Božidar Petrović

Božidar Petrović

Бошко Петровић

Boško
Fernando García

5–7 zwycięstw
porucznik lotnictwa
Data i miejsce urodzenia	7 kwietnia 1911 Bela Palanka
Data i miejsce śmierci	12 lipca 1937 Villanueva de la Cañada
Przebieg służby
Lata służby	1936–1937
Siły zbrojne	wojska lotnicze Królestwa Jugosławii Siły Powietrzne Republiki Hiszpańskiej Brygady Międzynarodowe
Jednostki	1 Eskadra Sił Powietrznych Republiki Hiszpańskiej, 2 Eskadra Sił Powietrznych Republiki Hiszpańskiej
Główne wojny i bitwy	hiszpańska wojna domowa: bitwa o Madryt bitwa pod Brunete †
Odznaczenia

Božidar Petrović

Pozycja	obrońca, prawoskrzydłowy
Kariera juniorska
Lata Klub BASK Belgrad BUSK Belgrad Javor Ivanjica
Kariera seniorska
Lata Klub Wyst. Gole 1932–1934 FK Vojvodina 1934 SK Jugoslavija 1935–1936 BSK Belgrad
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole 1934 Jugosławia 1 (0)

Božidar „Boško” Petrović (serb. Бошко Петровић), ps. „Fernando García” (ur. 7 kwietnia 1911 w okolicach Belej Palanki, ówczesne Królestwo Serbii, zm. 12 lipca 1937 w Villanueva de la Cañada w Hiszpanii) – jugosłowiański piłkarz pochodzenia serbskiego, reprezentant Jugosławii, pilot wojskowy i cywilny. Uczestnik hiszpańskiej wojny domowej, ochotnik Brygad Międzynarodowych, żołnierz 1. Eskadry lotniczych wojsk republikańskich w stopniu porucznika.

Życiorys

Studia i kariera piłkarska

Božidar Petrović urodził się w 1911 roku w okolicach Belej Palanki w rodzinie policjanta (odbywał służbę przy granicy z Bułgarią) i krawcowej z Ivanjicy. Po I wojnie światowej ojca przeniesiono do Belgradu, gdzie po ukończeniu szkoły średniej Petrović rozpoczął studia prawnicze na uniwersytecie. W trakcie nauki na uniwersytecie nielegalnie wstąpił do zakazanej wówczas prawem Komunistycznej Partii Jugosławii (KPJ), protoplasty Związku Komunistów Jugosławii.

Jeszcze przed studiami rozpoczął również karierę piłkarską, występując w zespołach juniorskich dwóch klubów ze stolicy ówczesnego Królestwa Jugosławii – BASK i BUSK, oraz w Javorze Ivanjica. W 1932 zadebiutował w seniorskiej drużynie Vojvodiny Nowy Sad, a od 1934 ponownie grał dla zespołów z Belgradu: w roku 1934 w SK Jugoslavija, a w latach 1935 i 1936 w BSK Belgrad (dzisiaj OFK). Jako zawodnik SK Jugoslavija został powołany do reprezentacji Jugosławii. Swój jedyny mecz w kadrze rozegrał 16 grudnia 1934 przeciwko Francji, schodząc z boiska w 38. minucie z powodu kontuzji, zmieniony przez Zvonko Jazbeca.

Kariera wojskowa

Po ukończeniu studiów Petrović wstąpił do wojska lotniczego królestwa Jugosławii. Rozpoczął naukę jako kadet w klasie numer 16 w szkole pilotów 1. Pułku Lotniczego w Nowym Sadzie. Po ukończeniu szkolenia w 1936 kontynuował karierę piłkarską, jednak po tournée BSK Belgrad w Paryżu pozostał we Francji, odbywając szkolenia lotnicze na samolotach cywilnych i wojskowych, takich jak Avia BH-33 i Hawker Fury.

Wojna domowa w Hiszpanii

Po wybuchu hiszpańskiej wojny domowej zgłosił się jako ochotnik do republikańskich wojsk lotniczych. Do Hiszpanii przedostał się w 25 grudnia 1936 razem ze swoim przyjacielem Sretenem Dudiciem. Użył fałszywego hiszpańskiego paszportu na nazwisko Fernando García, otrzymanego wcześniej z pomocą jugosłowiańskiego podziemia komunistycznego.

Obaj zostali wysłani do szkoły pilotów w Albacete, gdzie przez 26 dni przeszli przyspieszone szkolenie. Następnie wcielono ich do oddziału Brygad Międzynarodowych wspieranego, a później dowodzonego przez André Malraux. Za sterami Breguetów 19 Dudić i Petrović brali udział w obronie przybrzeżnej bazy lotniczej w Manises pod Walencją (obecnie port lotniczy Walencja), gdzie 14 lutego 1937 Dudić zginął, a Petrović został ranny.

Po krótkim pobycie w szpitalu, w marcu 1937 Petrović został przydzielony do 12. Oddziału 2. Eskadry, dysponującej nowoczesnymi wówczas radzieckimi Tupolewami SB-2, używanymi do misji o różnym charakterze. W tej jednostce zgłosił się jako ochotnik do pilotowania myśliwców, więc skierowano go na powtórne szkolenie do El Carmolí w Cartagenie, gdzie pilotował Polikarpowy I-15 (model nazywany chato – z hiszp. „płaskonosy”) do maja 1937. Po szkoleniu wcielono go do 1. Eskadry myśliwców pod dowództwem kpt. Iwana Jeremienki razem z grupą pilotów radzieckich, wśród których było także dwóch ochotników z Austrii i dwóch ze Stanów Zjednoczonych.

2 czerwca 1937 Petrović trafił na front. W trakcie obrony Madrytu przez wojska republikańskie nad pasmem Sierra de Guadarrama po raz pierwszy zestrzelił frankistowskiego Fiata CR.32. W lipcu eskadra rozpoczęła operację w rejonie Campo Soto nieopodal Algete, będącą częścią bitwy pod Brunete.

6 lipca Petrović i Jeremienko zestrzelili niemieckiego Dorniera Do 17, a następnie tego samego dnia Petrović potwierdził zestrzelenie kolejnego Fiata CR.32 nad Brunete.

7 lipca Petrović zestrzelił kolejnego Fiata C.R.32, a następnego dnia Messerschmitta Bf 109 w parze z dowódcą Jewgienijem S. Ptuchinem. Obok Franka G. Tinkera, Petrović jest uważany za pierwszego pilota w historii, który zestrzelił ten model samolotu. 9 lipca przypisał sobie zestrzelenie Fiata C.R.32 w tym samym obszarze.

Śmierć

Rankiem 12 lipca razem z innym pilotem Petrović zaliczył kolejne zestrzelenie, tym razem Heinkela He 111. Po południu tego samego dnia wywiązała się powietrzna potyczka, w czasie której Petrović zestrzelił Fiata C.R.32 i osłaniając kapitana Jeremienkę został zestrzelony przez innego C.R.32 (prawdopodobnie pilotowanego przez Miguela Garcíę Pardo) i zginął w rozbitym samolocie. Źródła pośrednie wskazują na fakt, że eksplozja zestrzelonego wcześniej C.R.32 poważnie uszkodziła samolot Petrovicia.

Tego samego dnia do bazy w Algete przybył jego brat, „Dobre” Petrović. Po otrzymaniu informacji o śmierci brata zdecydował się zająć jego miejsce w eskadrze lotniczej. Po odbyciu szkolenia w Cartagenie został wcielony do 1 Eskadry pod dowództwem Anatolija Serowa i Jewgienija Antonowa, która brał udział m.in. w działaniach na froncie aragońskim.

W momencie śmierci Boško Petrović posiadał stopień porucznika z potwierdzonymi pięcioma zestrzeleniami (nieoficjalnie zestrzelił siedem samolotów). Jego szczątki prawdopodobnie spoczywają w zbiorowym grobie w Brunete.

23 maja 1959 jugosłowiańska federacja piłkarska umieściła pamiątkową tablicę z nazwiskiem Petrovicia na stadionie Partizana Belgrad. Imieniem Boško Petrovicia są nazwane ulice w Belgradzie, Nowym Sadzie i Ivanjicy.