Brzezinki (powiat kielecki)
50°55′29″N 20°45′52″E/50,924722 20,764444| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
573[2] |
| Strefa numeracyjna |
41 |
| Kod pocztowy |
26-001[3] |
| Tablice rejestracyjne |
TKI |
| SIMC |
0249780[4] |
Położenie na mapie gminy Masłów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kieleckiego  | |
| 50°55′29″N 20°45′52″E/50,924722 20,764444[1]
| |
Brzezinki – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Masłów[5][4].
W miejscowości znajduje się szkoła podstawowa[6] oraz kościół parafialny, obok dawnego drewnianego kościoła pw. NMP Królowej Świata wzniesionego w latach 1956–1957[7]. W strukturze kościoła katolickiego w Polsce, parafia należy do dekanatu masłowskiego, diecezji kieleckiej.
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1017050 | Podemłynie | część wsi |
| 0249805 | Przedmieście | część wsi |
| 0249811 | Smuga | część wsi |
| 0249828 | Ściegna | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Źródło: Gmina Masłów[8]
Na rzece Lubrzance istniała kuźnica, a nieopodal znajdował się kompleks dworski ufundowany w 1777 r. przez biskupa krakowskiego Kajetana Sołtyka.
Brzezinki wzmiankowane były w dokumentach z 1788 r. i 1792 r. – do pobliskiej kuźnicy (należąca do biskupów krakowskich) dostarczano nie najlepszej jakości rudę: „...ruda żelaza w lasach do Brzezinek należących, znajduje się ku Gozdowi, której niewiele i nie najlepszej, tylko z zagranicy osobliwie z Szydłówka, wsi do kapituły kieleckiej należącej najwięcej dowożą, a gruntowej rudy (z Brzezinek) czwartą część tylko przemieszają...”
Lustracja z 1789 r. podaje, że w Brzezinkach mieszkało 116 osób. Naliczono także 21 gospodarstw, 9 koni, 40 wołów, 108 szt. bydła. Folwark dzierżawił Wojciech Sierakowski- ksiądz kanonik i sędzia nadworny kielecki.
W 1803 r. austriacki inżynier Franciszek Józef Kollmann poinformował władze o występujących tu rudach ołowiu. Pod koniec XIX w. Brzezinki słynęły z produkcji wyrobów plecionkarskich oraz brzozowych mioteł dostarczanych na rynek kielecki. Dużym popytem cieszyły się wyrabiane w Brzezinkach kobialki z prażonego drewna młodej dębiny[9].
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Brzezinki, po jej zniesieniu w gromadzie Masłów. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kieleckiego.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Zabytkami we wsi są:[8]
- Dom drewniany z 1920 r., piwnica murowano-drewn. z 1920 r. (zagroda nr 24)
- Dom drewniany z 1920 r. (zagroda nr 65)
- Cmentarz parafialny stary, XIX w.
- Cmentarz parafialny nowy, 1958 r.
- Drewniana kapliczna z figurą św. Jana., ufundowana po powstaniu styczniowym z inicjatywy jednego z mieszkańców.
- Miejsca pamięci na cmentarzu parafialnym
- Mogiła 13 nieznanych żołnierzy W.P. poległych we wrześniu 1939 r.
- Mogiła Franciszka Głowackiego, ps. Ryś – żołnierza A.K. z oddziału Wybranieccy z 1944 r. i oficerów W.P. poległych we wrześniu 1939 r.
- Mogiła nieznanych żołnierzy W.P. poległych w latach 1914-1939
- Mogiła żołnierzy 1914-1915
- Mogiła Barbary Osuch, uczestniczki Powstania Warszawskiego w batalionie Parasol.
Sport[edytuj | edytuj kod]
Od 1993 roku w Brzezinkach działa Świętokrzyski Klub Jazdy Konnej. Klub posiada m.in. krytą ujeżdżalnię powstałą w 2002 roku[10].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 11148
- ↑ Liczba ludności w miejscowościach Gminy Masłów - stan na dzień 31.12.2021 [dostęp 2022-04-28]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 95 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ Szkoła Podstawowa w Brzezinkach. oficjalna strona [dostęp 2018-11-13]
- ↑ Brzezinki, NMP Królowej Świata. oficjalna strona Diecezji Kieleckiej [dostęp 2018-11-13]
- ↑ a b Sołectwo Brzezinki. Gmina Masłów [dostęp 2018-11-13]
- ↑ Gazeta Kielecka, 1870, R. 1, nr 5, s. 38;
- ↑ Świętokrzyski Klub Jazdy Konnej
- Siedziba gminy: Masłów Pierwszy
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonie | |
| Osada | |
| Części wsi |
|
| Przysiółki wsi |
|
