Laseczka tężca
 Laseczka tężca (Clostridum tetani) w barwieniu metodą Moellego | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Clostridium tetani |
| Nazwa systematyczna | |
| Clostridium tetani | |
Laseczka tężca (łac. Clostridium tetani) – bakteria Gram-dodatnia tworząca przetrwalniki (endospory) umieszczone na końcu komórki, w obrazie mikroskopowym przypominające "pałeczki dobosza". Należy do bezwzględnych beztlenowców (żyją i rozwijają się jedynie w środowisku pozbawionym tlenu atmosferycznego).
Czynniki chorobotwórcze
[edytuj | edytuj kod]W miejscu zakażenia C. tetani wydziela tetanospazminę – silną neurotoksynę, która powoduje nagromadzenie się acetylocholiny w płytkach nerwowo-mięśniowych powodując porażenie spastyczne.
Zakażenie następuje podczas urazów penetrujących skażonych glebą, warunkujących rozwój beztlenowy – drobnoustrój zaczyna wydzielać toksynę, która drogą aksonalną dociera do rdzenia kręgowego, w którym zaburza działanie hamujące neuronów wstawkowych. Okres inkubacji trwa od kilku dni (w przypadku ciężkiego przebiegu choroby) do miesiąca (w przypadku mniej groźnego zakażenia).
Objawy kliniczne
[edytuj | edytuj kod]- Tężec miejscowy
- Tężec obejmujący mięśnie głowy związany z zaburzeniem funkcji jednej z gałęzi nerwu twarzowego (VII)
- Tężec uogólniony – najczęstszą postać choroby charakteryzuje skurcz silnych grup mięśni: szczękościsk, uśmiech sardoniczny.
Epidemiologia
[edytuj | edytuj kod]rezerwuary: koniowate, ścieki, odchody
Leczenie
[edytuj | edytuj kod]- chirurgiczne opracowanie rany
- należy podać immunoglobulinę tężcową i antytoksynę tężcową, aby uzyskać bierną, a następnie czynną i długotrwałą odporność
- antybiotykiem z wyboru jest metronidazol[1]
- leczenie podtrzymujące: podtrzymanie oddychania, izolacja pacjenta, trzymanie go w miejscu cichym i ciemnym, ponieważ silne bodźce zewnętrzne mogą wywołać napady skurczowe
Profilaktyka
[edytuj | edytuj kod]Uodpornienie anatoksyną tężcową po podaniu szczepionki Di-Per-Te.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Gabriel Virella: Mikrobiologia i choroby zakaźne. Elsevier Urban & Partner Wydawnictwo. ISBN 978-83-85842-59-0.
