Bobroszczurzyk papuaski

Bobroszczurzyk papuaski
	Parahydromys asper
	(O. Thomas, 1906)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	myszowate
Podrodzina	myszy
Plemię	Hydromyini
Rodzaj	Parahydromys; Poche, 1906
Gatunek	bobroszczurzyk papuaski
Synonimy
	Rodzaju: Limnomys O. Thomas, 1906; Drosomys O. Thomas, 1906; Gatunku: Limnomys asper O. Thomas, 1906;
	Rodzaju: Limnomys O. Thomas, 1906; Drosomys O. Thomas, 1906; Gatunku: Limnomys asper O. Thomas, 1906;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies

Bobroszczurzyk papuaski^[7] (Parahydromys asper) – gatunek ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący endemicznie na Nowej Gwinei^[6]^[8].

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1906 roku brytyjski zoolog Oldfield Thomas nadając mu nazwę Limnomys asper^[5]. Holotyp pochodził z Mount Gayata, na wysokości 2000-4000 ft (610–1219 m), w Richardson Range, w Prowincji Centralnej, w Papui-Nowej Gwinei^[8]. Jedyny przedstawiciel rodzaju bobroszczurzyk^[7] który opisał w 1906 roku austriacki przyrodnik Franz Poche^[2].

Parahydromys tworzy klad z Hydromys, Leptomys, Xeromys i Pseudohydromys, będąc taksonem siostrzanym Hydromys^[9]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy^[9].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Limnomys: gr. λιμνη limnē „bagno”^[10]; μυς mus, μυος muos „mysz”^[11]. Młodszy homonim Limnomys Mearns, 1905 (Muridae).
Parahydromys: gr. παρα para „blisko, obok”^[12]; rodzaj Hydromys É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1804 (bobroszczur). Nowa nazwa dla Limnomys O. Thomas, 1906.
Drosomys: gr. δροσος drosos „rosa”^[13]; μυς mus, μυος muos „mysz”^[11]. Nowa nazwa dla Limnomys O. Thomas, 1906.
asper: łac. asper „szorstki”^[14].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Bobroszczurzyk papuaski występuje w północnych i środkowych góry Nowej Gwinei i na półwyspach Ptasia Głowa i Huon^[9].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 210– mm, długość ogona 234–275 mm, długość ucha 10,5–15 mm, długość tylnej stopy 48,8–55 mm; masa ciała 490–590 g^[15].

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Żyje w wyżynnej środkowej części wyspy, na wysokościach od 500 do 2200 m n.p.m., niepotwierdzone doniesienia sugerują jego obecność także na mniejszych wysokościach. Okazy były chwytane na brzegach strumieni, w lasach i w wiejskich ogródkach. Jest nieczęsto spotykany w obszarach przekształconych ludzką działalnością^[6].

Gryzonie te żyją w pobliżu słodkiej wody^[6], ale w odróżnieniu od bobroszczurów (Hydromys) nie są ziemnowodne^[8]. Kopią nory na brzegach strumieni i pod skałami. Samice rodzą w miocie dwa młode^[6].

Populacja[edytuj | edytuj kod]

Bobroszczurzyk papuaski jest spotykany na dużym obszarze. Chociaż nie wiadomo, jaki jest trend zmian jego liczebności, nie są znane znaczące zagrożenia dla tego gatunku. Prawdopodobnie występuje w obszarach chronionych (część obszaru jego występowania obejmuje Park Narodowy Lorentz). Bobroszczurzyk papuaski jest przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody uznawany za gatunek najmniejszej troski^[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Parahydromys asper, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b F. Poche. Zur Nomenclatur der Muriden. „Zoologischer Anzeiger”. 30, s. 326, 1906. (niem.).
↑ Thomas 1906 ↓, s. 325.
↑ O. Thomas. Note on Limnomys. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 19, s. 199, 1906. (ang.).
↑ ^a ^b Thomas 1906 ↓, s. 326.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f K.K. Aplin K.K., Parahydromys asper, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2016-2.RLTS.T16114A22460300.en [dostęp 2022-02-27] (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 280. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Parahydromys asper. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-02-27].
↑ ^a ^b ^c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 498. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 124.
↑ ^a ^b Jaeger 1944 ↓, s. 141.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 161.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 76.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 24.
↑ Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 702. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

O. Thomas. New mammals from the Australian region. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh series. 17, s. 324–332, 1906. (ang.).
Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256, OCLC 637083062 (ang.).

[itis-1] Parahydromys asper, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Poche-2] F. Poche. Zur Nomenclatur der Muriden. „Zoologischer Anzeiger”. 30, s. 326, 1906. (niem.).

[CITEREFThomas1906[https://www.biodiversitylibrary.org/page/19245543_325]-3] Thomas 1906 ↓, s. 325.

[Thomas-4] O. Thomas. Note on Limnomys. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 19, s. 199, 1906. (ang.).

[CITEREFThomas1906[https://www.biodiversitylibrary.org/page/19245544_326]-5] Thomas 1906 ↓, s. 326.

[iucn-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f K.K. Aplin K.K., Parahydromys asper, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2016-2.RLTS.T16114A22460300.en [dostęp 2022-02-27] (ang.).

[miiz-7] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 280. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[MSW3-8] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Parahydromys asper. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-02-27].

[Burgin&inni-9] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 498. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=154_124]-10] Jaeger 1944 ↓, s. 124.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=171_141]-11] Jaeger 1944 ↓, s. 141.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=191_161]-12] Jaeger 1944 ↓, s. 161.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=106_76]-13] Jaeger 1944 ↓, s. 76.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=54_24]-14] Jaeger 1944 ↓, s. 24.

[Denys&inni-15] Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 702. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]