (poz. w Katalogu 73)

Ponadto brał udział w wystawach zagranicznych Towarzystwa Szerzenia Sztuki Polskiej wśród Obcych m.in. L”Art Polonais, Bukareszt Musee Toma Stelian, 1933 (poz. w Katalogu 107–107).

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

  • 1928 – Nagroda Expressu Porannego
  • 1928 i 1930 – nagroda w konkursach na pejzaż morski
  • 1936 – dyplom za dzieła o tematyce warszawskiej
  • 1938 – nagroda Ministra Poczt i telegrafów
  • 1946 oraz 1948 – nagroda plastyczna miasta Łodzi

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

W 1982 powstał film dokumentalny pt. Adam Rychtarski, w reż. Konstantego Gordona, prezentujący sylwetkę malarza Adama Rychtarskiego[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Adam Rychtarski (03.12.1885–3.01.1957) [online], ancestors.familysearch.org [dostęp 2021-09-25].
  2. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 266–267. [dostęp 2021-09-25].
  3. M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  4. M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410 - Uchwała Rady Państwa z dnia 28 lutego 1955 r. nr 0/350 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  5. Adam Rychtarski (film dokumentalny) [online], FilmPolski [dostęp 2021-09-25] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • T. Dobrowolski, Nowoczesne malarstwo polskie t. III, Wrocław 1964, s. 146.
  • Słownik artystów plastyków Okręgu Warszawskiego ZPAP, Warszawa 1972, s. 182.
  • A. Wojciechowski, Polskie życie artystyczne w latach 1915–1939, Warszawa 1974.