Carlos Ruiz Zafón
Data i miejsce urodzenia |
25 września 1964 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
19 czerwca 2020 |
Narodowość | |
Dziedzina sztuki | |
Ważne dzieła | |
Strona internetowa |
Carlos Ruiz Zafón (ur. 25 września 1964 w Barcelonie, zm. 19 czerwca 2020 w Los Angeles[1]) – hiszpański pisarz.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Z wykształcenia był dziennikarzem. Do swoich ulubionych autorów zaliczał Fiodora Dostojewskiego, Lwa Tołstoja i Charlesa Dickensa. Od 1993 mieszkał w Los Angeles w Stanach Zjednoczonych, gdzie poświęcił się pisaniu scenariuszy filmowych i powieściopisarstwu.
Jego pierwsze cztery książki były adresowane do młodzieży (za Książę mgły otrzymał nagrodę Edebé – Premio Edebé de Literatura Infantil y Juvenil[2]). Kolejne cztery książki (Cień wiatru, Gra anioła, Więzień nieba oraz Labirynt duchów) stanowią tetralogię. Ich fabuła jest bardziej rozwinięta w stosunku do poprzednich, przez co są skierowane również do starszych czytelników. Powieść La sombra del Viento (Cień wiatru), wydana po raz pierwszy w 2001, została do 2008 przetłumaczona na ponad 45 języków i sprzedana w ponad 10 milionach egzemplarzy[3], m.in. w Niemczech, Brazylii, Danii, Francji, Włoszech, Finlandii, Portugalii, Stanach Zjednoczonych, Ameryce Łacińskiej[4] i również w Polsce[5]. Była entuzjastycznie przyjęta przez czytelników i recenzentów[a], co znalazło wyraz w licznych wyróżnieniach[6] (zainicjowała „Zafonmanię”[7]).
Zmarł na raka jelita grubego w swoim mieszkaniu w Los Angeles[8].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Powieści
[edytuj | edytuj kod]- Cykl Cmentarz zapomnianych książek (hiszp. El Cementerio de los Libros Olvidados)
- Cień wiatru, 2005 (La sombra del viento, 2001)
- Gra anioła, 2008 (El juego del ángel, 2008)
- Więzień nieba, 2012 (El prisionero del cielo, 2011)
- Labirynt duchów, 2017[9] (El laberinto de los espíritus, 2016)
- Miasto z mgły, 2020 (La Ciudad de Vapor, 2020), wyd. polskie 2021[10]
Powieści dla młodzieży
[edytuj | edytuj kod]- Cykl Trylogia mgły (hiszp. La Trilogía de la Niebla)
- Książę mgły, 2010 (El Príncipe de la Niebla, 1993)
- Pałac Północy, 2011 (El palacio de la medianoche, 1994)
- Światła września, 2011 (Las luces de septiembre, 1995)
- Marina, 2009 (Marina, 1999)
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Fragment recenzji, zamieszczonej w Hamburger Abendblatt (cyt. według wprowadzenia do książki Więzień nieba)[3]:
Czysta magia, nie ma innych słów, aby opisać tę powieść. Historia i pisarstwo, fabuła i temperament, postacie i charakter, wszystko we właściwych proporcjach. Trudno oprzeć się tym pięciuset urzekającym stronom pełnym napięcia. Twórczość pisarska Ruiza Zafona jest wyjątkowa jak uwodzicielski i zmysłowy aromat perfum, który unosi się przez długi czas.
Fragmenty innych recenzji[3]:
… Ponurej historii domu rodziny Aldaya […] nie powstydziłby się sam Edgar Allan Poe.
Łukasz Grzymisławski, luty 2005Stał się najbardziej znaną – po „Don Kichocie” – powieścią hiszpańską na świecie
Elżbieta Sawicka („Twoja Księgarnia” 2008) o Cieniu wiatru… Ruiz Zafón prześciga nawet niesamowitego Charlesa Dickensa
„The Phyladelphia Enquirer”… Ogłaszam Zafóna, Dickensa z Barcelony, najbardziej uzdolnionym współczesnym pisarzem.
„Corriere Della Sera”
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Carlos Ruiz Zafón fallece en Los Ángeles a los 55 años. lavanguardia.com. [dostęp 2020-06-19]. (hiszp.).
- ↑ Ediciones anteriores (poprzednie edycje, corocznie od 1993). [w:] Premio edebé de Literatura Infantil y Juvenil [on-line]. www.edebe.com. [dostęp 2016-01-25]. (hiszp.).
- ↑ a b c Carlos Ruiz Zafón; przekład: Katarzyna Okrasko i Carlos Marrodá Casas: Więzień nieba (zamiast wprowadzenia – fragmenty recenzji książek Carlosa Ruiza Zafóna). Warszawa: Warszawskie /Wydawnictwo Literackie Muza SA, 2012, s. 1–8. ISBN 978-83-7758-185-8.
- ↑ The Shadow of the Wind > Editions. [w:] Oficjalna strona internetowa 'Carlos Ruiz Zafón' [on-line]. www.carlosruizzafon.com. [dostęp 2016-01-23]. (ang.).
- ↑ Cień wiatru, Muza S.A. 2006, ISBN 83-7319-889-X na www.dziennik-literacki.pl
- ↑ The Shadow of the Wind > Premios. [w:] Oficjalna strona internetowa 'Carlos Ruiz Zafón' [on-line]. www.carlosruizzafon.com. [dostęp 2016-01-23]. (ang.).
- ↑ The Shadow of the Wind > The Story of the Book's; Success. [w:] Oficjalna strona internetowa 'Carlos Ruiz Zafón' [on-line]. www.carlosruizzafon.com. [dostęp 2016-01-23]. (ang.).
- ↑ Nie żyje Carlos Ruiz Zafón. Miał 55 lat [online], kultura.onet.pl [dostęp 2020-06-19] .
- ↑ "Labirynt duchów" Zafóna – polska premiera ostatniej części cyklu o Cmentarzu Zapomnianych Książek zapowiedziana na 11 października, „Booklips.pl”, 10 sierpnia 2017 [dostęp 2017-08-17] (pol.).
- ↑ Miasto z mgły [online], www.empik.com [dostęp 2021-04-09] (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona pisarza (hiszp.)
- Oficjalna strona pisarza (ang.)
- An Interview with Carlos Ruiz Zafón about The Shadow of the Wind w: BookBrowse online magazine
- «Muere el escritor Carlos Ruiz Zafón a los 55 años». La Voz de Galicia. Consultado el 19 de junio de 2020.
- ISNI: 0000000121031912
- VIAF: 95219127
- LCCN: n2001036523
- GND: 128777613
- NDL: 01052915
- LIBRIS: gdsvxk8025lh4xn
- BnF: 145371276
- SUDOC: 07759925X
- SBN: TO0V433146
- NLA: 40154093
- NKC: jx20041215005
- BNE: XX1074807
- NTA: 244652651
- BIBSYS: 3088789
- CiNii: DA1523774X
- Open Library: OL2632116A
- PLWABN: 9810673481305606
- NUKAT: n2005091915
- J9U: 987007302718305171
- PTBNP: 1170802
- CANTIC: a1058190x
- LNB: 000148200
- NSK: 000438236
- BNA: 000058273
- CONOR: 36925283
- ΕΒΕ: 200736
- BLBNB: 000342612
- KRNLK: KAC200503894
- LIH: LNB:1r0;=BJ