Błotniak czarnogłowy
| Circus melanoleucos[1] | |||
| (Pennant, 1769) | |||
 Samiec | |||
.jpg) Samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
błotniak czarnogłowy | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Błotniak czarnogłowy (Circus melanoleucos) – gatunek średniej wielkości wędrownego ptaka z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Wędrowny; gniazduje we wschodniej, a zimuje w południowej i południowo-wschodniej Azji. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Po raz pierwszy gatunek opisał Thomas Pennant w 1769 na podstawie holotypu ze Sri Lanki. Nadał mu nazwę Falco melanoleucos[3]. Obecnie (2020) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza błotniaka czarnogłowego w rodzaju Circus[4]. Jest to gatunek monotypowy[4][3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała wynosi 43–50 cm; rozpiętość skrzydeł 110–125 cm; masa ciała samca 254–325 g, masa ciała samicy 390–455 g[3]. Samiec charakterystyczny; czarna głowa i pierś kontrastują z białym spodem ciała. Wierzch ciała czarny, podobnie jak pokrywy skrzydłowe średnie i lotki I rzędu wyróżniające się na tle szarej pozostałej części skrzydła. Krawędź skrzydła biała. Samica przypomina samicę błotniaka stepowego (C. macrourus) i łąkowego (C. pygargus), jednak spód skrzydła jest jaśniejszy, z węższymi paskami na lotkach, rzadszym paskowaniem na pokrywach podskrzydłowych i bardziej szarymi lotkami, a także cechuje się bardziej szarym ogonem z węższymi paskami[5].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Błotniaki czarnogłowe gniazdują na obszarze od południowej Syberii (Zabajkale) i wschodniej Mongolii na wschód po okolice Amuru i północno-wschodnie Chiny. Odnotowano również lęgi w północnej Mjanmie i północno-wschodnich Indiach (Asam). Zimowiska ciągną się od Indii i Sri Lanki po południowe Chiny, Borneo i Filipiny[3].
Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Na terenach lęgowych błotniaki czarnogłowe zamieszkują suche stepy, doliny rzeczne, łąki, bagna, niecki jezior, mokradła na wybrzeżach, pola ryżowe i trzcinowiska. Żywią się niewielkimi gryzoniami, płazami, małymi ptakami i ich pisklętami. Podobnie jak inne błotniaki, zdobyczy szukają latając nisko ponad ziemią lub siedząc na ziemi[6].
Lęgi[edytuj | edytuj kod]
Na Syberii okres składania jaj przypada na maj, w północnej Mjanmie najprawdopodobniej na kwiecień[3], w Rosji, poza Syberią, na koniec maja[6]. Gniazdo umieszczone jest na ziemi, w wysokich trawach, trzcinach albo szuwarach, niekiedy na krzewach[3]. Zniesienie liczy 3–6 jaj o białej skorupce[6].
Status[edytuj | edytuj kod]
IUCN uznaje błotniaka czarnogłowego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988[7]. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Circus melanoleucos, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Circus melanoleucos, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d e f Orta, J., Boesman, P. & Marks, J.S.: Pied Harrier (Circus melanoleucos). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2017. [dostęp 2017-03-17].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-11]. (ang.).
- ↑ Richard Grimmett, Carol Inskipp, Tim Inskipp: Birds of the Indian Subcontinent: India, Pakistan, Sri Lanka, Nepal, Bhutan, Bangladesh and the Maldives. Bloomsbury Publishing, 2016, s. 114.
- ↑ a b c Deshmukh, Ajit; Naoroji, Rishad K.; Saharudin, Muhd Hakim & Scott, Don: Pied Harrier Circus melanoleucus. Global Raptor Information Network, 2 grudnia 2012. [dostęp 2017-03-17].
- ↑ Pied Harrier Circus melanoleucos. BirdLife International. [dostęp 2017-03-17].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).