Przejdź do zawartości

Bronisław Naczas

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bronisław Naczas
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 lipca 1920
Lwów

Data i miejsce śmierci

4 sierpnia 1984
Sanok

Miejsce spoczynku

Cmentarz Centralny w Sanoku

Zawód, zajęcie

artysta

Narodowość

polska

Multimedia w Wikimedia Commons

Bronisław Tadeusz Naczas (ur. 16 lipca 1920 we Lwowie, zm. 4 sierpnia 1984 w Sanoku) – polski artysta malarz, rysownik, plastyk.

Nagrobek Bronisława i Janiny Naczasów w Sanoku

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Bronisław Tadeusz Naczas urodził się 16 lipca 1920 we Lwowie[1][2][3][4][5]. Był synem Piotra (1883-1940, urzędnik PKP[6][7]) i Marii z domu Dąbrowskiej (1891-1990[8])[1]. Przed 1939 przez kilka miesięcy zamieszkiwał w Sanoku[9][3]. Swoje rysunki tworzył już podczas II wojny światowej w trakcie okupacji niemieckiej, sprzedając je celem własnego utrzymania[9]. W 1945 jego prace znalazły się na pierwszej powojennej wystawie wspólnej sanockich artystów, zorganizowanej przez tamtejsze muzeum[10]. Po wojnie ukończył studia na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie[9] w 1950[4][a]. Po studiach krótkotrwale był zatrudniony jako wychowawca w schronisku dla nieletnich w Krzeszowicach[9]. Następnie powrócił do Sanoka, otrzymując posadę plastyka w tamtejszej Sanockiej Fabryce Wagonów „Sanowag”[9].

Specjalizował się w rysunku[11], malarstwie, monotypii, grafice, linorycie, gipsorycie[9][2][4][3]. Zajmował się także rękodziełem artystycznym, prowadząc pracownię w tym zakresie[2]. W malarstwie wykonywał portrety (np. Teresy i Jana Sudołów[12]), akty, pejzaże[13]. W 1955 wykonał kopię Obrazu Matki Bożej Pocieszenia z kościoła Franciszkanów w Sanoku[14], ponadto namalował na płótnie fragment oryginału tego obrazu, wykorzystany po 1967 do stworzenia jego kopii wraz ze srebrną sukienką[15]. W 1971 namalował obraz beatyfikowanego wówczas św. Maksymiliana Marii Kolbego, umieszczony na ołtarzu w lewej nawie tegoż kościoła[16][17]. Zajmował się renowacją rzeźby Atlasa, istniejącej na fasadzie kamienicy przy ul. Kazimierza Wielkiego 6 w Sanoku, odnawiononej w 1974[18]. Od czasów studenckich tworzył obrazy w celach zarobkowych, traktując malarstwo jako źródło zarobku[19][9][2]. W Muzeum Historycznym w Sanoku zostały zgromadzone zachowane prace Bronisława Naczasa[9][20]. Ponadto jego dzieła trafiły do Muzeum Sakralnego ks. Markowicza w Krakowie[9][4].

W 1964 otrzymał nagrodę za twórczość plastyczną, przyznaną przez Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Sanoku[21].

Bronisław Naczas od ok. 1960 przebywał na rencie wskutek pogarszającego się stanu wzroku[9]. Zmarł 4 sierpnia 1984 w Sanoku[2][5]. Został pochowany na Cmentarzu Centralnym w Sanoku[5].

Jego żoną od 1943 była pochodząca z Sanoka Janina z domu Borczyk[1] (1925-2001[22].), z którą miał pięcioro dzieci[9], w tym syna Wojciecha (ukończył studia na Wydziale Architektury krakowskiej ASP), córkę Jolantę[3]. Bliskim znajomym B. Naczasa był inny artysta związany z Sanokiem Marian Kruczek[23].

Związany z Sanokiem poeta Jan Szelc napisał wiersz pt. Akt kobiecy Bronisława Naczasa, wydany w tomiku poezji pt. Odmawiam góry[24].

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Według Jerzego Wojtowicza Naczas studiował na ASP do 1947 do 1949. Jerzy Wojtowicz. Bronek. „Tygodnik Sanocki”. Nr 22 (551), s. 6, 31 maja 2002. . Według F. Oberca Naczas studiów nie ukończył. Franciszek Oberc. Motyw Sanu w twórczości sanockich artystów. Bronisław Naczas. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Tom 2: San, rzeka ziemi sanockiej, s. 153, 2002. Archiwum Ziemi Sanockiej. ISSN 1731-870X.  Urząd Miasta Sanoka wskazał rok ukończenia studiów w 1950. Sanoccy artyści. Bronisław Naczas. sanok.pl. [dostęp 2017-03-16].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Księga wtóropisów aktów małżeńskich za lata 1936-1945. T. „K”. Cz. II. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 586.
  2. ↑ a b c d e Franciszek Oberc. Motyw Sanu w twórczości sanockich artystów. Bronisław Naczas. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Tom 2: San, rzeka ziemi sanockiej, s. 153-154, 2002. Archiwum Ziemi Sanockiej. ISSN 1731-870X. 
  3. ↑ a b c d Jerzy Wojtowicz. Bronek. „Tygodnik Sanocki”. Nr 22 (551), s. 5, 31 maja 2002. 
  4. ↑ a b c d Sanoccy artyści. Bronisław Naczas. sanok.pl. [dostęp 2017-03-16].
  5. ↑ a b c Bronisław Naczas. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2021-07-18].
  6. ↑ Księga zmarłych i pochowanych w Sanoku na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki od 1926 do 1956 r.. Sanok. s. 81 (poz. 1185).
  7. ↑ Piotr Naczas. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2021-07-18].
  8. ↑ Maria Naczas. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2021-07-18].
  9. ↑ a b c d e f g h i j k Andrzej Sanocki. Twórcy z Podkarpacia. Zaułek. „Podkarpacie”. Nr 19, s. 11, 7 maja 1981. 
  10. ↑ Józef Ząbkiewicz: W latach powojennych. Życie kulturalne. Muzeum Historyczne. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 911. ISBN 83-86077-57-3.
  11. ↑ To warto obejrzeć. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 18 (309), s. 6, 20-30 czerwca 1984. 
  12. ↑ Rober Mroczka: Rodem z Lipnicy. Lipnicki ród Sudołów. W: Kapłan wielkiej odwagi. Jubileusz 60-lecia kapłaństwa księdza prałata Adama Sudoła. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2004, s. 50. ISBN 83-919305-6-4.
  13. ↑ Sztuka sanockich artystów. muzeum.sanok.pl. [dostęp 2015-09-27].
  14. ↑ Zabytki w kościele OO. Franciszkanów w Sanoku. W: Otton Szmyd: Jubileusz 600-lecia OO. Franciszkanów w Sanoku. Sanok: Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego i Matki Bożej Pocieszenia w Sanoku, 1976.
  15. ↑ Zabytki w kościele OO. Franciszkanów w Sanoku. W: Otton Szmyd: Jubileusz 600-lecia OO. Franciszkanów w Sanoku. Sanok: Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego i Matki Bożej Pocieszenia w Sanoku, 1978, s. 44-44a.
  16. ↑ Zabytki w kościele OO. Franciszkanów w Sanoku. W: Otton Szmyd: Jubileusz 600-lecia OO. Franciszkanów w Sanoku. Sanok: Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego i Matki Bożej Pocieszenia w Sanoku, 1978, s. 17.
  17. ↑ Uroczystości ku czci błogosławionego o. Maksymiliana Marii Kolbego w kościele OO. Franciszkanów w Sanoku. W: Otton Szmyd: Jubileusz 600-lecia OO. Franciszkanów w Sanoku. Sanok: Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego i Matki Bożej Pocieszenia w Sanoku, 1978, s. 1.
  18. ↑ Zabytki regionu. „Podkarpacie”. Nr 4, s. 13, 26 stycznia 1984. 
  19. ↑ Wiesław Banach, Jarosław Mikołaj Skoczeń: Beksiński dzień po dniu kończącego się życia. Dzienniki Rozmowy. Z Wiesławem Banacha rozmawia Jarosław Mikołaj Skoczeń. Mawit Druk, 2016-10-25, s. 19. ISBN 978-83-61443-11-7.
  20. ↑ Józef Ząbkiewicz: W latach powojennych. Życie kulturalne. Muzeum Historyczne. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 915. ISBN 83-86077-57-3.
  21. ↑ Władysław Stachowicz. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950-1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 198, 2002. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  22. ↑ Janina Naczas. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2021-07-18].
  23. ↑ Romuald Biskupski. Marian Kruczek – artysta sercem z Sanokiem związany. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 8-9 (299-300), s. 14, 20-31 marca 1984. 
  24. ↑ Jan Szelc: Odmawiam góry. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sanoku, 2004, s. 36. ISBN 83-919470-7-6.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bronisław_Naczas&oldid=72768860”