Bronisław Lubicz-Nycz
podporucznik | |
Data i miejsce urodzenia |
5 marca 1906 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
6 sierpnia 1981 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Bronisław Lubicz-Nycz (ur. 5 marca 1906 w Brzezowcu, zm. 6 sierpnia 1981 w Warszawie) – polski aktor, nauczyciel, żołnierz podziemia[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Henryka i Konstancji z Borkowskich. Młodszy brat Leszka[1]. Naukę w gimnazjum klasycznym w Nowym Sączu odbył w latach 1916–1924. Studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim i w sezonie 1925/26 był słuchaczem Instytutu Reduty w Warszawie, następnie z zespołem Reduty przeniósł się do Wilna, gdzie uczestniczył w jej pracach jako aktor i inspicjent. Brał udział w objazdach Reduty. Po uzyskaniu w roku 1928 absolutorium Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego otrzymał posadę nauczyciela w miejscowości Leśna Podlaska.
Po wybuchu II wojny światowej działał w konspiracji, od 1940 roku żołnierz Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej, ps. Leszek. W 1944 był adiutantem dowódcy batalionu Kiliński[1]. Brał udział w powstaniu warszawskim podczas którego został ciężko ranny[1]. Trafił do niewoli niemieckiej i został osadzony w Stalagu IV-B Mühlberg, następnie przeniesiony do Stalagu XI B Fallingbostel.
Uwolniony przez zachodnich aliantów wrócił do Warszawy jesienią 1945 roku, gdzie rozpoczął pracę w Ludowym Instytucie Oświaty i Kultury. Po jego likwidacji przez władze, zainicjował powołanie w roku 1949 Instytutu Wydawniczego „Sztuka”. Po wojnie był działaczem kultury, publicystą, pedagogiem, organizatorem i współtwórcą ruchu teatrów ludowych i aktywistą Towarzystwa Kultury Teatralnej, jego prezesem, członkiem prezydium ZG i członkiem honorowym.
Był współredaktorem Wielkiej Encyklopedii Powszechnej PWN i Słownika Języka Polskiego[1].
Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A 10-1-28)[2].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Bronisław Lubicz-Nycz: Batalion „Kiliński” AK 1940–1944, pod red. Tomasza Strzembosza, Warszawa 1986, wyd. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari[1]
- Warszawski Krzyż Powstańczy[3]
- Srebrny Wawrzyn Akademicki (4 listopada 1937)[4]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f A. K. Kunert, Z. Walkowski, Kronika kampanii wrześniowej 1939, Wydawnictwo Edipresse Polska, Warszawa 2005, ISBN 83-60160-99-6, s. 99.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ Lista odznaczonych Warszawskim Krzyżem Powstańczym. „Stolica”. Rok XXXVII, Nr 21 (1794), s. 15, 8 sierpnia 1982. Warszawa: Warszawskie Wyd. Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”. [dostęp 2024-09-01].
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 257, poz. 407 „za zasługi dla polskiej sceny”.
- Jeńcy polscy w niewoli niemieckiej (powstanie warszawskie)
- Jeńcy Stalagu IV B Mühlberg
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Srebrnym Wawrzynem Akademickim
- Odznaczeni Warszawskim Krzyżem Powstańczym
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Polskie ofiary represji stalinowskich
- Urodzeni w 1906
- Zmarli w 1981
- Żołnierze Armii Krajowej