Camcopter S-100
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ | |
| Konstrukcja |
kompozyt węglowo epoksydowy |
| Załoga |
0 |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
1 × silnik tłokowy Wankla AE-50R |
| Moc |
40,4 kW |
| Wymiary | |
| Średnica wirnika |
3,4 m |
| Długość kadłuba |
3,09 m |
| Szerokość kadłuba |
1,24 m |
| Wysokość |
1,04 m |
| Masa | |
| Własna |
97 kg |
| Użyteczna |
50 kg |
| Startowa |
200 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
220 km/h |
| Prędkość ekonomiczna |
102 km/h |
| Pułap |
5900 m |
| Długotrwałość lotu |
6 h (z ładunkiem 25 kg) |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| Zjednoczone Emiraty Arabskie | |
Camcopter S-100 – bezzałogowy śmigłowiec rozpoznawczy (UAV, ang. Unmanned Aerial Vehicle) wyprodukowany przez austriacką firmę Schiebel Elektronische Geräte GmbH.
Geneza[edytuj | edytuj kod]
W 1997 roku Agencja ds. Humanitarnego Rozminowania US Army złożyła zamówienie w firmie Schiebel na opracowanie autonomicznego systemu pionowego startu i lądowania służącego do wykrywania min z powietrza, działającego w każdych warunkach atmosferycznych. W tym okresie Schiebel pracował nad lekkim śmigłowcem bezzałogowym Camcopter mającym służyć jako latająca platforma do wykonywania zdjęć i filmów z powietrza. Do seryjnej produkcji wszedł Camcopter 5.0 i ten właśnie model przeszedł serie prób w Stanach Zjednoczonych mających na celu sprawdzenie jego możliwości autonomicznego pionowego startu, przenoszenia i zrzutu środków bojowych w terenie zurbanizowanym (takich jak granaty dymne, granaty z gazem drażniącym, kolce do blokady ruchu drogowego, ulotki). Do identyfikacji rejonu zrzutu używano kamery FLIR (Forward-Looking InfraRed – obserwacja przedniej półsfery w podczerwieni). Próby potwierdziły możliwość w pełni autonomicznego lotu jak i sterowania pojazdem przez operatora z ziemi. W 1998 roku opracowano nową wersję z nowym silnikiem i zmienionym podwoziem Camcopter 5.1. W sierpniu 2000 roku śmigłowiec testowany był przez Straż Wybrzeża USA w misjach poszukiwawczo ratowniczych oraz operacjach zwalczania przemytu narkotyków. Camcopter 5.1 Mk 2 został zamówiony przez US Army, firmę Thales i Marynarkę Wojenną Egiptu.
Budowa[edytuj | edytuj kod]
W 2003 roku rozpoczęto opracowywanie nowej wersji śmigłowca o większym udźwigu i zasięgu. Tak doszło do powstania Camcoptera S-100, którego pierwszym nabywcą zostały Zjednoczone Emiraty Arabskie w 2005 roku. W 2013 roku Thales zakończył próby integracji aparatu z podwieszanym radarem z anteną fazowaną I-Master. Nowy radar umożliwia wykonywanie szczegółowych map oraz wykrywanie poruszających się obiektów terenu bez względu na warunki atmosferyczne[1].
Użytkownicy[edytuj | edytuj kod]
W 2004 roku Zjednoczone Emiraty Arabskie (ZEA) zakupiły 60 aparatów oraz uruchomiły ich licencyjną produkcję w kraju. Budową zajęła się firma Abu Dhabi Autonomous Systems Investments, która wyprodukowała aparaty pod lokalnym oznaczeniem Al-Sabr. Maszyny zostały dostarczone w latach 2007-2008 a w latach 2011-2012 przeszły modernizację polegającą na instalacji głowicy optoelektronicznej L3 Wescam MX-10[2]. Camcopterami zainteresowana była również marynarka wojenna Singapuru i Australii. Schiebel wraz z firmą Thales UK zaoferowały maszyny Royal Navy. W 2008 roku odbyły się próby śmigłowca na okrętach wojennych Indii i Pakistanu. W listopadzie 2008 roku S-100 przeszedł cykl testów na pokładach korwet marynarki wojennej Niemiec. Ostatecznie Niemcy dla swojej marynarki zakupiły sześć sztuk Camcoptera. Podobne próby przeprowadziła marynarka wojenna Francji. System znalazł również użytkowników cywilnych. S-100 monitoruje instalacje wydobycia ropy naftowej. Europejska Agencja Kosmiczna wykorzystuje S-100 do badania trajektorii lotu różnych ładunków, które mają być przenoszone przez lądowniki planetarne. Aparat wszedł w skład rosyjskiego systemu rozpoznawczego Gorizont Air S-100 wykorzystywanego przez rosyjską straż graniczną[3] a jego montażem aparatu na terenie Rosji zajęła się spółka Gorizont z Rostowa nad Donem. W 2010 roku 18 aparatów zakupiły Chiny z przeznaczeniem dla własnej marynarki wojennej. Dwa lata później sfotografowano prawdopodobnie jeden z nich, operujący z pokładu chińskiej fregaty typu 054A[4]. W 2010 roku dwa aparaty zakupiła Jordania, jordańskie maszyny wyposażono w głowicę optoelektroniczną L-3 Wescam MX-10[5]. Jeden z aparatów należący do ZEA został zestrzelony 2 czerwca 2019 roku przez rebeliantów Huti w trakcie walk w Jemenie[6]. 1 listopada 2019 roku i kolejną 9 listopada tego samego roku, również w Jemenie ZEA straciła następne, zestrzelone S-100[2][7].
Uzbrojenie[edytuj | edytuj kod]
W czerwcu 2008 roku Thales UK poinformował o próbach śmigłowca z uzbrojeniem składającym się z dwóch wielozadaniowych pocisków Thales LMM o masie 13 kg każdy.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Integracja I-Master z S-100, „Raport”, nr 8 (2013), s. 58, ISSN 1429-270x
- ↑ a b Leszek A. Wieliczko, Siły Powietrzne Zjednoczonych Emiratów Arabskich, „Lotnictwo”, nr 2 (2020), s. 46-60, ISSN 1732-5323
- ↑ Andrzej Nitka,5 Międzynarodowy Salon Morskiej Techniki Militarnej, "Nowa Technika Wojskowa", nr 8 (2011), s. 92-98, ISSN 1230-1655
- ↑ PICTURES: Schiebel Camcopter S-100 operated from Chinese frigate. [dostęp 2014-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-16)].
- ↑ Jordan gets Schiebel Camcopter S-100
- ↑ Straty bojowe, „Lotnictwo”, nr 9 (2019), s. 8, ISSN 1732-5323
- ↑ Straty bojowe, „Lotnictwo”, nr 12 (2019), s. 6-7, ISSN 1732-5323
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Piotr Abraszek. Bezpilotowy śmigłowiec S-100 Camcopter. „Nowa Technika Wojskowa”. 2, s. 80-83, 2009. ISSN 1230-1655.