Cerkiew św. Aleksandra Newskiego w Wiercieliszkach
 412Г000159
| |||||||||||||||||||||||
| cerkiew parafialna | |||||||||||||||||||||||
.jpg) Widok ogólny | |||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||||||
| Eparchia | |||||||||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
30 sierpnia/12 września; 14/27 listopada | ||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego  | |||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Białorusi  | |||||||||||||||||||||||
 53°42′14,8″N 24°00′01,8″E/53,704111 24,000500
| |||||||||||||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||||||||||||
Cerkiew św. Aleksandra Newskiego – prawosławna cerkiew parafialna w Wiercieliszkach. Należy do dekanatu skidelskiego[1] eparchii grodzieńskiej i wołkowyskiej Egzarchatu Białoruskiego Patriarchatu Moskiewskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Cerkiew została zbudowana z cegły w latach 1843–1854 według planu architekta J.M.Fadrona, z funduszy ówczesnego zarządcy majątku w Wiercieliszkach, szlachcica o nazwisku Świeczyna. Zastąpiła ona budowlę drewnianą, której początki sięgały XIV wieku. Konsekracja cerkwi miała miejsce 12 września 1854, wkrótce powstała przy niej szkoła parafialna, dla której w 1864 wybudowano oddzielny murowany budynek (obecnie mieści się w nim stolarnia). W latach 30. XX wieku władze polskie planowały zburzenie świątyni, ale poprzestano na rozbiórce dzwonnicy, którą wkrótce odbudowano ze środków parafian.
W pierwszych latach XXI wieku świątynia została gruntownie wyremontowana, odnowiono elewację oraz wnętrze, odrestaurowano ikonostas oraz wyremontowano dach, który pokryto blachą ocynkowaną.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Świątynia została zbudowana na planie prostokąta i przykryta dwuspadowym dachem. Fasadę stanowi sześciokolumnowy portyk z trójkątnym przyczółkiem. Nad nim znajduje się prostokątna wieżyczka pełniąca funkcję dzwonnicy, zwieńczona ośmiobocznym dachem hełmowym, nad którym znajduje się niewielka kopułka, a na niej krzyż. W płaskich elewacjach bocznych umieszczono prostokątne otwory okienne otoczone profilowanymi opaskami, nad którymi umieszczono gzymsy z motywami akantu. W środkowej części ściany prezbiterium znajduje się łukowate okno, a poniżej wejście do zakrystii. Wewnątrz znajduje się XIX-wieczny ikonostas przedstawiający Proroka Eliasza, darczyńcami w 1893 byli dawni właścicieli wsi Rydzele Ilia i Natalia Głowaccy.
Obok cerkwi znajduje się kamienny pomnik nagrobny księdza Iwana Pietrowicza Gaszunina, który zmarł w 1891.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Праваслаўныя храмы Беларусі / А. М. Кулагін, З. Э. Герасімовіч, У. П. Свентахоўскі. — Мн., БелЭн, 2007.
- Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь: [Даведнік] / Склад. В. Я. Абламскі, І. М. Чарняўскі, Ю. А. Барысюк — Мн.: БЕЛТА, 2009. — 684 с. — ISBN 978-985-6828-35-8.
- Cerkiew Św. Aleksandra Newskiego, Wiercieliszki