Jan Szelc

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Szelc
Ilustracja
Fotografia nagrobna Jana Szelca
Data i miejsce urodzenia

28 kwietnia 1935
Krościenko Wyżne

Data i miejsce śmierci

4 grudnia 2008
Sanok

Faksymile
Nagrody

Nagroda Miasta Sanoka (1999)

Jan Szelc (ur. 28 kwietnia 1935 w Krościenku Wyżnym, zm. 4 grudnia 2008 w Sanoku) – polski poeta, nauczyciel.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 28 kwietnia 1935 w Krościenku Wyżnym, gdzie wychowywał się. Ukończył Liceum Pedagogiczne w Krośnie. Zawodowo pracował jako nauczyciel w Bieszczadach, najpierw w Woli Matiaszowej, później przez okres 22 lat w Olszanicy. Następnie osiadł w Sanoku. Jako nauczyciel pracował także w Lesku. W 1979 został absolwentem studiów na kierunku pedagogicznym w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie na podstawie pracy magisterskiej z 1978 pt. Odbudowa szkolnictwa w Bieszczadach w latach 1944–1950[1]. W 1983 odszedł na przedwczesną emeryturę.

Jako poeta debiutował w 1967 na łamach tygodnika „Kamena”. W latach 70. był członkiem Korespondencyjnego Klubu Młodych Pisarzy „Gwoźnica”[2]. W swojej twórczości inspirował się Bieszczadami[3]. Zyskał przydomek bieszczadzkiego barda[4][5][6]. Publikował w czasopismach na Podkarpaciu (m.in. na łamach almanachu Klubu Literackiego „Połoniny”[7]). Poeta był laureatem nagród i wyróżnień za swoją twórczość poetycką. Został członkiem Stowarzyszenia Kulturalnego „Dębina” w Krościenku Wyżnym. W połowie 2002 wybrany członkiem zarządu Stowarzyszenia „Korporacja Literacka” w Sanoku[8].

Nagrobek Jana Szelca

Zmarł 4 grudnia 2008. Jego pogrzeb odbył się 10 grudnia 2008[9]. Został pochowany na Cmentarzu Południowym w Sanoku. Miał córkę Renatę[10].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Tomiki poezji
  • Stoję przed sobą (1982)
  • Gwiazda Małej Rawki / Święte Buki (1993, Sanok)
  • Sine Wiry. Wiersze bieszczadzkie (1995, Wojskowa Galeria Malarstwa, Rzeszów)
  • Mycykowy Dział. Wiersze bieszczadzkie (1998, Sanok, ISBN 83-905046-9-3)
  • Próg domu (2000, Sanok)
  • Liputowa droga (2004, Stowarzyszenie Kulturalne „Dębina”, Krościenko Wyżne, ISBN 83-89123-85-1)
  • Odmawiam góry (2004, Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sanoku, Sanok, ISBN 83-919470-7-6)
  • Łzą żywiczną zalakowane (2008, Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, Sanok, ISBN 978-83-60822-42-5)
Inne
  • Między pracą a przygodą (1992, wspomnienia)[11]

Wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

  • Wpis do „Księgi zasłużonych dla miasta Krosna” (1977)[12].
  • I nagroda w konkursie „Ziemia rodzinna Grzegorza z Sanoka w literaturze”, w dziedzinie poezji – godło „Kras” za zestaw wierszy pt. Księżyc nad Bieszczadami (1986)[13][14].
  • Laureat IV edycji konkursu „Ziemia rodzinna Grzegorza z Sanoka w literaturze”, w dziedzinie poezji za zestaw wierszy opublikowanych w tomiku Mycykowy Dział (1997)[15]
  • Nagroda Miasta Sanoka w dziedzinie literatury za rok 1999 (za osiągnięcia w dziedzinie literatury, za całokształt działalności kulturalnej)[16][17][18].
  • Srebrna odznaka „Dębiny” (2001)[19].
  • Decyzją oddziału PTTK w Lesku edycja XVII Rajdu Śladami Sławnych Piór została zadedykowana Janowi Szelcowi.
  • Odznaka „Zasłużony Działacz TPD” (2009, pośmiertnie)[20]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

19 stycznia 2009 zostało zorganizowane w Sanoku spotkanie zatytułowane „Jan Szelc i przyjaciele – wieczór wspomnień”[21][22]. W upamiętnieniu poety dąb będący pomnikiem przyrody w rodzinnym Krościenku Wyżnym uchwałą rady gminy Krościenko Wyżne z 28 kwietnia 2009 został nazwany „Jan”[23][24][25]. 25 stycznia 2011 zorganizowano w Galerii Zdzisława Pękalskiego w Hoczwi zorganizowano program poetycki w wykonaniu harcerzy, a przygotowany przez hm. Krystynę Chowaniec[26]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Bibliografia. orelec.pl. [dostęp 2016-07-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-27)].
  2. Wspomnienie. „Nasz Dom Rzeszów”, s. 1, nr 28 z kwietnia 2010. 
  3. Sokole. bieszczady.net.pl. [dostęp 2016-07-31].
  4. Janowi Szelcowi – przyjaciele. debina.webd.pl. [dostęp 2016-07-31].
  5. Tadeusz Szewczyk. Wstęp. „Bieszczad”. 6, 1999. 
  6. Publikacje Oficyny Wydawniczej MBP. biblioteka.sanok.pl. [dostęp 2016-07-31].
  7. II Almanach Klubu Literackiego „Połoniny”. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 6, nr 20 (455) z 10–20 lipca 1988. 
  8. Joanna Kozimor. Nowe władze Korporacji. „Tygodnik Sanocki”. Nr 27 (556), s. 2, 5 lipca 2002. 
  9. Dziś pogrzeb poety Jana Szelca. sanok24.pl, 2008-12-10. [dostęp 2016-07-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-15)].
  10. Jan Szelc zadedykował córce Reni tomiki wierszy pt. Gwiazda Małej Rawki / Święte Buki (1993) oraz Łzą żywiczną zalakowane (2008). Jan Szelc: Gwiazda Małej Rawki / Święte Buki. Sanok: 1993, s. 3. Jan Szelc: Łzą żywiczną zalakowane. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2008, s. 5. ISBN 978-83-60822-42-5.
  11. Zagadnienia ogólne oświaty, szkolnictwa i wychowania. biblioteka.sanok.pl. [dostęp 2016-07-31].
  12. Odznaczeni „Za zasługi dla Miasta Krosna”. krosno.pl. [dostęp 2016-07-31].
  13. Konkurs „Ziemia rodzinna Grzegorza z Sanoka w literaturze” – rozstrzygnięty. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 6, nr 15 (378) z 20–31 maja 1986. 
  14. Franciszek Oberc: Kalendarium sanockie 1974-1994, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 957.
  15. Jan Szelc (biogram). W: Jan Szelc: Mycykowy Dział. Wiersze bieszczadzkie. Sanok: 1998, s. obwoluta.
  16. Jolanta Ziobro. Przyznano nagrody miasta. „Tygodnik Sanocki”. Nr 20 (445), s. 1, 19 maja 2000. 
  17. Nagrody wręczone. „Tygodnik Sanocki”. Nr 25 (450), s. 1, 23 czerwca 2000. 
  18. Franciszek Oberc. Samorząd miejski Sanoka a wybitni sanoczanie. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010, s. 540, 2014. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  19. Odznaczeni przez „Dębinę”. debina.webd.pl. [dostęp 2016-07-31].
  20. Bartosz Błażewicz. Dziewięćdziesiątka TPD, połowa prezesa. „Tygodnik Sanocki”. Nr 45 (939), s. 3, 6 listopada 2009. 
  21. Anna Strzelecka. Janowi Szelcowi – przyjaciele. „Tygodnik Sanocki”, s. 4, nr 5 (899) z 30 stycznia 2009. 
  22. Rozkaz L. 1/2009 z 20 stycznia. zhpsanok.pl, 2009-01-20. [dostęp 2016-07-31].
  23. Edward Marszałek: Dąb pamięci Jana Szelca. debina.webd.pl. [dostęp 2016-07-31].
  24. Dąb pamięci Jana Szelca. debina.webd.pl. [dostęp 2016-07-31].
  25. Chrzest „Seweryna” i „Ludwika”, czyli Święto Drzewa w Krościenku Wyżnym. kroscienkowyzne.pl, 2012-10-25. [dostęp 2016-07-31].
  26. Jan Tulik. Pamiętajmy o ogrodach; pamiętajmy o Bieszczadach, które piękne wiersze podyktowały wrażliwej duszy Janka Szelca. „Croscena”. Nr 86, s. 8, Luty 2011. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]