Przejdź do zawartości

Amfiteatr w Al-Dżamm

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Amfiteatr w Al-Dżamm
Amphithéâtre d'El Jem[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Tunezja

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

IV, VI

Numer ref.

38

Region[b]

Afryka

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1979
na 3. sesji

Położenie na mapie Tunezji
Mapa konturowa Tunezji, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Amfiteatr w Al-DżammAmphithéâtre d'El Jem”
Ziemia35°17′47,26″N 10°42′24,73″E/35,296460 10,706870

Amfiteatr w Al-Dżammamfiteatr znajdujący się w Al-Dżamm, we wschodniej Tunezji. Trzeci pod względem wielkości amfiteatr na świecie, po Koloseum w Rzymie.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Amfiteatr zbudowany został w latach 230-238 n.e., a jego pomysłodawcą najprawdopodobniej był cesarz Gordian I. Jest on najbardziej spektakularną rzymską budowlą w Afryce Północnej. Zachował się w lepszym stanie niż rzymskie Koloseum. Powierzchnia tego zabytku ma kształt elipsy o obwodzie 427 m, długości 149 m i szerokości 124 m, widownia zaś wznosi się do 36 m. W szczytowym okresie mieściło się w nim 30-35 tys. widzów. W przeciwieństwie do większości tego rodzaju obiektów, budowanych w pobliżu wzniesienia lub bezpośrednio wkomponowanych we wzgórze, amfiteatr leży na otwartej przestrzeni. Znajduje się on w bardzo dobrym stanie. Tunezyjski monument zaliczany jest do najlepiej zachowanych amfiteatrów na terytorium rzymskiego imperium[1].

Budulec sprowadzano z oddalonych o 30 km kamieniołomów w Sulectum (dzisiejsza Salakta) na wybrzeżu, a wodę doprowadzono podziemnym akweduktem ze wzgórz położonych 15 km na północny zachód od miasta.

Amfiteatr był wiele razy wykorzystywany do celów obronnych. W jego murach pod koniec VII w. broniła się przed Arabami księżniczka berberyjska Al-Kahina.

W XVII w. wojska Mohammeda Beja wysadziły zachodnią część jego muru, aby rozgromić miejscowe plemiona. Wyrwa została poszerzona podczas kolejnej rebelii w 1850 r.

Zabytek ten został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO w 1979.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Skarby ludzkości : zabytki kultury i dzieła przyrody pod ochroną UNESCO. Warszawa: Muza, 2006. ISBN 83-7079-776-8.