Arasari obrożny
| Pteroglossus torquatus[1] | |||
| (Gmelin, 1788) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
arasari obrożny | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Arasari obrożny[3] (Pteroglossus torquatus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny tukanowatych (Ramphastidae), występujący w Ameryce Centralnej i Południowej od południowego Meksyku po Kolumbię i Wenezuelę (w szerszym ujęciu systematycznym dalej na południe po Ekwador).
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Ptak o masie ok. 230 g i długości ciała ok. 40 cm. Pióra na grzbiecie czarne, połyskujące na zielono. Pierś i szyja białawe, nasada ogona czerwona. Dziób biało-czerwono-czarny, na jego końcu znajdują się przypominające zęby wyrostki. Oczy żółte, skóra wokół nich czerwona. Samice można odróżnić od samców po mniejszym dziobie.
Tryb życia[edytuj | edytuj kod]
Arasari obrożne żyją w lasach, w stadach składających się z 6–15 osobników. Są wszystkożerne – żywią się owocami, orzechami, owadami, a także jajami i pisklętami innych ptaków. Udomowione osobniki chętnie jedzą karmę dla psów.
Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]
Arasari obrożne są monogamiczne, łączą się w pary na całe życie. Rozmnażają się raz w roku, od stycznia do maja. Samica składa w dziupli drzewa ok. 3 jaj, z których po ok. 16 dniach wykluwają się nagie i ślepe pisklęta. Młodymi zazwyczaj opiekuje się 5–6 ptaków – rodzice oraz potomstwo z poprzedniego miotu. Po sześciu tygodniach pisklęta wychodzą z gniazda, ale są jeszcze przez pewien czas karmione przez rodziców. Nie wiadomo, kiedy arasari obrożne uzyskują dojrzałość płciową, przypuszcza się, że tak jak u spokrewnionych z nimi gatunków dzieje się to w wieku 3–4 lat. Ptaki te mogą żyć 20 lat.
Podgatunki i zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Obecnie zwykle wyróżnia się 3 podgatunki P. torquatus[4][5]:
- P. t. torquatus (Gmelin, 1788) – środkowo-wschodni Meksyk do północno-zachodniej Kolumbii
- P. t. erythrozonus Ridgway, 1912 – południowo-wschodni Meksyk, Belize i północna Gwatemala
- P. t. nuchalis Cabanis, 1862 – północno-wschodnia Kolumbia i północna Wenezuela
Część systematyków[3] nadal wlicza do tego gatunku 3 kolejne taksony przez innych podnoszone obecnie do rangi gatunku[4][5]:
- P. (t.) frantzii Cabanis, 1861 – arasari płomienny – Kostaryka i Panama
- P. (t.) sanguineus Gould, 1854 – arasari pręgodzioby – zachodnia Kolumbia i północno-zachodni Ekwador
- P. (t.) erythropygius Gould, 1843 – arasari ekwadorski – zachodni Ekwador
Status i zagrożenia[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje arasari obrożnego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na niszczenie siedlisk i polowania[2]. Ptaki te są pospolite lub dość pospolite na terenach swojego występowania. Największymi naturalnymi wrogami, zwłaszcza dla młodych, są ptaki z rodzaju Micrastur oraz białostrząb duży.
Trzy sporne taksony (P. (t.) frantzii, P. (t.) sanguineus i P. (t.) erythropygius) IUCN traktuje jako osobne gatunki, zalicza je do kategorii najmniejszej troski (LC), a trend liczebności ich populacji uznaje za spadkowy[6][7][8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Pteroglossus torquatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Pteroglossus torquatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Ramphastinae Vigors, 1825 - tukany (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-06].
- ↑ a b Short, L.L. & Kirwan, G.M.: Collared Araçari (Pteroglossus torquatus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-11)].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-08-08]. (ang.).
- ↑ Pteroglossus frantzii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2021-08-08] (ang.).
- ↑ Pteroglossus sanguineus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2021-08-08] (ang.).
- ↑ Pteroglossus erythropygius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2021-08-08] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Pteroglossus torquatus. Animal Diversity Web. [dostęp 2010-01-24]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i materiały multimedialne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Zdjęcia i materiały multimedialne – arasari płomienny P. (t.) frantzii. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).