Aleksandyr Rajczew

Aleksandyr Rajczew
Data i miejsce urodzenia	11 kwietnia 1922 ; Łom
Pochodzenie	bułgarskie
Data i miejsce śmierci	28 października 2003 ; Sofia
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	kompozytor
	Odznaczenia

Aleksandyr Rajczew (bułg. Александър Райчев; ur. 11 kwietnia 1922 w Łomie^[1]^[2], zm. 28 października 2003 w Sofii) – bułgarski kompozytor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 1943–1947 studiował kompozycję w konserwatorium w Sofii u Panczo Władigerowa^[1]. W latach 1949–1950 był uczniem Zoltána Kodálya i Jánosa Viskiego (kompozycja) oraz Jánosa Ferencsika (dyrygentura) w akademii muzycznej w Budapeszcie^[1]^[2]. Od 1950 roku był wykładowcą konserwatorium w Sofii, w latach 1970–1978 był rektorem tej uczelni^[2]. Od 1980 do 1990 roku był przewodniczącym związku kompozytorów bułgarskich^[2].

Otrzymał tytuł Ludowego Artysty Bułgarii (1971) i dwukrotnie nagrodę im. Georgi Dimitrowa^[2]. Odznaczony Orderem Stara Płanina I klasy (1997)^[2]. W 1990 roku został wybrany na członka Académie royale des sciences, des lettres et des beaux-arts de Belgique(inne języki)^[2].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Czołowe miejsce w twórczości Rajczewa zajmują dzieła symfoniczne, często mające charakter programowy^[2]. Jego muzyka wyrasta z tradycji neoromantycznej, sięgał jednak także po nowsze techniki kompozytorskie, widoczne w motoryce, polifonizacji faktury i nawiązaniach do muzyki ludowej^[2]. W utworach wokalno-instrumentalnych oraz scenicznych często odwoływał się do tematyki narodowej, w tym dotyczącej walki z okupacją turecką w XIX wieku i antyfaszystowskiego ruchu oporu w czasie II wojny światowej^[2].

Ważniejsze kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych^[1]^[2])

Utwory orkiestrowe

6 symfonii (I „Toj ne umira” na chór i orkiestrę 1949, II „Nowijat Prometej” 1958, III „Ustremi” 1965, IV na orkiestrę smyczkową 1968, V na orkiestrę kameralną 1972, VI 1994)
Koncert fortepianowy (1947)
Sonata-poemat na skrzypce i orkiestrę (1954)
uwertura Swetył den (1966)
uwertura Sijajna zora (1970)
Leninski pokolenija (1970)
moments symphoniques Leipzig 33 (1972)
Koncert na orkiestrę (1979)
Rapsodia bałkańska (1983)
trylogia Misli za majstora na orkiestrę smyczkową (1985)
Uwertura jubileuszowa (1986)
uwertura Lewski (1988)
Melancholijna partita na orkiestrę smyczkową (1992)
Koncert skrzypcowy (1992)

Utwory wokalne

Liturgia prawosławna na chór (1993)

Utwory wokalno-instrumentalne

oratorium Drużba na głosy solowe, chór i orkiestrę (1954)
oratorium Dimitrow e żiw (1954)
oratorium Oktombri 50 (1967)
oratorium-kantata Byłgarija – biała, zelena, czerwena (1977)
Septemwrijski rekwiem na 4 mezzosoprany i orkiestrę (1973)
kantata-ballada Moj mili Lass (1974)
kantata Warna (1979)
Snowidenije za starinnija trakijski grad Kabile na chór i orkiestrę kameralną (1991)

Opery

Most (1964, wyst. Ruse 1965)
opera radiowa Waszeto prisytwije (1969, wyk. Radio Sofia 1969, wyst. Błagojewgrad 1980)
Chan Asparuch (1981, wyst. Ruse 1981)

Musical

Sławejyt na Orchideja (1961, wyst. Sofia 1962)

Balety

Chajduszka pesen (1952, wyst. Sofia 1953)
Izworot na bełonogata (1978, wyst. Sofia 1978)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2908. ISBN 0-02-865530-3.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 8. Część biograficzna pe–r. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 292–293. ISBN 978-83-224-0837-7.

[baker-1] Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2908. ISBN 0-02-865530-3.

[encmuz-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 8. Część biograficzna pe–r. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 292–293. ISBN 978-83-224-0837-7.

[1]

[2]